خراسان در آستانه خشکسالی بزرگ؛‌ مدیرعامل آب و فاضلاب مشهد: سال خشکی پیش رو داریم

تالاب «کجی نمکزار»، نهبندان در استان خراسان جنوبی (آرشیو)

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با بی‌سابقه خواندن «شدت خشکسالی» سال گذشته و امسال منطقه در «۸۰ سال گذشته» می‌گوید که بیش از «۹۸ درصد» گستره مشهد و «۹۵ درصد» گستره استان خراسان رضوی «گرفتار خشکسالی» است.

حسین اسماعیلیان پیش‌بینی کرده است در حالی که هم اکنون تنها حدود «۲۶ درصد» از حجم ذخیره سدهای مشهد آب دارد، در تابستان امسال «۸ درصد» افزایش مصرف آب نیز نسبت به سال قبل ثبت شود.

از سوی دیگر، روز گذشته تصاویر و گزارش‌هایی از «پایین‌دست رودخانه دز» در شبکه‌های اجتماعی انتشار یافت که نشان می‌داد این رود برای نخستین‌بار در تاریخ «به طور کامل خشکیده‌ است.» این رود در سال‌های گذشته هم وضعیت خوبی نداشت و کم‌آب شده، اما هرگز به طور کامل خشک نشده‌ بود. کارون و کرخه دو رود دیگر بزرگ ایران و در جنوب غربی کشور نیز پیشتر به این سرنوشت دچار شده‌اند.

همچنین ببینید: خروشان‌ترین رود ایران هم خشکید

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد با اعلام اینکه سال گذشته «بدترین وضعیت بارندگی» در استان و به‌ ویژه در «دشت مشهد» به ثبت رسیده، افزوده است: همچنان با کاهش «۲۲ درصدی» بارندگی نسبت به دوره بلندمدت مواجه هستیم و «۹۵ درصد» گستره دشت مشهد، درگیر خشکسالی است.

حسین اسماعیلیان با اشاره به اینکه بیش از «۵۰ درصد» آب مشهد از طریق سدها تامین می‌شود و وضعیت بارندگی و خشکسالی، تأثیر مستقیم و سریعی بر «حجم ذخایر آب سدها» می‌گذارد، اظهار داشته است که بیش از «۹۸ درصد» گستره مشهد و «۹۵ درصد» گستره استان «گرفتار خشکسالی» است.

ایران در سالیان اخیر با بحران رو به افزایش «کم آبی» در بسیاری از مناطق و «بی آبی» در برخی از پهنه‌های سرزمینی مواجه است. بحرانی که در آن سومدیریت کلان، انتقال آب کارشناسی نشده، کشاورزی غیراصولی و صنایع آب‌بر موجب تشدید این معضل شده‌اند و در زمستان ۱۴۰۰ استان‌های زیادی را با خشکسالی و ۶۲ درصد ظرفیت سدها را نیز با بی‌آبی روبرو کرده بود.

از سوی دیگر، در دهه‌های اخیر بحران‌های زیست محیطی به ویژه «خشکسالی، کم‌آبی و تخریب زمین» در ایران رشد فزاینده‌ای یافته، تا آنجا که برخی دشت‌های پرجمعیت کشور، نقاطی از فلات مرکزی و حتی بخش‌هایی از پایتخت را درگیر خود ساخته و سبب تغییرات مهم جمعیتی همچون «مهاجرت‌های جمعی» شده است.

احد وظیفه، رییس مرکز ملی خشکسالی و مدیریت بحران سازمان هواشناسی ایران، ۳۱ فروردین‌ با مقایسه «آمار بارندگی ۵۰ سال اخیر کشور» به روزنامه «همشهری» چاپ تهران گفته بود «ایران گرم‌تر شده» و از «آغاز مهاجرت» ساکنان جنوب و جنوب‌شرق و کویر مرکزی ایران به‌دلیل «تغییر اقلیم» خبر داده بود.

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب مشهد ضمن تاکید بر افزایش میزان مصرف و نیز تبخیر آب با «افزایش دما»، گفته است که این وضعیت مهم پیش رو در ماه‌های گرم آتی سال، «چالش کم آبی» را مضاعف می‌کند.

حسین اسماعیلیان با بیان این که «جیره‌بندی» بدترین سناریو وزارت نیرو و شرکت آب و فاضلاب مشهد است، اظهار داشته که این کار «نه تنها باعث کاهش مصرف نمی‌شود» بلکه منجر به «وارد آمدن آسیب به تاسیسات» نیز می‌شود.

همچنین ببینید: دبیر انجمن حبوبات کشور خواهان دخالت دولت در بازار حبوبات شد

روزنامه «شرق» چاپ تهران چهارم خردادماه با اشاره به گسترش «بحران آب و کشاورزی» در کشور و «کاهش تولید غذا در ایران»، در گزارش خود با عنوان «کوچ غذایی»، به استناد گزارش سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد، آورده بود که با «تشدید بحران تنش آبی» و «بحران‌های جهانی افزایش قیمت مواد غذایی»، سرزمین ایران احتمالا «۷۰ درصد از زمین‌های کشاورزی» خود را در سال‌های آتی از دست خواهد داد.