ساعاتی پس از آن که وزارت دفاع ایالات متحده اعلام کرد که دو قایق متعلق به نیروی دریایی آمریکا روز سه شنبه توسط نیروهای ایرانی در آب های خلیج فارس توقیف شدند، برخی مقام های پنتاگون از آزادی آنها در صبح روز چهارشنبه خبر دادند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس پیشتر به نقل از سخنگوی پنتاگون گزارش داد که این دو قایق نظامی در آبهای بین کویت و بحرین در حال انجام عملیات آموزشی و تمرینی بودند، که برای مدتی ارتباط رادیویی آنها با پایگاه قطع شد.
به گفته پیتر کوک سخنگوی پنتاگون، ارتش آمریکا در این مدت با طرف ایرانی در ارتباط بوده و تضمینهای لازم در مورد بازگرداندن فوری قایقها و سرنشیان آنها را از سوی ایران دریافت کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز به نقل از شبکه خبری فاکس نیوز، بروز مشکل فنی در یکی از این قایق ها باعث انحراف آنها از مسیر تعیین شده شد، که در نهایت با ورود به حریم دریایی ایران، هر دو قایق توقیف و ۱۰ سرنشین آنها بازداشت شدند.
ساعاتی بعد، خبرگزاری آسوشتدپرس به نقل از وزارت دفاع آمریکا گزارش داد که این ملوان ها صبح روز چهارشنبه آزاد و تحویل مقام های آمریکایی خواهند شد. در این گزارش اشاره ای به رفع توقیف از دو قایق نظامی آمریکا نشده است.
خبرگزاری فارس پیشتر در گزارشی ادعا کرد این دو شناور "به صورت غیرقانونی" وارد آبهای ایران شده بودند، و حدود ٢ کیلومتر در آبهای ایران گشت زنی کردند، که این اطلاعات بر روی دستگاه جی.پی.اس آنها نیز ثبت شده و هم اکنون نیز در اختیار سپاه پاسداران است.
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ایران در بیانیهای، ضمن تایید خبر توقیف دو شناور ارتش آمریکا توسط واحدهای گشتی نیروی دریایی سپاه، گفت سرنشینان این دو شناور با "برخورد اسلامی رزمندگان منطقه دوم دریایی سپاه در سلامت کامل در محل مناسبی مستقر شدهاند ".
به گزارش رسانه های آمریکایی، ۱۰ سرنشین این دو قایق، شامل ۹ مرد و یک زن، به "جزیره فارسی" در سواحل جنوبی ایران منتقل شدهاند. جزیره فارسی زیر نظر استانداری بوشهر اداره می شود.
کاخ سفید با اعلام این که از موضوع مطلع شده، تاکید کرد که دولت ایالات متحده در تلاش برای بازگرداندن سرنشیان دو قایق است.
بن رودز از مشاوران امنیت ملی رئیس جمهوری در گفتوگو به خبرنگاران حاضر در کاخ سفید، ضمن اعلام این خبر گفت که دولت در مورد حل و فصل مساله، امیدوار است.
خبرگزاری رویترز نیز گزارش داد که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران به جان کری همتای آمریکایی خود اطمینان داده است سرنشینان این دو قایق به زودی آزاد خواهند شد.
آسوشیتدپرس نیز نوشت جان کری بلافاصله پس از انتشار خبر توقیف این دوقایق، با محمدجواد ظریف همتای ایرانی خود تماس گرفت تا شخصا موضوع را رسیدگی کند.
واکنش ها در آمریکا
بازداشت نظامیان آمریکایی در حالی صورت میگیرد که تهران با پیگیری تعهدات خود در توافق جامع اتمی ۲۳ تیر ماه با شش قدرت جهانی، از جمله ایالات متحده، خود را برای اعلام روز اجرا در روزهای آینده و لغو تحریمهای هستهای ایران آماده میکند.
باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده نیز که از حامیان سرسخت توافق اتمی با ایران است، تا ساعاتی دیگر آخرین سخنرانی سالانه خود را در نشست مشترک نمایندگاه کنگره آمریکا، که در اختیار اکثریت جمهوریخواه مخالفت توافق با ایران است، آغاز خواهد کرد.
منتقدان توافق جامع هستهای میگویند این توافق و لغو تحریمهای ایران، موجب تقویت "فعالیتهای بیثبات کننده" تهران در منطقه خواهد شد؛ در حالی که دولت اوباما معتقد است با مسدود کردن راههای دستیابی ایران به سلاح هستهای، بهتر میتوان با این فعالیتهای ایران مقابله کرد.
در آخرین روزهای سال ۲۰۱۵ نیز سخنگوی فرماندهی مرکزی ارتش آمریکا اعلام کرد که قایقهای جنگی ایران روز ۲۶ دسامبر به رزمایش در خلیج فارس و پرتاب موشک به نزدیکی یک ناو آمریکایی در محدوده تنگه هرمز دست زدند.
با این حال، حادثه امروز بار دیگر بهانه ای به دست منتقدان عمدتا جمهوریخواه سیاست خارجی باراک اوباما داد که از رویکرد او در برابر جمهوری اسلامی ایران انتقاد کنند.
به گزارش نشریه هیل، سناتور جمهوریخواه تام کاتن با بیان این که "اینگونه اقدامات آشکارا خصمانه ایران تعجب آور نیست،" دستگیری نظامیان آمریکا توسط نیروهای ایرانی را برای دولت و مردم آمریکا "تحقیرآمیز" خواند.
جب بوش داوطلب نامزدی انتخابات ریاست جمهوری آینده آمریکا از حزب جمهوریخواه نیز در پیامی در توئیتر، حادثه امروز را نشانه ای دیگری از ضعف سیاست باراک اوباما در برابر ایران خواند.
سناتور جمهوریخواه مارک کرک نیز با انتشار بیانیهای در همین زمینه گفت، "حتی آن آمریکاییهایی که از توافق با ایران حمایت میکنند نیز میتوانند با این امر موافق باشند که اجرای توافق باید مشروط به آزادی پرسنل نیروی دریایی آمریکا و دیگر شهروندان آمریکایی زندانی (در ایران) مانند کشیش سعید عابدینی، جیسون رضائیان خبرنگار واشنگتن پست، امیر حکمتی تفنگدار پیشین ارتش ایالات متحده، رابرت لیونسون و سیامک نمازی باشد."
ران دوسانتین نماینده جمهوریخواه مجلس نمایندگان آمریکا از ایالت فلوریدا و رئیس کمیته فرعی امنیت ملی نیز در بیانیهای نوشت "به عنوان فرمانده کل قوا، پرزیدنت اوباما باید همه توان خود برای آزادی ملوانها که در بازداشت ایرانیها هستند را بکار بگیرد."
به گفته آقای دوسانتیس، تا وقتی که ملوانهای آمریکایی در اختیار ایرانیها هستند، هر صحبتی در سخنرانی سالانه باراک اوباما درباره وضعیت عمومی کشور به مثابه "طبل توخالی" خواهد بود.
با این حال کاخ سفید گفته است که باراک اوباما قصد ندارد در سخنرانی امشب خود، به این موضوع بپردازد.