لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
چهارشنبه ۱۴ آذر ۱۴۰۳ ایران ۱۴:۱۲

پنجمین و آخرین روز دادگاه مردمی آبان ٩٨؛ وین جرداش: پرونده تا صدور رای نهایی باز خواهد بود


Aban 98 Protests Tribunal in London
Aban 98 Protests Tribunal in London

دادگاه مردمی آبان ٩٨ روز یکشنبه و در پایان پنج روز استماع شهود و بررسی اسناد و مدارک ارائه شده، اعلام کرد تا زمان صدور رای نهایی در اوایل سال ٢٠٢٢، هیات قضات تریبونال مردمی آبان ١٣٩٨ پرونده را باز نگاه می‌دارد و از همه شاهدان می‌خواهد برای ارائه شهادت‌شان اقدام کنند.

در پنجمین و آخرین روز دادگاه مردمی آبان ٩٨، یک شاهد که به صورت ناشناس در دادگاه حاضر شده شهادت داد که معترضان به هیچ وجه عامل حمله به بانک‌ها و شیشه‌های ماشین‌ها نبودند بلکه از چهره و لباس حمله‌کنندگان مشخص بود که بسیجی بودند. به گفته این شاهد، ماموران به هیچ وجه جلوی آنها را نمی‌گرفتند.

نخستین واکنش یک مقام جمهوری اسلامی به برگزاری دادگاه مردمی آبان ٩٨ از سوی حسن نوروزی، نائب رئیس کمیسیون قضائی و حقوقی مجلس، در پاسخ به وبسایت «دیده‌بان ایران» بود. آقای نوروزی گفته است: «یکی از آنهایی که به مردم شلیک کرد من بودم. ما کشتیم. حالا چه کسی می‌خواهد ما را محاکمه کند؟ طرف آمده بانک را آتش زده و ما هم او را کشتیم.»

حمید صبی، یکی از دادستان‌های دادگاه مردمی آبان ٩٨، در پاسخ به اظهارنظر حسن نوروزی، نائب رئیس کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی، که گفته بود او هم معترضان را کشته است، گفت این نشانه سطح عدم ترس از مجازات در میان مقامات جمهوری اسلامی است و باید با آن مقابله شود.

حمید صبی، یکی از دادستان‌های دادگاه مردمی آبان ٩٨
حمید صبی، یکی از دادستان‌های دادگاه مردمی آبان ٩٨

در ادامه، یک شاهد دیگر نیز به طور ناشناس شهادت داد که در ابتدای اعتراضات آبان ٩٨، حضور خانواده‌ها و به ویژه زنان و فرزندانشان پررنگ بود. به شهادت وی، کسانی که کوکتل مولوتف به سوی بانک پرتاب می‌کردند نمی‌توانستند مردم عادی باشند بلکه احتمالا «بسیجی» بودند.

رامین حقجو، خبرنگار اعزامی صدای آمریکا به نقل از یکی از دست‌اندرکاران، گزارش داده است که تماس‌های بسیار زیادی گرفته شده و شاهدان دیگری نیز ابراز تمایل کرده‌اند که شهادت آنها هم مورد بررسی و استناد قرار بگیرد.

در ادامه پنجمین روز دادگاه آبان ٩٨، یک شاهد ناشناس دیگر نیز شهادت داد معترضان تنها سنگ داشتند اما از سوی نیروهای امنیتی به رگبار بسته شدند و شخصا شاهد کشته شدن دو معترض با شلیک مستقیم بوده است. وی افزود با دیدن این صحنه، گریه‌کنان و از ته قلب گفته است «مرگ بر خامنه‌ای».

عمار ملکی، استادیار دانشگاه تیلبرگ هلند، در گفت‌وگو با صدای آمریکا گفت با استناد به داده‌های مرکز ثبت احوال ایران، در پاییز ۹۸ بیش از ۸ هزار فقره مرگ‌ومیر اضافی در مقایسه با سال‌های پیشین وجود دارد. به گفته وی، تا زمانی که توضیحی در رابطه با این مرگ‌و‌میر اضافی از سوی مقام‌های جمهوری اسلامی ارائه نشود، تنها «به جنایت آبان ٩٨» می‌تواند مربوط باشد.

