باب منندز سناتور دموکرات و رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا از دولت جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده که سرگرم مذاکرات غیرمستقیم با ایران برای احیای برجام است، خواست سیاست جدیدی برای مقابله با برنامه هستهای، موشکی، و حمایت جمهوری اسلامی از گروههای نیابتیاش در پیش بگیرد و مخالفت خود را با مذاکرات احیای برجام اعلام کرد.
باب منندز که سهشنبه شب ۱۲ بهمن در صحن سنای ایالات متحده سخن میگفت، به سابقه دیدگاه خود درباره توافق هستهای اشاره کرد و گفت که در سال ۲۰۱۵ و در دوران ریاست جمهوری باراک اوباما نیز با توافق هستهای برجام مخالف بود. او از موافقان احیای برجام پرسید «اکنون نیز باید پرسید که ما چه چیزی را میخواهیم نجات دهیم؟»
این سناتور ارشد دموکرات برنامه هستهای ایران را «تهدیدی واقعی» خواند و گفت باید با اجرای سخت تحریمها، بر ایران فشار آورد. او همچنین سخنان دیگران را تکرار کرد که میگویند برای تغییر رفتار رهبران ایران، باید از تهدید معتبر نظامی به روشنی سخن گفت و به بیان اینکه «تمام گزینهها روی میز است» اکتفا نکرد.
دولت جو بایدن از چند ماه پیش مذاکرات غیرمستقیمی با جمهوری اسلامی در وین اتریش در پیش گرفته است. رئیس جمهوری آمریکا بعد از خروج دولت قبل از برجام، گفته اگر جمهوری اسلامی به تعهدات خود در برجام بازگردد، او نیز آمریکا را به توافق هستهای باز میگرداند. تهران میگوید باید همه تحریمها برداشته شود، بعد ایران به توافق متعهد میشود.
نزدیک به تولید سلاح هستهای
رئیس دموکرات کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در سخنرانی سهشنبه شب خود با نمایش یک تابلو به نقل از کارشناسان گفت که جمهوری اسلامی اگر قصد ساخت سلاح هستهای را داشته باشد، با تدارک مواد مورد نیاز، اکنون کمتر از سه تا چهار هفته فاصله دارد. او درباره پیشروی برنامه هستهای ایران گفت که کارشناسان میگویند پس از آن، ایران اگر بخواهد میتواند طی حدود ۴ ماه مواد لازم برای ساخت بمب دوم را تولید کند.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی به عنوان نهاد نظارتی بر پایه برجام و قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت، بارها به نقض محدودیتهای پادمانی و برجامی ایران اشاره داشته است. وزیر خارجه آمریکا نیز به تازگی با اشاره به موضوع ایران، بازگشت متقابل به رعایت برجام را «موثرترین راه برای اطمینان یافتن از این که ایران نمیتواند یک سلاح هستهای تولید کند» دانست.
خروج ترامپ از برجام فاجعه بود
سناتور منندز نحوه خروج دونالد ترامپ رئیس جمهوری پیشین آمریکا، از توافق هستهای برجام را فاجعه بار خواند و گفت دولت ترامپ گزینه دیپلماتیک جایگزین نداشت.
این سناتور ارشد دموکرات گفت اگر برنامه هستهای ایران صلح آمیز است چرا آن را پنهان کرده است و یا مثل تاسیسات فردو آن را زیر کوه برده است؟
او گفت ایران ۲۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده دارد که هشت برابر سقف تعیین شده در توافق سال ۲۰۱۵ برجام است.
منندز گفت ایران توانست برنامه هستهای خود را پس از زیر پا گذاشتن برجام به سرعت به حالت قبل برگرداند و پیشرفت سریعی کرد و همین امر به گفته او، نقصهای برجام را نشان میدهد.
مقامات جمهوری اسلامی ایران میگویند برنامههای هستهای این کشور صلح آمیز است. نخست وزیر اسرائیل پیشتر اسنادی را علنی کرد که به گفته او نشان میدهد ایران در سالهای گذشته قصد تولید تسلیحات هستهای داشته است.
از پیشرفت موشکی ایران نمیدانیم
رئیس کمیته روابط خارجی سنای آمریکا در بخش دیگری از سخنان خود گفت درباره برنامه هستهای ایران خیلی چیزها را نمیدانیم چون جمهوری اسلامی اقدام به پنهانکاری کرده است.
وی گفت که میدانیم که ایران موشک با قابلیت حمل سلاح هستهای دارد؛ میدانیم در آستانه تولید مواد مورد نیاز برای ساخت یک بمب هستهای است ولی نمیدانیم برای ساخت کلاهک هستهای تا چه مرحلهای پیش رفته است.
به گفته این سناتور ایالت نیوجرسی، «تضمینی» که رهبران ایران در مذاکرات احیای برجام به دنبال آن هستند، تنها در صورتی خواهد بود که هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه آمریکا از یک ساز و کار توافق شده درباره ایران حمایت کنند.
پیشنهاد طرح بانک سوخت منطقهای
او گفت به همراه سناتور جمهوریخواه، لیندزی گراهام،طرح بانک سوخت منطقهای را ارائه کرده است که کشورهای منطقه میتوانند سوخت هستهای مورد نیاز خود را از آن بگیرند و این طرح مانع رقابت تسلیحاتی در منطقه میشود.
همچنین ببینید: دو سناتور ارشد: طرحی جایگزین برجام را برای تشکیل بانک سوخت هستهای منطقهای پیشنهاد میدهیمسناتور منندز گفت اگر ایران به سلاح هستهای دست یابد دیگران نیز به دنبال آن خواهند رفت.
او با اعلام اینکه ایران مخفیانه به چین نفت فروخته است، به آمار گروه «اتحاد علیه ایران هستهای» که مخالف توافق برجام است، اشاره کرد که میگوید ایران ۱۰ میلیارد دلار مخفیانه به چین نفت صادر کرده است.
منندز گفت دولت بایدن باید تحریمها علیه ایران را به شدت، اجرا کند و از کشورهای اروپایی نیز خواست که تحریمهای پیش از برجام را به اجرا بگذارند و «مکانیسم ماشه» تحریمها را فعال کنند.
این قانونگذار آمریکایی همچنین در شرح توانایی موشکی ایران و تهدیدهای آن به موارد بسیاری که در گزارش رابین رایت، روزنامه نگار مجله نیویورکر آمده است، اشاره کرد که پیشتر در صدای آمریکا بخشهایی از آن به فارسی ترجمه شده است.
همچنین ببینید: دیدگاه | تهدید قریب الوقوع یک بحران هستهای با ایرانایران میگوید برنامه موشکی این کشور برای دفاع است. پیش از این، در چند مراسم، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از موشکهایی که بر روی آنها شعار محو اسرائیل حک شده بود، رو نمایی کرد. در حالیکه دولت بایدن میگوید در مذاکرات احیای برجام به دنبال طرح مباحث دیگر از جمله برنامه موشکی ایران هم هست، تهران میگوید درباره برنامه موشکی هیچ مذاکرهای نمیکند.