جشنواره فیلم ونیز وهمزمان با آن، «تلوراید» جشنواره کوچک ولی مهمی که در شهرکی کوهستانی در ایالت کلرادوی آمریکا برگزار می شود، امسال موقعی از راه رسیدند که مطبوعات حرفه ای و ستون های منتقدان، پر از مرثیه در باره مرگ سینما بود.
اما سه شنبه ۱۶ شهریور «ای. او. اسکات» منتقد ارشد نیویورک تایمز، در مقاله ای از «تلوراید» نوشته این جشنواره ها ثابت می کنند که سینما مرگ ندارد. اشاره او به چند از فیلم هایی چون موزیکال «لا لالند» و فیلم «ورود» از کارگردان دنیس ویله نوو است که همزمان در ونیز و تیلوراید نمایش داده شدند. اما پر سروصداترین فیلم جشنواره ونیز، یک فیلم ضد جنگ از مل گیبسون، با شرکت اندرو گارفیلد است که گزارش داده شد ده دقیقه برای آن دست زدند.
بازگشت مل گیبسون
مل گیبسون، بازیگر، تهیه کننده و کارگردان، ۲۱ سال پیش برای «شجاع دل» یا Braveheart اسکار گرفت. او دو سال بعد از از فیلم پرفروش اش، «مصیبت مسیح» در سال ۲۰۰۴ که بالای یک میلیارد دلار در دنیا فروش داشت، یک فیلم هیجانی هنرمندانه، با دیالوگی کاملا نامهفوم به زبان باستانی سرخپوستان آمریکای جنوبی، به وجود آورد به نام «اپوکالیپتو» و پس از آن، به عنوان کارگردان، ده سال سکوت کرد.
تیتر صفحات سینمائی روزنامه های صبح دوشنبه این بود که خبرنگاران و منتقدان بعد از نمایش فیلم «سلسله جبال هکسا» Hacksaw Ridge یک فیلم ضد جنگ از بازیگر وکارگردان شصت ساله، مل گیبسون، ده دقیقه کف زدند.
مل گیبسون را هوادارها، بعضی با صورتهائی به رنگ آبی به احترام فیلم «شجاع دل» روی فرش قرمز احاطه کرده بودند، در کنار او، با اندرو گارفیلد، بازیگر نقش اصلی، و همچنین «وینس وان» و دیگر دست اندرکاران، قبل از آغاز نمایش هکسا ریج در تالار اصلی جشنواره، روی فرش قرمز رفتند.
گارفیلد در جلسه مصاحبه مطبوعاتی، سبک کارگردانی گیبسون را «مادرانه» توصیف کرد و گفت لحظه ای بازیگرش را تنها نمی گذارد.
در داستان تاریخی فیلم «هکسا ریج» اندرو گارفیلد نقش «دزموند داس» را بازی می کند، پزشک ارتش، که هر چند از بدست گرفتن اسلحه امتناع ورزید اما بعد از جنگ جهانی دوم، به خاطر نجات جان دهها همرزم که نجات شان داده بود، مدال افتخار گرفت.
در مصاحبه مطبوعاتی جشنواره ونیز، مل گیبسون تلاش شخصیت فیلم اش را یگانه می داند، که در بدترین موقعیت ممکن، وسط جهنم؛ بدون اسلحه، فقط به اتکای ایمان و اعتقاد خودش، کاری خارق العاده انجام می دهد. گیبسون می گوید به عنوان داستان گو، می خواهد بازگوکننده ماجراهای چنین مردانی باشد.
نظر منتقدها
مجله تخصصی ورایتی می نویسد این فیلم بعد از ده سال، بازگشت پیروزمندانه «مل گیبسون» به قلب صنعت سینما را نشانه می زند. اوئن گلیبرمن، منتقد ورایتی، می نویسد: «گیبسون میدان جنگ سینمائی توفنده ای خلق می کند، از آن خودش، که هر بار جنگ بالا می گیرد، به قدری بی امان است که تصور نمی توان کرد کسی از آن جان سالم به در ببرد. جذابیت فیلم، در نمایش عمق بی باکی شخصیت «دزموند (گارفیلد)» است و عشق او نسبت به برادران همرزمش.»
دیوید رونی، منتقد مجله تخصصی «هالیوود ریپورتر» می نویسد: «گیبسون بار دیگر ثابت می کند که قصه گوئی مردانه است که به خوبی می داند چگونه بر ضربان نبض تماشاگر بیافزاید، سطح عاطفه را بالا ببرد، و شدت فیلم را به اوجی انفجاری برساند. درونمایه هائی مثل شجاعت، وطن پرستی، ایمان و وفاداری بدون لغزش نسبت به باورهای شخصی، در تمام فیلم هائی که گیبسون کارگردانی کرده، حضور دارند، همچنانکه دلمشغولی او نسبت به خشونت و نمایش خون و زخم. گیبسون از این کیفیت ها بهره می گیرد برای بازگو کردن داستانی واقعی در باره قهرمانی بدون خشونت افراطی، و در راه رسیدن به یک درام برانگیزاننده، از لغزش های متداول فیلمهای جنگی، می پرهیزد.
