روز جمعه در حالی که برخی شهرهای ایران صحنه اعتراضات مردمی بود، آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، و جان کربی، هماهنگکننده راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید، به تحولات ایران واکنش نشان دادند.
آنتونی بلینکن صبح روز جمعه در دیدار با چند تن از کنشگران ایرانی گفت که «شاهد نمایش شجاعت خارقالعاده در سراسر ایران هستیم.»
در این دیدار که وندی شرمن، رابرت مالی، و شماری دیگر از مقامات ارشد وزارت امور خارجه آمریکا نیز حضور داشتند، آقای بلینکن گفت: «زنان، جوانان، و بسیاری دیگر برای حقوق بنیادینی که رژیم ایران کماکان از آنها دریغ میکند، به پاخاستهاند.»
وزیر امور خارجه آمریکا با اشاره به سالها و دههها اعتراض مردم ایران علیه جمهوری اسلامی، افزود: «پس از مرگ مهسا امینی و نمایش خودجوش خشم ناشی از آن، ما شاهد رویدادی خارقالعاده در سراسر کشور هستیم که رهبری آن عمدتاً در دست زنان و جوانان است.»
آنتونی بلینکن گفت علیرغم تلاشهای جمهوری اسلامی برای جلوگیری از برگزاری تجمعات، آزادی بیان، و ارتباط آزادانه ایرانیان با یکدیگر، ایالات متحده به حمایت از معترضان ادامه خواهد داد.
جان کربی نیز در مصاحبهای اختصاصی با صدای آمریکا با اشاره به این که «در حال حاضر هیچگونه دیپلماسی در رابطه با برجام جریان ندارد» تصریح کرد: «تمرکزمان هم بر این موضوع نیست.»
هماهنگکننده راهبردی شورای امنیت ملی کاخ سفید افزود: «در حال حاضر تمرکز ما این است که روشن کنیم رژیم را به دلیل نحوه رفتارش با مردم ایران - مردمی که میخواهند به طور مسالمتآمیز اعتراض کنند و صدایشان را به گوش دیگران برسانند - پاسخگو خواهیم کرد. ما قبلا با استفاده از تحریم همین کار را کردهایم و در آینده هم خواهیم کرد. تمرکز ما بر این است.»
روز جمعه ۲۲ مهر حسن رونقی، برادر حسین رونقی فعال حقوق بشر، با انتشار توییتی اعلام کرد که حال برادر زندانیاش وخیم و جانش در خطر است.
▪️برادر حسین رونقی میگوید که حال او وخیم و جانش در خطر است. حسن رونقی جمعه ۲۲ مهر با انتشار توییتی از وخامت حال او خبر داد و نوشت: در طی تماس تلفنی با خانواده، به او گفتهاند که شرایط حسین در زندان وخیم و خون بالا آورده است.
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
از سویی دیگر علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در دیدار با اعضای کنفرانس بینالمللی وحدت اسلامی و در تازهترین موضعگیری نسبت به اعتراضات سراسری ایرانیان گفت: «غلط میکند کسی فکر کَندَن درخت تناور جمهوری اسلامی را بُکُنَد.»
در چهارهفته گذشته هزاران نفر از ایرانیان در بیش از صد شهر ایران خواستار سرنگونی جمهوری اسلامی شدهاند.
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
همزمان با خط و نشان جدید رهبر ایران غلامرضا منتظری، نماینده مجلس ایران، از ایجاد یک «سازوکار» جدید برای شنیدن اعتراضات مردم، در جلسه سران نظام خبر داد. در روزهای اخیر، تصمیمات متناقضی از سوی مقامات جمهوری اسلامی مطرح شده است. برای مثال، محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه، یک روز از گفتوگو با معترضان سخن گفت و روز بعد خواستار احکام شدید علیه آنها شد.
