وزارت دفاع ایالات متحده روز پنجشنبه اعلام کرد که نه نفر از اعضای نیروی دریایی در ارتباط با دستگیری ملوانان آمریکایی در ماه ژانویه توسط سپاه پاسداران ایران در آب های خلیج فارس، تنبیه انضباطی شده‌اند.
روزنامه نیویورک تایمز، ضمن اعلام این خبر نوشت، گزارش توقیف دو قایق نظامی آمریکایی توسط نیروهای ایران در نزدیکی جزیره فارسی در خلیج فارس، امروز در یک نشست خبری در پنتاگون منتشر شد.
بر اساس این گزارش، اشتباهات متعددی از سوی افسران مسئول و ملوانان این دو قایق در جریان ماموریت خود – که قرار بود از کویت راهی بحرین شوند –سر زده است، از جمله این که قایق ها با ۴ ساعت تاخیر به حرکت در آمده و پس از مدتی هم از مسیر تعیین شده منحرف شدند.
به گزارش نیویورک تایمز، یک مقام ارشد پنتاگون ضمن آن که بر حق ایران برای تحقیق درباره حضور دو قایق آمریکایی در نزدیکی جزیره فارسی تاکید کرده، اما از برخورد نیروهای ایرانی با ده سرنشین این قایق ها – که به مدت یک روز در بازداشت ایرانی ها بودند – انتقاد کرده و آن را نقض قوانین بین المللی دانسته است.
این روزنامه به نقل از جان ریچاردسون رئیس عملیات نیروی دریایی آمریکا نوشت، نشانه گرفتن اسلحه به سوی ملوانان متوقف شده و ضبط ویدئویی مصاحبه با آنها، و همچنین تخریب تجهیزات موجود در قایق ها، اعمال غیرقانونی است که نیروهای ایرانی مرتکب شده اند.
روزشمار بعد از آزادی ملوان های آمریکایی
۲۲ دی ۹۴ - ، ابتدا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در بیانیه‌ای اعلام کرد دو شناور ارتش آمریکا توسط واحدهای گشتی نیروی دریایی سپاه توقیف شدند و ۱۰ سرنشین این دو قایق، شامل ۹ مرد و یک زن، به "جزیره فارسی" در سواحل جنوبی ایران منتقل شدند.
۲۳ دی ۹۴ – ملوان ها از سوی ایران آزاد شدند. بازداشت این ملوان ها تنها دو روز قبل از تاریخ از پیش تعیین شده اجرای توافق هسته ای ایران و جامعه جهانی بود.
۲۳ دی ۹۴ - مقام های آمریکایی جمهوریخواه واکنش تندی به این ماجرا نشان دادند.
به گزارش نشریه هیل، سناتور جمهوریخواه تام کاتن با بیان این که "اینگونه اقدامات آشکارا خصمانه ایران تعجب آور نیست،" دستگیری نظامیان آمریکا توسط نیروهای ایرانی را برای دولت و مردم آمریکا "تحقیرآمیز" خواند.
جب بوش داوطلب وقت نامزدی انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا از حزب جمهوریخواه نیز در پیامی در توئیتر، این حادثه را نشانه ای دیگری از ضعف سیاست باراک اوباما در برابر ایران خواند.
۲۴ دی ۹۴ - اما دموکرات آزادی سریع ملوان ها را نشانه توفیق سیاست خارجی اوباما دانستند. از جمله نانسی پلوسی، رهبر اقلیت دموکرات مجلس نمایندگان آمریکا با دفاع از توافق اتمی با ایران گفت به خاطر این توافق بود که ایران ۱۰ ملوان آمریکایی را آزاد کرد.
خانم پلوسی گفت آزادی سربازان نیروی دریایی آمریکا که چند ساعت در بازداشت نیروهای سپاه پاسداران بودند "سندی بود از اینکه ایجاد روابط دیپلماتیک با ایران، حداقل در شکل توافق هسته ای، به نفع ما بوده است."
۲۵ دی ۹۴ - بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی توسط سپاه بازتاب زیادی در مطبوعات آمریکا داشت.
