خبرگزاری رویترز روز جمعه هفتم مهر، به نقل از چند منبع آگاه گزارش داد که عربستان سعودی مصمم است در ازای انعقاد یک پیمان دفاعی با ایالات متحده، روابط دیپلماتیک با اسرائیل را آغاز کند.
به گفته این منابع که به نام‌شان اشاره نشده است، چنین پیمانی، واشنگتن را ملزم به دفاع از پادشاهی سعودی در برابر حملات خارجی می‌کند، اما دربرگیرنده امتیازهای عمده‌ای برای فلسطینیان و نیز مطالبه آنها برای تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی نیست.
بر اساس این گزارش، محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در جریان سفر جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا، به کشورش در تابستان سال گذشته میلادی خواستار تضمین‌های امنیتی از نوع تضمین‌های دریافتی اعضای ناتو بوده است.
اما یک منبع آمریکایی به رویترز گفت که پیمان میان واشنگتن و ریاض احتمالا همانند پیمان‌های دفاعی ایالات متحده با دولت‌های آسیایی باشد.
او افزود در صورت تصویب نشدن چنین پیمانی از سوی کنگره آمریکا، پیمان میان واشنگتن و ریاض همانند قرارداد ایالات متحده و بحرین، محل استقرار ناوگان پنجم نیروی دریایی، خواهد بود که نیازی به پشتیبانی کنگره ندارد.
این منبع آمریکایی همچنین گفت که ایالات متحده ممکن است عربستان سعودی را همانند اسرائیل به عنوان یک «متحد غیر ناتو» دسته‌بندی کند.
با این حال، منابع آگاه به رویتزر گفته‌اند که ریاض به چیزی کمتر از تضمین‌های دفاعی الزام‌آور از سوی ایالات متحده راضی نخواهد شد.
هر سه منبع خاورمیانه‌ای رویترز گفته‌اند: در صورت حصول چنین توافقی، فلسطینیان امتیازاتی خواهند گرفت اما مطالبه آنان برای تشکیل دولتی مستقل همچنان تحقق نخواهد یافت.
یکی از این منابع گفت: «عادی‌سازی میان اسرائیل و عربستان سعودی خواهد بود. [حتی] اگر فلسطینیان مخالف آن باشند، پادشاهی [سعودی] همچنان به مسیر خود ادامه خواهد داد.»
او افزود: «عربستان سعودی از یک طرح صلح برای فلسطینیان حمایت می‌کند، اما این بار خواستار چیزی برای عربستان سعودی و نه فلسطینیان خواهد بود.»
دولت‌های ایالات متحده و عربستان سعودی هنوز واکنشی به این خبر نشان نداده‌اند.
- تفاهم دفاعی متقابل
یک مقام آمریکایی که به دلیل حساسیت موضوع خواست نامش فاش نشود، به رویترز گفت که واشنگتن و ریاض سرگرم آماده‌کردن چارچوب یک پیمان دفاعی هستند.
به گفته او، این پیمان یک «تفاهم دفاعی متقابل» است و کمتر از یک معاهده و ائتلاف نظامی خواهد بود.
این مقام آمریکایی افزود: این تفاهم همانند روابط ایالات متحده و اسرائیل است که طبق آن، اسرائیل علاوه بر دریافت پیشرفته‌ترین تسلیحات آمریکایی، مانورهای هوایی و پدافند موشکی مشترک با این کشور برگزار می‌کند.
بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، از امکان تحقق «صلح تاریخی» با عربستان سعودی ابراز شادمانی کرده است. اما از مشکلات پیش روی او، کسب موافقت اعضای تندروی دولت ائتلافی‌اش برای اعطای امتیازاتی به فلسطینیان است.
محمد بن سلمان نیز در مصاحبه اخیر خود با شبکه خبری «فاکس‌نیوز» گفت: پادشاهی سعودی به طور پیوسته به عادی‌سازی روابط با اسرائیل نزدیک‌تر می‌شود.
او به‌رغم تاکید بر لزوم بهبود زندگی فلسطینیان، اشاره‌ای به تشکیل دولت مستقل برای آنها نکرد.
با این وجود، منابع رویترز گفتند: محمد بن سلمان خواستار تعهداتی از سوی اسرائیل نسبت به فلسطینیان شده است تا نشان دهد که فلسطینیان را رها نکرده است و این که هنوز امکان عملی‌کردن راه‌حل دو-کشوری وجود دارد.
به گزارش رویترز، واگذاری کنترل بخشی از سرزمین‌های کرانه باختری به فلسطینیان، محدودکردن شهرک‌سازی‌ها از سوی یهودیان، و توقف الحاق بخش‌هایی از کرانه باختری به اسرائیل از جمله مطالبات محمد بن سلمان است. عربستان همچنین وعده ارائه کمک‌های مالی به تشکیلات خودگردان فلسطینی را داده است.
این در شرایطی است که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان ف، عنوان کرده هرگونه سازش با اسرائیل باید مبتنی بر تشکیل یک دولت مستقل فلسطینی بر اساس مرزهای سال ۱۹۶۷ به پایتختی شرق اورشلیم و توقف کامل شهرک‌سازی‌های یهودیان در کرانه باختری باشد. اما منابع رویترز گفته‌اند توافق عربستان و اسرائیل احتمالا به این مسائل حساس رسیدگی نخواهد کرد.