غلامرضا منتظری نماینده مجلس گفت سران نظام در جلسهای تصمیم گرفتند ساز و کار جدیدی برای شنیدن اعتراضات فراهم کنند. در روزهای اخیر، تصمیمات متناقضی از سوی مقامات جمهوری اسلامی مطرح شده؛ مثلا محسنی اژهای یک روز از گفتگو با معترضان گفت و روز بعد خواستار احکام شدید علیه آنها شد. pic.twitter.com/qFO0iRBwQf
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
پس از حذف عارف غلامی از تیم استقلال به دلیل همراهیاش با اعتراضات سراسری، سیاوش یزدانی نیز از تمرین این تیم کنار گذاشته شد.
با تصمیم مربی پرتغالی استقلال، سیاوش یزدانی از تمرین تیم کنار گذاشته شد. بعد از حذف عارف غلامی برای همراهی با اعتراضات، مصطفی آجرلو برای مربی تیم تولد گرفت که برخی این اقدام را تلاش برای عادی سازی وضعیت دانستند. یزدانی نوشته بود « برای اولین بار خجالت کشیدم که استقلالیام!» pic.twitter.com/uJFb0F1Xy5
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
- تداوم اعتراضات
بر اساس تصاویری که در شبکههای اجتماعی منتشر شده، جمعی از مردم زاهدان روز جمعه شعارهای ضدحکومتی از جمله «مرگ بر جمهوری اسلامی» سر دادند.
تظاهرات مردم در روز جمعه در شهر #زاهدان با شعار مرگ بر جمهوری اسلامی pic.twitter.com/WZJcxaMjlH
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
جمعی از مردم اهواز نیز پنجشنبه شب با شعارهایی همچون «مرگ بر دیکتاتور» و «چشم و چراغ ایران، سنندج زاهدان» به اعتراضات ضدحکومتی علیه جمهوری اسلامی ادامه دادند.
«چشم و چراغ ایران، سنندج زاهدان»؛ شعار معترضان در پنجشنبهشب اهواز pic.twitter.com/RfdQ0D8cP2
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
به گزارش سازمان حقوق بشری ههنگاو، علیرغم پیگیریهای مکرر خانواده پردیس جاوید، دانشجوی ٢٠ ساله رشته تربیت بدنی، هنوز هیچ اطلاعی درباره وضعیت او وجود ندارد.
در این گزارش آمده است که این دختر دانشجو شنبه ۱۶ مهر در جریان اعتراضات مردم سنندج به کشتهشدن مهسا امینی با شلیک مستقیم نیروهای حکومتی زخمی و سپس توسط آنها دستگیر شد.
- واکنشهای جهانی
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، روز جمعه در توییتی نوشت که بار دیگر درباره «موضع آشکار و یکصدای» اتحادیه اروپا مبنی بر حق مردم ایران برای برگزاری «تجمع مسالمتآمیز» و دفاع از حقوق بنیادینشان با حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، صحبت کرده است.
مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با تاکید بر ضرورت دسترسی مردم به اینترنت و لزوم پاسخگویی، گفت که سرکوب خشونتآمیز باید بیدرنگ متوقف شود و معترضان باید آزاد شوند.
I spoke with @Amirabdolahian to convey again EU%27s clear and united position: people in Iran have the right to peaceful protest and to defend fundamental rights.Violent repression must stop immediately. Protesters must be released.Internet access and accountability are needed.
— Josep Borrell Fontelles (@JosepBorrellF) October 14, 2022
هشت نماینده زن مجلس نمایندگان استرالیا در نامهای به وزیر خارجه این کشور، از او خواستهاند که نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمانهای تروریستی این کشور قرار دهد و زمینه مسدود کردن داراییها و ممنوعیت سفر اعضای این نهاد نظامی را فراهم کند.
هشت نماینده زن مجلس نمایندگان استرالیا در نامهای به وزیر خارجه این کشور، از او خواستهاند که نهاد سپاه پاسداران انقلاب اسلامی را در فهرست سازمان های تروریستی این کشور قرار دهد و زمینه مسدود کردن داراییها و ممنوعیت سفر اعضای این نهاد نظامی را فراهم کند. pic.twitter.com/dMALvY63ZE
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
- مطبوعات بینالمللی
برخی رسانههای آمریکایی نامهای از مسیح علینژاد، روزنامهنگار و فعال مدنی، را منتشر کردهاند که از جو بایدن، رئيس جمهوری آمریکا، خواسته با توانمندسازی معترضان ایرانی، به آنها برای تحقق خواستههای دموکراتیکشان کمک کند. وی در این نامه خواسته که جمهوری اسلامی منزویتر شود.
