شماری از مقامات رسمی ترکیه و آمریکا در گفتوگو با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفتند پس از گفتوگوی تلفنی دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا با رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه، پرزیدنت ترامپ تصمیم گرفته نیروهای نظامی آمریکا را از سوریه خارج کند.
به گزارش روز ۳۰ آذر ماه خبرگزاری آسوشیتدپرس، پرزیدنت ترامپ هفته گذشته و پس از گفتوگویی تلفنی با آقای اردوغان تصمیم خود را گرفته، ولی آن را با تمامی کابینه و تیم امنیت ملی خود در میان نگذاشته است.
تصمیم پرزیدنت ترامپ برای خروج نیروهای آمریکایی از سوریه خیلی ها را شگفت زده کرد. متحد اصلی آمریکا در عملیات نظامی سوریه به آن انتقاد کرد، سیاستمداران جمهوریخواه از جمله سناتور لیندزی گراهام از این تصمیم راضی نبودند و به گزارش آسوشیتدپرس، حتی پنتاگون از این تصمیم غافلگیر شد.
یک مقام رسمی در کاخ سفید که نخواسته نامش فاش شود، به آسوشیتدپرس گفته است در پی اختلاف ترکیه و آمریکا بر سر عملیاتی که اردوغان میخواست علیه کردها در سوریه انجام دهد، مایک پمپئو وزیر خارجه وقتی برای تماس تلفنی بین آقای ترامپ و اردوغان گرفت و فهرستی برای این گفتوگوی تلفنی به پرزیدنت ترامپ داد.
فهرست یاد شده از سوی مایک پمپئو، جیم متیس وزیر دفاع و چند عضو دیگر از اعضای شورای امنیت ملی آمریکا تهیه شد. آقای پمپئو به پرزیدنت ترامپ پیشنهاد داد در مقابل تهدید ترکیه علیه کردها در سوریه، موضع بگیرد و در مقابل، یک پیروزی کوچک به او بدهد - برای مثال عملیات نظامی علیه کردها نکند، ولی در مقابل، امنیت یک منطقه را به عهده بگیرد. قرار شده ۱۴ دسامبر (۲۳ آذر) این گفتوگوی تلفنی انجام شود.
به گزارش آسوشیتدپرس وقتی مکالمه برقرار شد، آقای اردوغان پرزیدنت ترامپ را در موضع دفاعی قرار داد و به او گفت شمایی که میگویید ۹۹ درصد داعش از بین رفته، شما چرا هنوز آن جا هستید؟ مگر نگفتید فقط برای شکست داعش آمدهاید؟ بعد آقای اردوغان میگوید، شما خارج شوید و ترکیه بقیه کارها را انجام میدهد.
در این جا آقای ترامپ به جان بولتون مشاور امنیت ملی که در حال گوش کردن به این مکالمه است میگوید، آیا چیزی که رییس جمهوری ترکیه می گوید حقیقت دارد؟ جان بولتون این حرفها را تایید میکند، چرا که موضعی رسمی بود که مایک پمپئو، جیم متیس، جیمز جفری نماینده ویژه آمریکا در امور سوریه، و برت مکگورک نماینده ویژه آمریکا در ائتلاف علیه داعش، به آن اشاره کرده بودند.
ولی جان بولتون به پرزیدنت ترامپ میگوید موضع تمامی اعضای شورای امنیت ملی این است که شکست داعش فقط به گرفتن مواضعی که آنها در اختیار داشتند نیست و باید پایدار باشد.
به نوشته آسوشیتدپرس و به گفته مقام رسمی یاد شده که نخواسته هویتش فاش شود، پرزیدنت ترامپ اما قانع نشد و به آقای اردوغان گفت که آمریکا نیروهای نظامی خود را از سوریه خارج میکند.
یک مقام رسمی دیگر گفته است رجب طیب اردوغان هم که از این تصمیم شوکه شده بود، به پرزیدنت ترامپ پیشنهاد کرد «عجولانه تصمیم نگیرد.» ولی آقای ترامپ مکالمه تلفنی را با این تاکید که «نیروهای آمریکایی از سوریه خارج خواهند شد» تمام کرد، ولی هیچ جزییات دیگری را – از جمله این که چطور و در چه زمان بندی – مطرح نکرد.
بعد از آن و طی دو روز بعد، تیم امنیت ملی تلاش کرد برنامهای پیدا کند که آقای ترامپ یا برنامه را به تعویق انداخته، یا آن را محدود کند. ولی جان کلی رییس دفتر فعلی کاخ سفید و میک مالوینی رییس دفتر بعدی گفتند مذاکره در این مورد بیفایده است، چرا که پرزیدنت ترامپ خواهان خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه است.
این گزارش میگوید کاخ سفید تصمیم گرفته بود این خبر را روز سهشنبه ۲۷ آذر اعلام کند. سارا هاکبی سندرز جلسهای اضطراری گذاشت تا این خبر را اعلام کند. ولی پنتاگون دونالد ترامپ را قانع کرد که کمی دست نگه دارد، چرا که کنگره و متحدان آمریکا هنوز از این تصمیم خبر ندارند. یک مقام رسمی گفته غیر از ترکیه که خبر داشت، اولین کشوری که مطلع شد، اسرائیل بود.
این گزارش می گوید روز چهارشنبه ۲۸ آذر به تدریج این خبر درز کرد و به گوش ستاد فرماندهی مشترک نیروهای نظامی آمریکا رسید. ژنرال جوزف وُتل، فرمانده ستاد مشترک به فرماندهان خود و نیروهای متحد کرد، تصمیم را ابلاغ کرد.
کاخ سفید پس از اعلام رسمی خبر خروج نیروهای نظامی آمریکا از سوریه، پیام داد که ایالات متحده از جنگ با داعش حمایت کرده و در صورت نیاز، «دوباره به میدان باز خواهد گشت.» ولی در پیامی در توئیتر، پرزیدنت ترامپ گفت: «زمان آن رسیده که به کشور خودمان متمرکز شویم و جوانان خود را به خانه بیاوریم، که جای اصلی آنها است.»
اعلام رسمی اردوغان
خبرگزاری رویترز نیز روز جمعه ۳۰ آذر گزارش داد که رجب طیب اردوغان در استانبول اعلام کرد ترکیه به طور کامل جنگ با داعش در سوریه را به عهده میگیرد. وی همچنین گفت که به طور موقت، هرگونه حمله به کردهای مستقر در شمال شرقی سوریه را به تعویق میاندازد.
آقای اردوغان گفت: «ما عملیات نظامی در شرق رود فرات را به تعویق میاندازیم تا ببینم اوضاع، در نتیجه خروج آمریکا از سوریه، چه طور خواهد بود.»