مادر یکی از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ٩٨ به طور ناشناس در دادگاه شهادت داد پسرش برای یک کار شخصی از خانه خارج شده بود، اما به ضرب گلوله کشته شد و جنازه یک هفته بعد به خانواده تحویل داده شد. وی ابراز امیدوار کرد دادخواهی برای همه قربانیان آبان ٩٨ محقق شود.

مادر یک کشته‌شده اعتراضات آبان ٩٨ در حال شهادت در پنجمین روز دادگاه آبان ٩٨
مادر یک کشته‌شده اعتراضات آبان ٩٨ در حال شهادت در پنجمین روز دادگاه آبان ٩٨

شادی امین، از مدیران سازمان «عدالت برای ایران» و از برگزارکنندگان تریبونال مردمی آبان، به صدای آمریکا گفت، در جریان دادگاه صدای برخی از شاهدان به دلایل امنیتی پخش نمی‌شد و خود او شهادت آنها را بازگو می‌کرد.

یکی از شاهدان در دادگاه مردمی آبان ٩٨ به صدای آمریکا می‌گوید تلخ‌ترین صحنه‌ای که دیدم از فاصله ٢٠، ۲۵ متری و مربوط به یک پسر جوانی بود در میدان کارگر سنندج و گلوله به سینه‌اش برخورد کرده بود. به گفته وی، جلو پاساژ فریدونی سنندج نیز به چشم یکی از معترضان با اسلحه ساچمه‌ای تیر زدند.

سعید خلیلی‌راد، روانکاو و فعال سیاسی، می‌گوید تجربه سرکوب اعتراضات، از دیدن مرگ معترضان تا بازداشت و شکنجه، تاثیراتی عمیق و طولانی دارد.

وین جرداش، وکیل بین‌المللی حقوق بشر و از قاضیان دادگاه مردمی آبان ٩٨، در پایان پنجمین روز دادگاه اعلام کرد تا زمان صدور رای نهایی در ابتدای سال ٢٠٢٢، هیات قضات تریبونال مردمی آبان ١٣٩٨ پرونده را باز نگاه خواهد داشت و از همه شاهدان می‌خواهد برای ارائه شهادت اقدام کنند.

حمید صبی، از وکلای «تریبونال مردمی آبان ۱۳۹۸»، در جمع‌بندی سخنانش در آخرین روز دادگاه گفت: «آقای باقری کنی، معاون وزارت خارجه جمهوری اسلامی، که روز پنجشنبه در لندن بود، به جای این که بیاید و در این جلسه استماع شرکت کند، بر اساس گزارشی که توسط صدای آمریکا بیان شد، او به طرف مقابل خودش در وزارت خارجه گفته است که اگر انگلستان این دادگاه را تعطیل نکند، دولت ایران از شرکت در مذاکرات با انگلستان و دیگر دولت‌ها در ارتباط با بحث هسته‌ای امتناع خواهد کرد.»

صدای آمریکا تاکید می‌کند که گزارش مربوط به اظهارات مهدوی کنی را به نقل از توئیتر «تریبونال آبان» نقل کرده بود.

صدای آمریکا به نقل از توئیتر «تریبونال آبان» گزارش داد که معاون وزارت خارجه ایران تهدید کرده در صورت ادامه دادگاه مردمی آبان ۱۳۹۸، بخشی از مذاکرات برجام را متوقف خواهند کرد.

بعد از انتشار این گزارش، صدای آمریکا خواستار واکنش بریتانیا شد و سخنگوی سفارت بریتانیا در واشنگتن به صدای آمریکا گفت که «بریتانیا هیچ تهدیدی در زمینه اجتماع گروههای حقوق بشری این هفته در لندن دریافت نکرده است.»

پس از آن خبرنگار صدای آمریکا واکنش تریبونال آبان به اظهارات سخنگوی سفارت بریتانیا در واشنگتن را منتشر کرد.​

تلویزیون بخش فارسی صدای آمریکا از روز چهارشنبه ١٨ آبان، دادگاه مردمی بین‌المللی آبان ۹۸ را به طور زنده پخش و در خلال آن با شاهدان، حاضران، و کارشناسان درباره جریان دادگاه و نتیجه و اثر آن گفت‌وگو کرد.

XS
SM
MD
LG