پارلمان آلمان روز جمعه به اتفاق آرا به قطعنامهای رای مثبت داد که در آن، قتل عام ارامنه در یکصد سال پیش و در دوران امپراتوری عثمانی، یک «نسل کشی» خوانده شده است؛ اقدامی که میتواند روابط دیپلماتیک آلمان و ترکیه را به چالش بکشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، یوآخیم گاوک رئیس جمهوری آلمان، روز پنجشنبه گفت شاید آلمان نیز با اقدامهایش در جنگ جهانی اول، تا حدی مقصر باشد. به گفته او امپراتوری عثمانی، که جمعیت ارمنی آن در طی قرنها به شکوفایی بالایی رسیده بود، در طول جنگ جهانی اول متحد قیصر آلمان بود.
رئیس جمهوری آلمان، همچنین در سخنان خود از این واقعه با عنوان «نسلکشی» یاد کرد. عنوانی که به نوشته رویترز، برای آلمان که خود مسئول هولوکاست و مرگ میلیونها یهودی است و تلاش سختی برای کنارآمدن با این مسئولیت کرده، معنایی خاص را به ذهن متبادر میکند.
صد سال از کشتار حدود یک و نیم میلیون نفر از ارامنه، که گفته میشود توسط ترکهای عثمانی صورت گرفت، میگذرد و مراسم ویژهای به همین مناسبت روز جمعه با حضور هزاران نفر، و همچنین برخی از رهبران کشورهای مختلف جهان از جمله فرانسه و روسیه، در ارمنستان برگزار شد.
آلمان، برخلاف فرانسه و حدود بیست کشور دیگر، تاکنون در برابر «نسلکشی» دانستن کشتار ارامنه در دوران عثمانی مقاومت کرده بود. رای امروز پارلمان آلمان، همچنین نشانگر موضعگیری جدید برلین در مقابل آنکارا است. آلمان بزرگترین شریک تجاری ترکیه در اتحادیه اروپا است که جامعه بزرگی از مهاجران ترکتبار را در خود جا داده است.
رای تمامی اعضای مجلس سفلای آلمان، خطر برانگیخته شدن خشم رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه را درپی دارد.
اوایل هفته جاری ترکیه درباره قطنامهای مشابه که درپارلمان اتریش به تصویب رسید، گفت «این امر میتواند تاثیرهای منفی ماندگاری بر روابط آنکارا با وین بگذارد.»
دولت ترکیه اوایل ماه آوریل در پی موضعگیری رسمی پاپ فرانسیس رهبر کاتولیکهای جهان، و نیز اتریش که کشتار ارامنه را مصداق نسل کشی دانستند، سفیران خود را از وین و واتیکان فراخواند. پارلمان اروپا هم با گذراندن قطعنامهای غیراجرایی در مورد برگزاری مراسم صدمین سالگرد کشتار ارامنه، سبب رنجش ترکیه شد.
سرژ سرکیسیان رئیس جمهوری ارمنستان در سخنانی در مراسم ویژه امروز که در حومه ایروان پایتخت ارمنستان برگزار شد، ابراز امیدواری کرد که تلاشهای اخیر برای پذیرفتن کشتار ارامنه به عنوان نسل کشی، بتواند به زدودن «تیرگی انکاری صد ساله» منجر شود.
خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی در همین زمینه نوشت، گروهی از مردم ترکیه و ارامنه آن کشور، به منظور یادآوری دستگیری گروهیِ از روشنفکران ارمنی در یکصد سال پیش، و نیز برای واداشتن دولت ترکیه به پذیرفتن نسل کشی، در میدان اصلی استانبول دست به راهپیمایی زدند.
رئیس جمهوری ارمنستان همچنین از راهپیمایان میدان تقسیم استانبول تمجید کرد و آنها را «مردمانی قدرتمند» توصیف کرد که برای سرزمین مادری خود دست به «کاری خطیر» میزنند.
با این حال، مسئول روابط ترکیه واتحادیه اروپا روز جمعه در مراسم کلیسای ارامنه در استانبول حضوریافت تا به قربانیان سال ۱۹۱۵ میلادی ادای احترام کند. این نخستین بار است که یک مقام رسمی دولت ترکیه چنین اقدامی انجام میدهد.