آرایش انتخاباتی در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ایران

رئیسی - احمدی نژاد - روحانی

در آستانه برگزاری دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری ایران، آرایش انتخاباتی همچنان مبهم است و به ویژه ثبت نام محمود احمدی‌نژاد به آشفتگی‌ها دامن زده است. آن هم در شرایطی که رهبر جمهوری اسلامی از پیش تلاش کرده بود تا انتخاباتی آرام و بدون دغدغه را رقم بزند.

از سوی دیگر امکان عبور از سد شورای نگهبان در ادوار مختلف انتخابات در جمهوری اسلامی به سختی فراهم می‌شود و علاوه برمحاسبات سیاسی و امنیتی منسوبان آیت‌الله خامنه‌ای در شورای نگهبان، صرف زن بودن داوطلب نیز فرصت حضور در صحنه انتخابات را از او خواهد گرفت. در چنین شرایطی بعید است که تعداد کاندیداهای نهایی از تعداد انگشتان یک دست فراتر برود. در ادامه نگاهی می‌کنیم به آرایش انتخاباتی گروه‌های عمده سیاسی در ایران و کاندیداهای پرشانس.

اعتدال‌گراها

طیف حامیان حسن روحانی که خود را اعتدال‌گرا می‌نامند، اولین گزینه‌شان روحانی، رئیس جمهوری فعلی است. تابحال هیچ رئیس جمهوری در ایران یک دوره‌ای نبوده و همین شانس انتخاب مجدد روحانی را بالا می‌برد؛ هرچند که اکبر هاشمی رفسنجانی، حامی بزرگشان را از دست داده‌اند.مخالفان دولت از چندی پیش به شایعه احتمال رد صلاحیت حسن روحانی دامن زده بودند اما چنین اتفاقی بسیار بعید است. مگر این که به هر دلیل خود روحانی حاضر به شرکت دوباره در انتخابات نشود.

اصلاح‌طلبان

اصلاح‌طلبان چندین سال است که حضوری قدرتمند در عرصه سیاست ندارند و حوادث پس از انتخابات ریاست جمهوری ۱۳۸۸ که منجر به انحلال چند حزب عمده اصلاح‌طلب و زندانی شدن بسیاری از آنها شد، از قدرت نقش‌آفرینی آنها کاسته است. هرچند آنها شخصیتی مانند سید محمد خاتمی، رئیس جمهوری پیشین ایران را دارند که در میان طیف‌هایی از ایرانیان محبوب است و پیام او در انتخابات اخیر مجلس و خبرگان تاثیرگذار بود. بعید است اصلاح‌طلبان گزینه‌ای جز حسن روحانی را به میدان بفرستند، مگر این که روحانی قصد کاندیداتوری نداشته باشد و یا این که گروه‌های کوچک‌تر و کم‌تاثیر اصلاح‌طلبان تصمیم به معرفی کاندیدای اختصاصی بگیرند.

اصولگرایان

اصولگرایان با به راه انداختن «جبهه مردمی نیروهای انقلاب اسلامی» که با نام «جمنا» شناخته می‌شود، سعی کردند از تجربه انتخابات سال ۱۳۹۲ درس بگیرند و تنها یک کاندیدا را به میدان بفرستند. با وجود همه تلاش‌ها جمنا تقریبا شکست خورد و ابتدا سعید جلیلی، کاندیدای دور قبل انتخابات ریاست جمهوری را به دلیل نپذیرفتن «مکانیسم جمنا» از میان گزینه‌های خود حذف کرد.

با رای اعضای جمنا، ابراهیم رئیسی، پرویز فتاح، محمدباقر قالیباف، علیرضا زاکانی و حمیدرضا حاجی بابایی به عنوان گزینه‌های نهایی انتخاب شدند که مشخص شد فتاح قصد کاندیداتوری ندارد. بعد هم اعلام شد که در شمارش آرا اشتباه شده و درترتیب بهم ریخته است.

در نهایت گویا اصولگرایان گزینه بهتری از ابراهیم رئیسی، تولیت آستان قدس رضوی ندارند. گزینه‌ای که در متن اعلام کاندیداتوری خود حاضر نشده نامی از جمنا ببرد و گویا ترجیح می‌دهد خود را کاندیداییی فراجناحی جلوه دهد.

از سوی دیگر مصطفی میرسلیم هم از حزب موتلفه اسلامی کاندیدا شده و تا همین الان پروژه وحدت اصولگرایان شکست خورده است.

طیف بهار (احمدی‌نژادی‌ها)

احمدی‌نژاد که از همان انتخابات ۱۳۹۲ نشان داده بود به الگوی پوتین – مدودوف علاقه‌مند است، ابتدا اسفندیار رحیم مشایی را به عنوان کاندیدای مطلوب خود انتخاب کرد اما با رد صلاحیت شدن او این بار قصد حمایت از حمید بقایی را کرد. حالا سه ضلعی احمدی‌نژاد، مشایی و بقایی جدی‌تر از هر حزب و گروهی به رئیس جمهوری فکر می‌کنند و حتی کار به آنجا رسیده که احمدی‌نژاد بر خلاف گفته رهبر جمهوری اسلامی، خودش هم کاندیدا شده تا شورای نگهبان را مجبور به تایید صلاحیت بقایی کند.