یک گزارش پژوهشی بر اساس آمارهای موجود نشان می‌دهد هم‌زمان با اوج گرفتن بحران اقتصادی و روزافزونی تضعیف ایران در بازار جهانی نفت، وابستگی جمهوری اسلامی به فروش غیرقانونی نفت به چین افزایش یافته است.
به گزارش پایگاه داده‌های باز ایران، آمارها حاکی از آن است که با «اوج گرفتن بحران اقتصادی در ایران» و «تضعیف افزاینده ایران در بازار جهانی نفت» وابستگی جمهوری اسلامی به چین با «فروش غیرقانونی نفت» فزاینده شده است.
بنا بر این گزارش، ایران در سال‌های گذشته «یکی از بازیگران اصلی حوزه انرژی جهانی بود» و «هرگونه اختلال فرضی در تولید نفت ایران یا تهدید» جمهوری اسلامی به «بستن تنگه هرمز» افزایش جهانی بهای انرژی را در پی داشت، اما ایالات متحده «ظرف یک دهه گذشته موقعیت خود را در صحنه انرژی جهانی با صادرات نفت خام تولیدی» خود به «اروپا، آسیای جنوب شرقی و حتی خاور میانه تثبیت کرده است.»
افزون بر این، آمریکا موفق شده به «منبع مورد اطمینان گاز طبیعی مایع اروپا تبدیل» شود و بدین ترتیب موجب «کاهش وابستگی کشورهای اروپایی به گاز روسیه» شده است.
بر اساس نمودار اوپک، حجم صادرات رسمی نفت خام ایران در ۱۰ سال گذشته روندی معکوس داشته و «موج نوسانات در بازار صادرات ایران قابل مشاهده است.»
این گزارش می‌افزاید، «مذاکرات هسته‌ای برجام در سال‌های ۲۰۱۶ - ۲۰۱۸ به رشد صادرات نفت ایران منجر شد» اما پس از خروج دولت پیشین ایالات متحده از برجام، «این مقدار کاهش یافت.
همچنین آمار موجود نشان می‌دهد که «ایران با رشد سریع اقتصاد هند و جمعیت این کشور، موقعیت خود را به عنوان تأمین‌کننده نفت خام هند از دست داده است.»
پایگاه داده‌های باز ایران در این گزارش عنوان کرده که ایران «بازار کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD)» را «به دلیل تحریم‌ها» از دست داده است.
بر اساس این گزارش، «جمعیت کل در ۱۸ کشور سازمان همکاری و توسعه اقتصادی کمتر از جمعیت چین است»، هرچند «این کشورها در جهان نقش پر رنگ ژئوپلیتیکی ایفا می‌کنند و قدرت زیادی در سازمان‌های چندملیتی مانند سازمان ملل متحد، اتحادیه اروپا، بانک جهانی، ای‌اف‌سی، ای‌بی‌آر‌دی و ناتو دارند» و «اگر ایران با کشورهای سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، تجارت نداشته باشد، اهمیت استراتژیک آن ضعیف می‌شود.»
نمودار زیر نشان می‌ده فروش مخفیانه نفت خام ایران به چین افزایش یافته است.
بنا بر برخی گزارش‌ها، فروش غیررسمی نفت ایران به چین «در ماه‌های اخیر بیش از یک میلیون بشکه در روز بوده» و با ترکیب حجم فروش رسمی و غیرقانونی نفت خام، حدود ۷۰ درصد صادرات نفت خام ایران به سمت چین است.»
همچنین، «هیچ عضو دیگر اوپک به این اندازه به یک خریدار وابسته نیست» و به بر اساس گزارش پایگاه داده‌های باز ایران، «گفته می‌شود مقامات سپاه پاسداران و سایر واسطه‌‌های حکومت به دلیل درآمد هنگفت واسطه‌گری، از روش مخفی فروش نفت رضایت دارند» و «پکن نیز از خرید نفت با تخفیف بالا از واسطه‌گران خرسند است و به همین دلیل از حکومت ایران حمایت می‌کند.»
این مطلب با استفاده از گزارش پایگاه داده‌های باز ایران تهیه شده است