وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران در گفتگویی با خبرگزاری مجلس ایران از تصویب آئیننامه جدیدی خبر داد که بر مبنای آن اعمال محدودیت در دسترسی به صفحات اینترنتی و شبکههای اجتماعی، به جای یک کمیته ۵ نفره، باید با نظر اکثریت اعضای کمیته مصادیق محتوای مجرمانه انجام شود.
علی جنتی در گفتگویی اختصاصی با خبرگزاری «خانه ملت» با بیان این که مسئولیت فیلتر کردن و نیز رفع فیلتر برخی از وبسایتها در گذشته از «اختیارات خاصی» بود که به یک هیات ۵ نفره سپرده میشد، گفت از این پس این کار «باید با اخذ نظر ۱۳ عضو، یا اکثریت اعضای کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه صورت بگیرد.»
در ماههای اخیر، کشمکشی بین دولت و دیگر مقامهای بلندپایه ایران بر سر نهاد مسئول اعمال محدودیت بر دسترسی کاربران به اینترنت در جریان بود.
اواسط اردیبهشت ماه، محمود واعظی وزیر ارتباطات از دستور حسن روحانی برای توقف فیلترینگ شبکه اجتماعی «واتساپ» خبر داد و گفت بر اساس نظر رییس جمهوری از این پس تصمیمگیری درباره شبکههای اجتماعی برعهده «شورای عالی فضای مجازی» است.
این خبر با واکنش تند دبیر «کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه»، روبرو شد و غلامحسین محسنی اژهای، دادستان کل کشور نیز، وزیر ارتباطات را به قانون شکنی متهم کرد و گفت رییس جمهوری نمیتواند مصوبات «کمیته تعیین مصادیق محتوای مجرمانه» را باطل کند.
کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه، بر اساس قانون جرایم رایانهای – که در سال ۱۳۸۸ و همزمان با اعتراضهای مردمی به نتیجه انتخابات ریاست جمهوری تشکیل شد – مسئولیت نظارت بر اینترنت و مسدود کردن وبسایتهایی است که به تشخیص آن کارگروه «حاوی محتوای مجرمانه» هستند.
به گفته وزیر ارشاد حدود ۵ میلیون نفر از مردم ایران از شبکههای مثل «وایبر» و «واتسآپ» استفاده میکنند و به باور او در مورد اعمال محدودیت در دسترسی به شبکههایی که مورد اقبال میلیونی مردم قرار گرفته باید با احتیاط برخورد کرد و تصمیمات پختهتر و دقیقتری گرفت.»
شبکههای ارتباطاتی وایبر و واتساپ بیشتر از طریق تلفنهای هوشمند مورد استفاده کاربران قرار میگیرند، و بر اساس آمار ارائه شده هم اکنون بیش از ۹ میلیون نفر در ایران از طریق تلفن همراه به اینترنت وصل میشوند.
بر اساس جدیدترین آماری که خبرگزاری مهر اواخر خرداد ماه منتشر کرد، ضریب نفوذ مشترکان اینترنت در ایران به بیش از ۴۹ درصد در سال ۱۳۹۲ رسیده است، در حالی که این رقم در سال پیش از آن حدود ۴۴ درصد بود.
ضریب نفوذ کاربران ایرانی به اینترنت (نه فقط مشترکان) نیز، بیش از ۶۱ درصد اعلام شد.
کاربران داخل ایران از دسترسی آزادانه به بسیاری از شبکههای اجتماعی، از جمله فیسبوک، محروم هستند؛ این در حالی است که تعدادی از مقام های ارشد حکومتی، از جمله رهبر ایران، آیت الله علی خامنه ای، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه و تنی چند از وزرای دولت، حضوری فعال در شبکه های اجتماعی از جمله فیسبوک و توئیتر دارند.