نشریه آتلانتیک روز یکشنبه مقالهای منتشر کرد که در آن به بررسی اعتراضات سراسری در ایران و پیامدهای آن برای منطقه پرداخته شده است.
نویسنده در ابتدای مقاله به تظاهرات گسترده سال ٢٠١٩ در لبنان و عراق علیه جمهوری اسلامی و مداخلات ایران در این دو کشور عرب اشاره میکند و میافزاید همزمان در ایران نیز ایرانیان خشمگین از گرانی بنزین یکصدا شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر میدادند.
مقاله میافزاید سرکوب شدید این اعتراضات و ظهور همهگیری کرونا، معترضان را به خانههایشان فرستاد. سه سال گذشت و اکنون معترضان دوباره به خیابانها آمدهاند و خواهان سرنگونی جمهوری اسلامی هستند. این بار مردم در سراسر خاورمیانه شجاعت مثالزدنی ایرانیان و بهویژه زنان ایرانی را میستایند.
قیام سراسری ایرانیان بارقهای از امید را میان مخالفان سیاستهای ایران در عراق، لبنان، سوریه، و یمن ایجاد کرده که با تغییر در تهران، سیاستهای جمهوری اسلامی در این کشورها نیز دستخوش تغییر و تحول شود.
به گفته یک فعال سوریهای ضد رژیم بشار اسد، سقوط جمهوری اسلامی «بهترین خبر» برای مخالفان اسد است و کاهش دخالت ایران در سوریه زمینه را برای تحول در این کشور نیز فراهم میکند.
به نظر نویسنده، پروژه جمهوری اسلامی و «موج سیاهی» که از سال ۵۷ در سراسر خاورمیانه گسترانده، به پایان کار خود نزدیک شده است. روزانه اعتراضات پرشماری در اقصی نقاط ایران انجام برپا میشود و چالشهای پیش روی جمهوری اسلامی در کشورهای منطقه نیز به طور بیسابقهای در حال افزایش است.
کشتهشدن مهسا امینی دختر ٢٢ ساله کُرد پس از بازداشت او توسط گشت ارشاد، سرآغاز اعتراضات بسیار گستردهای میان ایرانیان داخل و خارج از این کشور شده است. یکی از اصلیترین شعارهای معترضان «زن، زندگی، آزادی» است و زنان منطقه از کابل گرفته تا شمال سوریه، پشتیبانی خود از آنها را اعلام کردهاند.
به گفته نویسنده مقاله، کشته شدن قاسم سلیمانی نفوذ ایران در کشورهای همسایه را کاهش داده و روی کار آمدن ابراهیم رئیسی در نظامی که از بحران ناکارآمدی و سوءمدیریت رنج میبرد، شرایط را برای جمهوری اسلامی دشوارتر کرده است. وضعیت مبهم سلامتی علی خامنهای رهبر ٨٣ ساله ایران، توافقهای ابراهیم و ائتلاف اعراب و اسرائیل علیه جمهوری اسلامی، و اتحاد آمریکا و اروپا در برابر دولت ایران بحران گریبانگیر جمهوری اسلامی را بیش از پیش عمیق کرده است.
نویسنده در پایان مقاله میگوید اتفاقات هفتهها و ماههای آینده در ایران پیامدهای گستردهای در سراسر خاورمیانه خواهد داشت و بسته به نحوه پاسخگویی نظام جمهوری اسلامی و سپاه پاسداران به معترضان، ایران ممکن است مسیر تحولات یکی از دو کشور سوریه یا مصر را بپیماید.