فیلمسازی بعد از افتتاح صد مغازه
«ایمی ادمز» ستاره فیلم جدید «تام فورد» طراح و مدساز بین المللی است که با همبازی اش «جیک جیلنهال» و کارگردان، با یک تاکسی آبی، برای شرکت در مصاحبه مطبوعاتی فلیم «حیوانات شبانه» کار جدید تام فورد، به جزیره لیدو وارد شدند.
در فیلم «حیوانات شبانه» خانم ادمز نقش یک گالری دار را بازی می کند که وقتی نسخه خطی کتابی از شوهر سابقش در باره زندگی بیست سال پیش در حومه یک شهر در تگزاس به دست اش می رسد، زندگی اش به هم می ریزد.
دومین کار سینمائی طراح پرمشغله مد، تام فورد هفت سال بعد از ساخته شدن «مرد منفرد» عرضه می شود. تام فورد گفت در این فاصله، صد مغازه جدید باز کرد، فرزند پیدا کرد و فرصت نکرده به فیلم ساختن بپردازد.
هشتصد ضربه مشت برای «شرایبر»
فیلم «بریدر» یا خون ریز، درام مشت زنی جدی که خارج از مسابقه روز جمعه نمایش داده شد، براساس زندگی «چاک وپنر Wepner» درست شده، قهرمانی که ۱۵ روند در برابر قهرمان مشت زنی جهان محمد علی، مقاومت کرد.
در مصاحبه مطبوعاتی جشنواره ونیز، فیلیپ فالاردو، کارگردان، می گوید با شرایبر هم عقیده است که عیب فیلمهای مشت زنی، غیرواقعی بودن ضربه هاست و بنابراین برای واقعی نشان دادن مشت زنی در این فیلم، شرایبر بیش از ۸۰۰ مشت روی صورت و بدن خود تحمل کرد.
مشکل دیگر شرایبر با فیلم های زندگینامه ای این است که بازی اش مورد قضاوت کسی که نقش اش را بازی می کند، قرار می گیرد.
شرایبر می گوید بازی زندگینامه آدمهای معاصر را دوست ندارد، چون زود می توان علیه بازی اش داوری کرد، هر چند که خوشبختانه «چاک وپنر» که فیلم را دیده، از بازی او خوشش آمده.
تماس با جهانی بیگانه
فیلم «ورود» از کارگردان کانادائی «دنیس ویله نوو» داستان تلاش برای حل مشکلی که ورود سرنشینان ۱۲ سفینه فضائی عظیم، به کره زمین پدید آورده است.
ایمی ادمز، که در مراسم افتتاح فیلم در جشنواره ونیز، نگاه ها را به سوی خود کشید، نقش زبان شناس نابغه ای را بازی می کند که از سوی ارتش، برای تلاش برای درک زبان نوآمدگان فضائی، دعوت می شود.
کارگردان ویله نوو می گوید بزرگترین چالش عمرش در فیلم «ورود» این بود که فیلم با فکر خلق یک تمدن بیگانه، موجودات بیگانه و قوانین متفاوت فیزیک و شیمی سروکار دارد که کاری دشوار بود، در حالیکه اول فکر می کرد بازی است، ولی کابوسی بود، چون باید چیزی خلق می شد که هم تازگی داشته باشد، هم به عقل جور در بیاید، هم اصیل باشد و هم قبلا دیده نشده باشد و هم برانگیزنده باشد.
او می گوید، یعنی باید به فکری می رسید، در حالیکه در جهانی ناشناخته قرار گرفته بود، و هیچ محدودیتی هم سر راه اش نبود.
ویله نوو، که فیلم «سیکاریو»ی او دو سال پیش، با تحسین منتقدها روبرو شد، می گوید فکر و تجربه و کاوش زیادی صرف یافتن ایده اصلی شد، و سرانجام، فکر می کند موجود فضائی که طرح کرده اند، چالش آمیز است و هنوز هم در حیرت است که کسی نگفت دیوانه هستید که این کار را کردید.
او می گوید آزادی آن را داشت که این فیلم را بسازد و از این آزادی بهره گرفت.
منتقد نیویورک تایمز (ای او اسکات) فیلم «ورود» را یک معمای شکیل توصیف کرده هم برای قهرمانان داستان، هم برای فیلمساز و هم برای تماشاگران، که در آن به کمک تصاویر و موسیقی مالیخولیائی، مرزهای میان فکر و احساس، به طرزی هنرمندانه، از میان برداشته شده.
