روز چهارم فوریه به عنوان روز جهانی سرطان شناخته میشود و فرصتی برای افزایش آگاهی در مورد سرطان و ترویج تلاشها برای پیشگیری، تشخیص و درمان به موقع این بیماری است.
سازمان بهداشت جهانی در آستانه روز جهانی سرطان گزارشی جدیدی منتشر کرد که پیشبینی میکند موارد جدید سرطان در سال ۲۰۵۰ میلادی با ۷۷ درصد افزایش به بیش از ۳۶ میلیون مورد برسد.
موارد تخمینی ابتلا به سرطان در سال ۲۰۲۲، ۲۰ میلیون مورد و ۹/۷ میلیون مرگ در سال بود و در سال ۲۰۲۰، موارد ابتلا به سرطان در جهان ۱۸ میلیون مورد برآورد شده است.
دکتر شهرام کُردستی، استاد بخش سرطانشناسی کینگز کالج لندن و فوق تخصص هماتوانکولوژی به صدای آمریکا گفت که گزارش سازمان بهداشت جهانی شامل نکات مثبت و منفی متعددی است از جمله اینکه با وجود پیشرفتهای خوبی که در مورد درمانها و روشهای تشخیص زودهنگام سرطان داشتهایم، تا سال ۲۰۵۰ عدد مطلق مرگ و میر و ابتلا به سرطان کماکان زیاد خواهد بود.
آلودگیهای محیطی و عمر طولانیتر به دلیل وجود درمانهای بیشتر برای بیماریهای دیگر از جمله بیماریهای قلبی و عروقی از جمله دلایل متعدد بروز بیشتر سرطان است.
به گفته دکتر کردستی نکته نگرانکننده برای کشورهایی مانند ایران که ضریب پیشرفت و تأمین اجتماعی پایینتری دارند این است که در این کشورها تا سال ۲۰۵۰ به نسبت جمعیت بروز سرطان تقریبا دوبرابر کشورهای توسعهیافته خواهد بود و مرگ و میر ناشی از سرطان نیز تقریبا دو برابر آنها خواهد بود.
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت جمهوری اسلامی از بروز سالانه ۱۵۰ هزار مورد ابتلا به سرطان در ایران خبر داده و گفته است که شایعترین سرطان در ایران سرطان پستان است و سرطانهای روده بزرگ، معده، ریه و پروستات در رتبههای بعدی قرار دارند.
لیلا مؤدبشعار گفته است که چاقی، دخانیات، عفونتها، سبک زندگی و تغذیه ناسالم از عوامل ابتلا به انواع سرطانها هستند.
وزارت بهداشت جمهوری اسلامی بهمن ماه سال گذشته از بروز سالانه حدود ۸۵ تا ۹۰ هزار مورد جدید سرطان در کشور خبر داده بود، که آمارهای امسال نشان از افزایش موارد ابتلا به سرطان در ایران دارد.
دکتر شهرام کردستی میگوید سرمایهگذاری در تشخیص زودهنگام سرطان، کنترل دخانیات، رژیم غذایی سالم محیط سالم و عوامل دیگری که به بروز سرطان کمک میکنند برای کشورهای کمتر توسعهیافته مهمتر است.
این استاد بخش سرطانشناسی کینگز کالج لندن میگوید اگر تعداد سرطانها دوبرابر باشد و پولی نیز برای تأمین داروهای جدید که به شدت گران هستند نباشد، این موضوع فاجعهبار خواهد شد.
به عقیده دکتر کُردستی، تمرکز روی پیشگیری از سرطان در کنار تلاش برای دسترسی به این داروها میتواند مؤثرتر باشد.
دکتر کردستی میگوید با در نظر گرفتن این موضوع که این اقدامات در درازمدت جواب میدهد و منجر به بهبود شرایط میشوند، مسئولان تمایل کمتری به آن نشان نمیدهند و بیشتر دنبال دستگاههای پیشرفته و افتتاح بیمارستانهای پر زرق و برق هستند.
او افزود: «اینکه دسترسی مردم به این درمانهای جدید چقدر است و آیا بودجه کافی برای استفاده از آنها هست یا خیر و اینکه آیا به همان اندازه بودجه برای آموزش، اقدامات پیشگیرانه و تشخیص زودهنگام نیز هست یا نه موضوعاتی هستند که باید به بحث گذاشته شود و روی آن سرمایهگذاری شود.»
رئیس اداره سرطان وزارت بهداشت ایران گفته است که سرطانهای پستان، روده بزرگ، ریه، پروستات و معده از جمله سرطانهای شایع در کشور هستند.
درگزارش سازمان بهداشت جهانی، سرطان ریه با ۲/۵ میلیون مورد جدید به عنوان شایعترین سرطان در سراسر جهان شناخته شده است. سرطان پستان زنان با ۲/۳ میلیون در رتبه دوم قرار دارد و پس از آن سرطان روده بزرگ، سرطان پروستات و سرطان معده قرار میگیرد.
- تمرکز بر شکاف مراقبتی سرطان
امسال تمرکز روز جهانی سرطان بر کاهش «شکاف مراقبتی» و تلاش برای یکی کردن صداها و اقدام مشترک در این رابطه است.
هرچند ابتلا به سرطان در جهان رو به افرایش است اما گزارش سازمان بهداشت جهانی اشاره میکند که کشورهایی که سطح توسعه کمتری دارند، شاهد افزایش نامتناسبی در نرخ سرطان خواهند بود که به صورت بالقوه بار بیشتری را بر سیستمهای بهداشتی آنها وارد خواهد کرد.
آمار نشان میدهد که سرطان در دوران کودکی در کشورهای با درآمد بالا بیش از ۸۰ درصد است، اما در کشورهای کم درآمد به ۲۰ درصد میرسد.
بیش از ۹۰ درصد مرگ و میر ناشی از سرطان دهانه رحم در کشورهای با درآمد کم و متوسط رخ میدهد.
در جمعیت پناهندگان نیز، سرطان بیشتر در مراحل پیشرفتهتر تشخیص داده میشود.