شبکه تلویزیونی سیانان میگوید که دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا، مشغول بررسی اعمال فشارهای بیشتر بر ایران از جمله لغو معافیتهای مرتبط با برنامه هستهای جمهوری اسلامی است.
سیانان سه شنبه شب به نقل از منابع آگاه نوشت که مذاکرات برای تصمیم گیری در این مورد در حال جریان بوده، اما هنوز نتیجه نهایی گرفته نشده است. این گزارش مدعی شد، جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید از جمله حامیان لغو معافیتهای مرتبط با برنامه اتمی است، ولی از سوی دیگر، مایک پمپئو وزیر خارجه ایالات متحده با چنین روشی مخالف است.
معافیتهای هستهای ایران به کشورهایی که هنوز به برجام متعهد هستند، اجازه میدهد با ایران در سه سایت هستهای فردو، اراک، و نیروگاه اتمی بوشهر همکاری کنند تا اطمینان حاصل شود ایران غنیسازی اورانیوم را در همان حد پایین توافق شده در برجام نگه دارد.
پرزیدنت ترامپ اگرچه در اردیبهشت سال گذشته آمریکا را از توافق هستهای ایران موسوم به برجام خارج کرد و بعد تحریم ها را بازگرداند، اما معافیت مرتبط با هستهای ایران را تا ماه مه امسال تمدید کرده بود.
شش سناتور جمهوریخواه از جمله مارکو روبیو از فلوریدا، تام کاتن از آرکانزاس، و تد کروز از تگزاس، پیشتر در نامهای از پرزیدنت ترامپ خواسته بودند به طور کامل از توافق اتمی ایران موسوم به برجام، خارج شود.
در صورت لغو این معافیتها،کشورهایی مانند چین و روسیه دیگر قادر به مشارکت در برنامه هستهای ایران نیستند.
به گزارش سیانان شماری از کارشناسان حوزه فعالیت اتمی هشدار دادهاند در صورتی که معافیتهای مرتبط با فعالیت اتمی لغو شود، دیگر توافقی به نام برجام در کار نخواهد بود و ایران میتواند از آن خارج شود.
از سوی دیگر، موافقان لغو معافیتها میگویند چنین کاری نشان میدهد دولت آمریکا به هیچوجه با وضعیت فعلی و شکل توافق هستهای همراه نیست.
کاخ سفید در تازهترین دور از فشار بر ایران، روز دوشنبه دوم اردیبهشت ماه با صدور بیانیهای از تصمیم پرزیدنت ترامپ برای تمدید نکردن معافیت خرید نفت از جمهوری اسلامی برای دیگر کشورها خبر داد و اعلام کرد آمریکا با عربستان و امارات متحده عربی برای تامین نیاز نفتی کشورها توافق کرده است.
از زمان خروج از برجام و اعمال دوباره تحریمها توسط پرزیدنت ترامپ، آمریکا به حدود هشت کشور اجازههای ۱۸۰ روزه برای خرید نفت و میعانات گازی داده بود تا در این مدت منبع دیگری به جای جمهوری اسلامی جایگزین کنند. این معافیت روز دوم مه به پایان میرسد.
وزیر خارجه آمریکا دوشنبه ۱۴ آبان ماه همزمان با بازگشت همه تحریمهای ایران گفته بود که هشت کشور چین، هند، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه، ایتالیا، یونان و تایوان از تحریمهای نفت و گاز ایران معاف شدند.
نگرانی های ایالات متحده از اقدامات جمهوری اسلامی و فشار بیشتر
ایالات متحده میگوید که توافق هسته ای با ایران در رفتار این کشور تاثیر مثبتی نداشته است. پرزیدنت ترامپ با خروج از توافق برجام در اردیبهشت ۱۳۹۷، در دو مقطع در مرداد و آبان سال گذشته، دستور بازگشت تحریم های هسته ای علیه جمهوری اسلامی ایران را صادر کرد.
ایالات متحده میگوید که جمهوری اسلامی بزرگترین دولت حامی تروریسم است، برنامه موشک بالستیک خود را برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت ادامه می دهد، و عامل بیثباتی در خاورمیانه است. سپاه پاسداران انقلاب اسلامی متولی برنامه موشکی ایران است.
در سال ۹۷ همچنین چند نقشه افراد وابسته به جمهوری اسلامی برای ترور مخالفان سیاسی در اروپا نیز کشف و منجر به اقدام دیپلماتیک از سوی کشورهای فرانسه، آلمان، دانمارک، و هلند علیه رژیم ایران شد.
آزمایشهای موشکی ایران پیش از این نیز با واکنش کشورهای غربی مواجه شده بود و آنها بارها از جمهوری اسلامی خواسته بودند تولید و آزمایش این موشکها را متوقف کند.
ایران طی سالهای اخیر دست به انجام آزمایشهای موشکی زده است که روی برخی از آنها به زبانهای مختلف (از جمله عبری) شعار «نابودی اسرائیل» نقش بسته بود.
وزیر خارجه آمریکا یکم خرداد سال گذشته با اعلام راهبرد جدید آمریکا در قبال ایران، ۱۲ شرط ایالات متحده برای توافق با جمهوری اسلامی را برشمرد که در واقع فهرست خواستههای ایالات متحده از جمهوری اسلامی یا به عبارتی جزئیات تغییر رفتار رژیم ایران است.
برخی از این شروط شامل توقف حمایت از تروریسم و خودداری از اقدامات مخرب در منطقه نظیر حمایت از حزب الله لبنان و دخالت در کشورهای منطقه است.