راستی‌آزمایی | حمایت جمهوری اسلامی از حماس و حزب‌الله همزمان با اتهام‌زنی به اوکراین

یک عضو ارتش اسرائیل تجهیزات مورد استفاده نیروهای حماس در حمله تروریستی ۱۵ مهر به اسرائیل را نشان می‌دهد

وب‌سایت پالی‌گراف، پروژه راستی آزمایی صدای آمریکا، در گزارشی به بررسی ادعاهای مقامات جمهوری اسلامی و روسیه درباره دستیابی نیروهای حماس به جنگ‌افزارهای غربی پرداخته است.

روسیه و متحدانش همچنان از حمله تروریستی ۱۵ مهر شبه نظامیان حماس به اسرائیل، برای تضعیف حمایت غرب از اوکراین استفاده می‌کنند.

مسکو بارها بدون ارائه هرگونه شواهدی ادعاها کرده است تسلیحاتی که غرب برای تقویت توان دفاعی اوکراین در اختیار کی‌یف قرار داده، از طریق «بازار سیاه» از این کشور خارج شده است.

اما پالی‌گراف این ادعا را بی اساس و نادرست ارزیابی می‌کند.

به تازگی یکی از مقامات ارشد حکومت ایران ادعای غیرمستندی را مبنی بر دسترسی آسان گروه شبه نظامی شیعه حزب الله لبنان و گروه شبه نظامی حماس مستقر در غزه به سلاح‌های غیرقانونی از طریق اوکراین، ابراز کرد. و ادعا کرد که ایران ارائه تسلیحات به این گروه‌ها را متوقف کرده است.

حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران، در بیست و یکمین مجمع دوحه در قطر در ۲۰ آذر گفت که حکومت ایران در گذشته از حزب‌الله، حماس، و جهاد اسلامی با در نظر گرفتن قوانین بین‌المللی و در شرایط مقابله با اسرائیل حمایت می‌کرده است.

عبداللهیان سپس با تکرار اطلاعات نادرست کرملین، ادامه داد: «اگر از من بپرسید که آنها از کجا می‌توانند تسلیحات تهیه کنند، می‌گویم یکی از بازارهای سیاهی که آنها [حماس و حزب الله] می‌توانند آنها را به دست آورند، اوکراین است. به راحتی، بدون تلاش زیاد، آنها می‌توانند هر چیزی را [که نیاز دارند] در اوکراین به دست آورند.»

اما این ادعایی بی‌پایه و به احتمال زیاد دروغ است و هیچ‌گونه شواهد و مدارکی وجود ندارد که نشان دهد حماس یا حزب الله می‌توانند در اوکراین اسلحه به دست آورند.

در مقابل، ایران سوابق ثابت شده‌ای در ارائه حمایت مالی و نظامی از این گروه‌ها دارد و برای کمک به روسیه در جنگ با اوکراین از مسکو حمایت نظامی و سیاسی کرده است.

موسسه مطالعات جنگ، یک اندیشکده مستقر در شهر واشنگتن، می‌گوید که کرملین از حملات حماس در اسرائیل برای پیشبرد چند عملیات اطلاعاتی با هدف کاهش حمایت و توجه ایالات متحده و غرب از اوکراین استفاده می‌کند.

دمیتری مدودف، رئیس‌جمهوری و نخست‌وزیر سابق روسیه که اکنون معاون شورای امنیت روسیه است، روز ۱۸ آبان بدون ارائه مدرک ادعا کرد که «تانک‌ها»، «جت‌ها»، «موشک‌ها» و سایر سلاح‌هایی که غرب برای کمک به اوکراین برای دفاع از این کشور ارائه کرده است، به «بازار سیاه» ختم می‌شود.

این ادعاها در حالی عنوان می‌شود که اقدامات چندجانبه‌ای از سوی ایالات متحده، اروپا و اوکراین برای تضمین شفافیت انتقال تسلیحات و استفاده بهینه از آنها وجود دارد.

دولت ایالات متحده «گام های مشخصی» را که برای مقابله با تهدیدات ناشی از انحراف احتمالی تسلیحات در اروپای شرقی برمی‌دارد، تشریح کرده است.

دولت ایالات متحده قانوناً موظف است اطمینان حاصل کند که اقلام دفاعی ارائه شده به شرکا و متحدان ایالات متحده همانطور که در نظر گرفته شده است استفاده می‌شود.

همچنین اوکراین که برای دفاع از خود در برابر نیروی متجاوز روسیه به تسلیحات غربی متکی است، برای مبارزه با قاچاق غیرقانونی که می‌تواند حمایت غرب را به خطر بیندازد، عزم جدی دارد.

