تصاویر منتشره از دیدار امانوئل مکرون و محمد بنسلمان، در الیزه، یک خوشامدگویی گرم از سوی مکرون را نشان میدهد. اما میزبانی عصر پنجشنبه رئیسجمهوری فرانسه، از ولیعهد عربستان سعودی در کاخ ریاستجمهوری فرانسه، بسیاری را خشمگین کرده است.
گروههای مدافع حقوق بشر و نامزد جمال خاشقچی، روزنامهنگار مقتول سعودی، از جمله منتقدان خشمگین این رویداد هستند.
سفر محمد بنسلمان، ولیعهد سعودی به فرانسه، در روزهایی انجام میشود که پاریس، در پی متقاعد کردن عربستان سعودی، برای «بالا بردن عرضه و تولید نفت خام» است. در بحبوحه بحران جنگ در اوکراین، آنچه بر میز شام امانوئل و محمد حکم میراند، مسائل مربوط به انرژی است.
یکی از دستیاران مکرون که خواسته نامش فاش نشود، از برپایی یک «شام کاری در زمان بحران جهانی انرژی و غذا» دفاع کرد و در عین حال قول داد که میزان پرداختن به دغدغههای حقوق بشری، افزایش یابد.
از زمان ترور جمال خاشقچی، روزنامهنگار مخالف رژیم سعودی، در سال ۲۰۱۸ در ترکیه، این نخستین سفر اروپایی شاهزاده سعودی به اروپا، محسوب میشود. از دیدار بنسلمان با مکرون، بهعنوان گامی تکمیلی، در بازسازی چهره دیپلماتیک ولیعهد سعودی، یاد میشود که پس از قتل خاشقجی، در غرب به یک چهره منفور تبدیل شد.
محمد بنسلمان، اندکی پس از سفر بایدن، رئیسجمهوری ایالات متحده به ریاض، به یونان سفر کرد. او پس از امضای توافقنامههایی در زمینه حمل و نقل دریایی و انرژی با آن کشور، اکنون وارد فرانسه شده است. بنسلمان، پیشتر به اردن و مصر نیز سفر کرده بود.
امانوئل مکرون، خود نخستین رهبر ارشد اروپایی است که به عربستان سفر و در ماه دسامبر، با شاهزاده مغضوب سعودی دیدار کرده است. تلاشهای پاریس، مانند دیگر پایتختهای کشورهای غربی، بر این است که ریاض برای تولید نفت بیشتر متقاعد شود، تا قیمت نفت، بیش از این افزایش نیابد.
بهگفته کارشناسان، عربستان نمیتواند تولید نفت را به یک باره افزایش دهد. بهویژه که در سالهای اخیر، چندان در «زیرساختهای نفتی» سرمایهگذاری نکرده که اکنون بتواند از چنین قابلیتی برخوردار باشد.
از سوی دیگر، این دیدار واکنشهایی بسیار را در میان مدافعان حقوق بشر برانگیخته است. اگنس کالامار، دبیر کل سازمان عفو بینالملل، با ابراز تاسف گفته است که دیدار جو بایدن با بنسلمان، این واقعیت را برای فرانسه تغییر نمیدهد که او چیزی جز یک قاتل نیست.
خدیجه چنگیز، نامزد جمال خاشقچی، روز پنجشنبه گفته است، از اینکه امانوئل مکرون، با کمال افتخار از «قاتل نامزد» او استقبال میکند، آشفته و خشمگین است.
در راستای همین واکنشها، سه سازمان غیردولتی و وکیل فرانسویشان، اعلام کردهاند که روز پنجشنبه، شکایتی را در پاریس، علیه بنسلمان، برای همدستی در شکنجه و ناپدید شدن خاشقچی ثبت کردهاند.
الیزابت بورن، نخستوزیر فرانسه در مورد این دیدار گفت: «بدیهی است که اصول ما را زیر سوال نمیبرد. در تعهد ما به حقوق بشر، تردیدی وجود ندارد.»