سه ماه پس از برگزاری اولین دور دادگاه بینالمللی مردمی آبان ۹۸ در لندن، دور دوم این دادگاه برای «تعیین ماهیت جنایات روی داده» و «پاسخگو کردن مسئولان آن» روز شنبه ۱۶ بهمن به کار خود ادامه داد.
دومین روز از دور دوم این دادگاه مردمی روز شنبه ۱۶ بهمن با شهادت ۹ شاهد، از جمله ابوبکر مهربانی دایی عثمان نادری، علی رضایی برادر ناصر رضایی، علیرضا برکتی از دوستان سیدعلی حسینی، از کشتهشدگان آبان ۹۸ و مریم فومنی، محقق هیئت دادستانی برگزار شد.
اولین شاهد روز دوم دادگاه مردمی آبان، با عنوان شاهد شماره ۸۴، مادر یکی از بازداشتشدگان آبان ۹۸ بود. او در حالی که چهرهاش را پوشانده بود به قضات دادگاه گفت، فرزند او تنها چند روز پس از آزادی دست به خودکشی زد و جانش را از دست داد.
این شاهد گفت فرزندش، که نام او به دلایل امنیتی در جلسه دادگاه اعلام نشد، در تاریخ ۲۷ آبان ۹۸ بازداشت شد. او گفت پسرش یک روز بعد با دادن تعهد آزاد شد، اما در تاریخ ۱ آذر ۱۳۹۸ به دلیل فشارهای روحی و روانی ناشی از بازداشت، دست به خودکشی زد. در یاداشتی که از او به جا مانده نوشته شده بود: «این همه فشار را نمیتوانم تحمل کنم.»
شاهد شماره ۸۴ همچنین از هجوم نیروهای امنیتی به بانکهای شهر محل سکونتش در آبان ۹۸ روایت کرد و گفت شاهد شلیک مستقیم نیروهای تک تیرانداز از بالای یک ساختمان به سمت مردم و معترضان بوده است.
ابوبکر مهربانی، دایی عثمان نادری از کشته شدگان آبان ۹۸ دومین شاهد روز جمعه ۱۶ بهمنماه بود. او به قضات دادگاه گفت، که خواهرزادهاش روز ۲۴ آبان در میدان شبرنگ مریوان از ناحیه سر هدف اصابت دو گلوله قرار گرفت و کشته شد.
وی در ادامه افزود، کسی که شاهد مرگ خواهرزادهاش بود گفت که «فردی با صورت پوشیده و از فاصله حدود هفت متری با کلاشنیکف» شلیک کرده است.
به گفته این شاهد، جنازه عثمان نادری دو روز پس از مرگ او به شرط عدم برگزاری مراسم به خانواده تحویل داده شده است.
این شاهد همچنین در شهادت خود آمار کشته شدگان مریوان را یازده نفر - از جمله مهران تاک، بهروز ملکی، شاهو والدی، عثمان نادری، دانیال استواری، ادریس، عثمان احمدی، آرین رجبی - اعلام کرد و به قضات دادگاه مردمی آبان گفت که از این تعداد «۳ نفر مفقودالاثر» هستند.
مریم فومنی، محقق هیئت دادستانی، دیگر شاهد این دادگاه بود. خانم فومنی گفت، بر اساس مدارکی که به دادستانی دادگاه بین المللی مردمی آبان ارسال شده است در بازه زمانی ۲۴ تا ۲۷ آبان، بیش از ۷۰ نفر به دلیل اصابت گلوله ساچمهای به چشم در یکی از بیمارستانهای تخصصی چشمپزشکی ایران تحت عمل جراحی قرار گرفتند که از این تعداد، ۷ درصد زن و ۹۳ درصد مرد بودهاند.
وی افزود از این تعداد ۳.۵ درصد در روز ۲۴ آبان، ۲۶ در صد در روز ۲۵ آبان، ۵۲ درصد در روز ۲۶ آبان و ۱۸ درصد در روز ۲۷ آبان در این بیمارستان بستری شدهاند که ۷ نفر از مجروحین زیر ۱۸ سال بودهاند.
علی رضایی، برادر ناصر رضایی از کشتهشدگان آبان ۹۸ در فردیس کرج، شاهد پنجمی بود که در روز دوم دادگاه مردمی آبان در دادگاه به صورت آنلاین حاضر شد.
او به قضات دادگاه گفت، روز ۲۶ آبان فردی ناشناس پاسخ تماسی که او با گوشی همراه برادرش گرفته بود را داده و گفته است که چشم چپ ناصر گلوله خورده است. آقای رضایی که میگوید خانوادهاش نمیداند چه کسی به برادرش شلیک کرده است، افزود، در نامهای که پزشک قانونی به ما تحویل داده دلیل مرگ «اصابت گلوله به چشم» اعلام شده است.
آقای رضایی که در ادامه به قضات دادگاه گفت، برای تحویل جنازه و خاکسپاری در شهرستان قروه، خانواده کاغذی را به عنوان تعهد امضا کردند که بر اساس آن مراسم خاکسپاری باید به محض رسیدن به قروه انجام میشد و به همین دلیل جسد برادر وی شبانه و با حضور ماموران امنیتی دفن شد. به گفته او پس از خاکسپاری نیز نیروهای امنیتی برخی از اعضای خانواده او را به انجام مصاحبه تلویزیونی مجبور کردهاند.