ایلوا یوهانسون، کمیسر اتحادیه اروپا در امور داخلی، اردیبهشت گذشته ٰدر مصاحبه با رویترز گفت: «ما هیچ‌گونه قاچاق سلاح گرم به خارج از اوکراین ندیده‌ایم.»

با این وجود در شبکه‌های اجتماعی مطالب جعلی در مورد ادعای دروغین استفاده حماس از سلاح‌های اوکراین، منتشر شده است.

این اخبار دروغین شامل یک ویدیوی جعلی است که ادعا می‌کند اوکراین به حماس تسلیحات می‌دهد و یک مقاله جعلی واشنگتن پست که ادعا می‌کند تدارکات تسلیحات از اوکراین به حماس طی یک ماه سه برابر شده است.

در سال ۱۴۰۱، قبل از جنگ اسرائیل و حماس، کاربران شبکه های اجتماعی نیز این ادعای نادرست را منتشر کرده بودند که اوکراین سیستم های موشکی ضد تانک جاولین را که توسط ایالات متحده تامین شده بود به حزب الله و حماس فروخته است.

از طرف دیگر اوکراین، روسیه را به دادن تسلیحات به حماس که در اوکراین توقیف کرده بود متهم کرده است، اگرچه هیچ مدرکی برای حمایت از این ادعا وجود ندارد.

اما حکومت حمایت ایران از شبه نظامیان منطقه کاملاً مستند است.

برای دهه ها، ایران از حزب الله، یک حزب سیاسی مسلمان شیعه و گروه شبه نظامی مستقر در لبنان، که شاخه نظامی آن قدرتمندتر از ارتش لبنان است، حمایت کرده است.

حزب الله در مناقشه نیابتی ایران و اسرائیل و درگیری اسرائیل و لبنان نقش مهمی داشته است.

در سال ۱۳۹۹، وزارت امور خارجه ایالات متحده تخمین زد که ایران سالانه ۷۰۰ میلیون دلار کمک مالی به حزب الله ارائه کرده است.

کارشناسان تخمین می‌زنند که زرادخانه بیش از صد هزار موشک حزب الله از زمان جنگ این گروه با اسرائیل در سال ۱۳۸۵ تا ۱۰ برابر افزایش یافته است.

حکومت ایران به حماس تسلیحات، بودجه و آموزش می‌دهد. روابط بین حماس و ایران پس از پیروزی حماس در انتخابات پارلمانی فلسطینی در سال ۱۳۸۵ و تصرف اجباری نوار غزه در سال ۱۳۸۶ عمیق‌تر شد.

هیچ نشانه‌ای وجود ندارد که ایران هرگز این حمایت را متوقف کرده باشد. وزارت خزانه‌داری ایالات متحده در آبان ماه ۲۱ فرد و نهاد مرتبط با ایران را به دلیل شرکت در طرح‌های مالی غیرقانونی برای ایجاد منابع مالی برای دامن زدن به درگیری و گسترش وحشت در سراسر منطقه تحریم کرد. این فعالیت‌های غیرقانونی شامل حمایت از«گروه‌های نیابتی» از جمله حماس و حزب‌الله است.

نقش ایران در حمله تروریستی ۱۵ آبان شبه نظامیان حماس همچنان نامشخص است با این حال واضح است که در جنگ اوکراین به روسیه پهپاد و پشتیبانی‌ها دیگری ارائه کرده است.

شبه‌نظامیان حماس در حمله تروریستی ۱۵ مهر به اسرائیل حداقل ۱۲۰۰ نفر را کشتند و حدود ۲۴۰ نفر از جمله کودکان، زنان و سالمندان را به گروگان گرفتند. اسرائیل با فراخوان برای ریشه‌کن کردن حماس حملات هوایی، دریایی و زمینی به غزه را آغاز کرد.

ایالات متحده، کانادا، بریتانیا، اتحادیه اروپا، ژاپن، اسرائیل و شمار دیگری از کشورها حماس را در فهرست سازمان‌های تروریستی قرار داده‌اند.

ایالات متحده افراد ایرانی را به دلیل دادن این پهپادها تحریم کرده است و خاطرنشان کرده است که آنها برای حمله به اهداف غیرنظامی استفاده می‌شوند. ایالات متحده می‌گوید ایران قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد را نقض کرده است، «قطعنامه ای که ارائه پهپادهای نظامی ایران به روسیه را بدون تأیید مورد به مورد شورای امنیت سازمان ملل متحد ممنوع می‌کند.»