۲۶ دی ۹۴ - رسانه های محافظه کار و نزدیک به اصولگرایان مخالف دولت روحانی در تهران، بازداشت ملوان ها را بهانه ای برای تسویه حساب با دولت قرار دادند و در یک اقدام عجیب، تصاویر ملوان‌های آمریکایی به سفارت سوییس در تهران "تحویل" شد.
۲۸ دی ۹۴ - جان کری وزیر خارجه ایالات متحده گفت تصاویری که ایران از ده ملوان آمریکایی در بازداشت نیروهای سپاه منتشر کرد، او را "ناراحت" و "خشمگین" کرد.
۲۵ بهمن ۹۴ - یک ماه بعد از بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی، یک فرمانده سپاه پاسداران ادعا کرد از تجهیزات قایق های ملوانان آمریکایی که در ماه ژانویه چند ساعت در جزیره فارسی در بازداشت نیروهای سپاه بودند بیش از ۱۳ هزار صفحه اطلاعات نظامی آمریکا استخراج و به دست سپاه افتاده است.
۲۶ بهمن ۹۴ - یک روز بعد از ادعای مقام سپاه، دریاسالار جان ریچاردسون فرمانده ارشد عملیات دریایی ایالات متحده گفت جمع آوری اطلاعات از ملوانان آمریکایی که در ایران برای یک روز بازداشت شدند، خلاف قوانین بین‌المللی بود.
۲۹ اسفند ۹۴ - دو ماه بعد از بازداشت و آزادی ملوان های آمریکایی، علی فدوی، فرمانده نیروی دریایی سپاه گفت "نمادی از دستگیری ملوانان آمریکایی در خلیج‌فارس" در سال های آینده ساخته می شود. او گفته این نماد "برای بازدید کاروان‌های راهیان‌نور دریایی" ساخته خواهد شد.
۲۱ اردیبهشت ۹۵ - به تازگی، فرمانده نیروی دریایی سپاه ایران مدعی است که از سال ۱۳۹۴ اعلام شده که نیروهای نظامی آمریکا در خلیج فارس باید به زبان فارسی مسلط باشند. او همچنین عنوان کرده که در جریان دستگیری ملوانان آمریکایی، "همه مکالمات" به زبان فارسی بود.
۲۴ اردیبهشت ۹۵ - ارتش آمریکا فرمانده ملوان های بازداشت شده در خلیج فارس توسط سپاه را عزل کرد.
۱۳ خرداد ۹۵ - قانونگذاران آمریکا دو طرح به کنگره پیشنهاد کردند که بر اساس آن کنگره آمریکا از دولت ایالات متحده خواهد خواست تا جزئیات مذاکره با ایران درباره آزادی ملوان‌های آمریکایی را به اطلاع قانونگذاران برساند.
طبق این طرح، دولت باراک اوباما باید روشن کند که آیا اوایل سال جاری میلادی مبلغ یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار از پول مالیات دهندگان آمریکایی را به عنوان باج در مقابل آزادی ملوانان آمریکایی و آزادی آمریکاییان زندانی در ایران پرداخت کرده است یا نه.
۳ تیر ۹۵ - مقامات ارشد نظامی آمریکا می گویند تحقیقات نیروی دریایی در مورد چگونگی بازداشت ملوانان آمریکایی در ایران تکمیل شده است و توصیه می کند با آنها برخورد انضباطی شود.
دو مقام ارشد گفتند تحقیقات نشان می دهد اشتباهاتی صورت گرفت و چند ملوان تصمیماتی گرفتند که در نهایت به آن واقعه منجر شد. مقامات آمریکایی در آغاز یک اشتباه ناوبری را مسئول دانستند.
۴ تیر ۹۵ - نیروی دریایی ایالات متحده دومین افسر را در ارتباط با بازداشت موقت ملوان های آمریکایی در خلیج فارس در دیماه گذشته برکنار کرد.
اسوشیتدپرس نوشته است، رئیس فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا با برکناری فرمانده گروه ضربت ۵۶ از مقام خود او را به بخش دیگری منتقل کرده است.