شاهد شماره ۸۰ که به دلایل امنیتی تنها به صورت صوتی در دادگاه حاضر شد، مادر یکی از کشته شدگان آبان ۹۸ بود. او به قضات دادگاه گفت پسرش در زمان اعتراضات آبان ۱۸ ساله بوده است و در تاریخ ۲۵ آبان ماه در حالی با اصابت گلوله به ناحیه سر و گردن کشته شده که در اعتراضات آبان ماه حضور نداشته است.
این شاهد در ادامه افزود جنازه فرزند او را سه روز پس از کشته شدن در حالی که بدن او کالبدشکافی شده بود با امضای تعهد مبنی بر برگزار نکردن مراسم و سکوت، به خانواده تحویل دادند و به آنها گفته شده در صورت رسانهای شدن «جسد را از خاک بیرون خواهند آورد».
به کفته این شاهد در گواهی فوت دلیل مرگ «عملکرد وسایل جنگی در خارج از جنگ» و در جواز دفن دلیل مرگ«اصابت جسم پرتابی پرشتاب، خردشدگی استخوان جمجمه، له شدگی بافت مغز» نوشته شده است.
او در ادامه افزود پس از فوت فرزندش از طرف اطلاعات و فرمانداری و سپاه، به منزل این خانواده رفتند و اعلام کردند که فرزند او با سلاح غیرسازمانی و توسط تروریستها کشته شده است و اگر شلیکی هم از سوی نهادهای امنیتی انجام شده تنها به «دست و پا» بوده است.
شاهد هفتم روز دوم دادگاه مردمی آبان، یکی دیگر از کسانی بود که در طول این دادگاه به دلایل امنیتی چهره او پوشیده شده بود و برگزارکنندگان دادگاه صدایش را تغییر داده بودند.
این شاهد شهادت خود را در رابطه با وضعیت دو فردی که به دلیل تسهیل اطلاعرسانی سرکوب اعتراضات آبان ۹۸ بازداشت و ناپدید شدهاند به قضات دادگاه ارائه داد.
علیرضا برکتی، هشتمین شاهد روز دوم دادگاه مردمی آبان بود که شهادت خود را به صورت حضوری و در رابطه با کشته شدن یکی از دوستانش به قضات دادگاه ارائه داد.
آقای برکتی گفت که دوستش سیدعلی حسینی روز ۲۵ آبان در مقابل پایگاه بسیج مشکینشهر کرج بر اثر اصابت گلوله زخمی شد و به گفته خانوادهاش روز ۲۶ آبان در بیمارستان جان سپرد.
او افزود، جنازه آقای حسینی پنج روز پس از کشته شدن و با امضای تعهد مبنی بر خاکسپاری بدون برگزاری مراسم، به خانواده او تحویل داده شد. وی افزود که نیروهای امنیتی در ابتدا خواستار پرداخت پول گلوله توسط خانواده این قربانی شدند.
آخرین شاهد روز دوم دادگاه مردمی آبان با شماره ۴۳۶ در حالی در این جلسه حاضر شد که صورت او پوشیده شده بود. او در شهادت خود به قضات دادگاه گفت روز ۲۶ آبان هدف اصابت گلوله قرار گرفته و پیش از زخمی شدن شاهد کشتهشدن تعدادی از معترضان بوده است.
این شاهد در ادامه افزود چند روز پس از این حادثه در حالی که هنوز به بهبودی کامل نرسیده بود توسط نیروهای امنیتی در بیمارستان بازداشت شد. او گفت که در طول دوران بازداشت مورد شکنجههای جسمی و روحی قرار گرفت و خانواده او نیز تهدید به مرگ شدند.
نخستین روز دور دوم این دادگاه مردمی با شهادت شش شاهد، از جمله طاهره باجروانی همسر علی فتوحی، محمدمهدی شهبازی فرد برادر آمنه شهبازی فرد از کشتهشدگان آبان ۹۸، فاطمه داوند از بازداشتشدگان اعتراضات آبان ۹۸، و سه شاهد دیگر که به دلایل امنیتی چهرههای آنها پوشانده شده بود، برگزار شد.
همچنین ببینید: اولین روز دور دوم دادگاه بینالمللی آبان؛ یک شاهد گفت بازجوها او را تهدید به تجاوز کردند
حمید صبی، از اعضای هیئت دادستانی، در روز اول دادگاه بین المللی آبان گفته بود که ۸۸ قربانی دیگر برای ثبت شهادت خود با هیئت دادستانی تماس گرفتند که از این تعداد ۱۸ شاهد در این دور دادگاه شهادت خود را به قضات ارائه خواهند داد.
قرار است روز یکشنبه ۱۷ بهمن، آخرین جلسه از دوره دوم دادگاه بین المللی مردمی آبان به صورت غیرعلنی و با حضور گروهی از خبرنگاران از جمله خبرنگار اعزامی صدای آمریکا در لندن برگزار شود.
پیشتر روابط عمومی دادگاە بین المللی مردمی آبان گفته بود که انتظار میرود حکم نهایی دادگاە بینالملی مردمی آبان در اواخر بهار ۱۴۰۱ اعلام شود.
اعتراضات سال ۹۸ از روز جمعه ۲۴ آبان ماه با انتشار خبر ناگهانی افزایش قیمت بنزین آزاد، در شهرهای مختلف ایران آغاز و با سرکوب شدید نیروهای امنیتی مواجه شد. شعارهای معترضان سپس متوجه رهبر جمهوری اسلامی و اصل حکومت شد. سازمان عفو بین الملل اعلام کرد که بیش از ۳۰۰ نفر در آن اعتراضات کشته شدند.
مقامات ایران همچنین تعداد زیادی از معترضان را بازداشت و بسیاری را به زندانها طولانی مدت و یا اعدام محکوم کردند.