برخی رسانههای آمریکایی نامهای از مسیح علینژاد روزنامهنگار و فعال مدنی را منتشر کردهاند که از جو بایدن رئيس جمهوری آمریکا خواسته با توانمندسازی معترضان ایرانی، به آنها برای تحقق خواستههای دموکراتیکشان کمک کند. وی در این نامه، خواسته که جمهوری اسلامی منزویتر شود. pic.twitter.com/Or22i2BsT1
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
هیات تحریریه روزنامه واشنگتن پست در سرمقالهای با اشاره به برخورد شدید حکومت جمهوری اسلامی با معترضان و مرگ حدود دویست نفر توسط ماموران، نوشت اعتراضات نشان میدهد ایرانیان عمیقا و بهطور گستردهای خواستار رهایی از روحانیون دیکتاتور هستند و این روحیه آنها را نمیتوان دستگیر کرد.
هیات تحریریه روزنامه واشنگتن پست در سرمقالهای با اشاره به برخورد شدید حکومت جمهوری اسلامی با معترضان و مرگ حدود دویست نفر توسط ماموران، نوشت اعتراضات نشان میدهد ایرانیان عمیقا و بطور گسترده خواستار رهایی از روحانیون دیکتاتور هستند و این روحیه آنها را نمیتوان دستگیر کرد. pic.twitter.com/F1JfY1lli4
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
نشریه هفتگی گاردین هم این هفته طرحی از زنان معترض ایرانی را روی جلد خود منتشر کرده است. طراح آن روشنک روزبهانی هنرمند مقیم لندن است.
نشریه هفتگی گاردین هم این هفته طرحی از زنان معترض ایرانی را روی جلد خود منتشر کرده است. طراح آن روشنک روزبهانی هنرمند مقیم لندن است. در روزهای اخیر خیلی از روزنامهها و نشریات کشورهای غربی به اعتراضات در ایران توجه کردهاند. pic.twitter.com/TIqWUzr6mF
— VOA Farsi صدای آمریکا (@VOAfarsi) October 14, 2022
دور جدید اعتراضات سراسری ایران از ۲۵ شهریور آغاز شده و در همه استانهای کشور جریان داشته است.
در جریان این دور اعتراضات که پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت از سر گرفته شده است، تا کنون شعارهایی از جمله «مرگ بر خامنهای»، «مرگ بر دیکتاتور»، «زن، زندگی، آزادی»، «خامنهای قاتله، حکومتش باطله»، «فتنه ۵۷، عامل هر فلاکت»، «این آخرین پیامه، هدف خود نظامه»، «آذربایجان بیدار است، حامی کردستان است»، «کردستان، چشم و چراغ ایران»، «کشتن برای روسری، تا کی چنین خاک بر سری»، «نه روسری، نه توسری، آزادی و برابری»، «فکر نکنید امروزه، قرار ما هرروزه»، «وای به روزی که مسلح شویم»، «رضا شاه، روحت شاد»، «توپ تانک مسلسل دیگر اثر ندارد، به مادرم بگویید دیگر دختر ندارد»، «هر یه نفر کشته شه، هزار نفر پشتشه»، و «کردستان، زاهدان، خونین تمام ایران» سر داده شده است.
مهسا امینی ۲۲ ساله که به همراه خانوادهاش از سقز به تهران سفر کرده بود، ۲۲ شهریور توسط گشت ارشاد بازداشت و به مرکز پلیس امنیت اخلاقی، مشهور به بازداشتگاه وزرا منتقل شد. او ساعاتی بعد با آمبولانس به بیمارستان کسری برده شد و در بخش مراقبتهای ویژه بستری شد و ۲۵ شهریور جان باخت.
* صدای آمریکا در حال حاضر نمیتواند صحت همه ویدیوها و گزارشها را به طور مستقل تأیید کند.