گاردین روز جمعه در مقاله ای تحلیلی به بررسی واکنش های بین المللی در قبال طرح اوباما برای حمله هوایی علیه مواضع داعش در سوریه و عراق پرداخت.
به نوشته گاردین، اندکی پس از آن که رئیس جمهوری آمریکا اعلام کرد که فرمان حمله هوایی نامحدود علیه پیکارجویان داعش را در دوسوی مرز عراق صادر کرده است، دولت سوریه و متحدانش در مسکو و تهران به باراک اوباما هشدار دادند که هرگونه حمله به دولت اسلامی که در سوریه انجام گیرد ناقض قوانین بین المللی است.
این در حالی بود که گروه مخالف دولت سوریه از سخنان اوباما استقبال کرد و خواستار دست یابی به سلاح های سنگین برای جنگ با خطر دولت اسلامی و بشار اسد شد. عربستان سعودی و نه کشور عربی نیز اعلام کردند که از طرح امریکا «به نحو مقتضی» حمایت خواهند کرد.
هادی البحره، رهبر گروه ائتلاف ملی سوریه که از حمایت غرب برخوردار است، گفت این گروه: «آماده و مایل است با جامعه بین المللی، نه تنها برای شکست دادن دولت اسلامی، بلکه برای نجات دادن مردم سوریه از استبداد رژیم اسد بجنگد.» در ریحانلی، در مرز ترکیه و سوریه، یک سخنگوی ارتش آزاد سوریه گفت نیروهای میانه روی مخالف اسد نیاز فوری به موشک های ضد تانک و ضد هوایی دارند.
مخالفت روسیه، ایران و سوریه
گاردین می نویسد، اختلاف نظر دیرین بین المللی درمورد سوریه چند ساعت پس از سخنان اوباما آشکارا برجسته شد. وزارت خارجه ایران گفت «ائتلاف موسوم به ائتلاف بین المللی مبارزه با داعش ... با ابهامات جدی روبروست و در جدیت آن برای مبارزه ریشه ای و صادقانه با تروریسم تردید اساسی وجود دارد.»
روسیه گفت از هیچ گونه عملیات نظامی بدون قطعنامه مصوب سازمان ملل حمایت نخواهد کرد. «رئیس جمهوری آمریکا به صراحت از امکان حمله نیروهای آمریکا به مواضع داعش در سوریه، بدون موافقت دولت قانونی این کشور، سخن گفته است.» به گفته سخنگوی روسیه «این اقدام در غیاب تصمیم گیری شورای امنیت سازمان ملل به منزله تجاوز و نقض خشونت بار قوانین بین المللی شمرده می شود».
چین نیز گفت که جهان باید با ترور مبارزه کند اما حاکمیت ملی کشورها باید رعایت شود.
در دمشق، دولت اسد علیه حملات آمریکا هشدار داد. علی حیدر، وزیر آشتی ملی سوریه، گفت: «هر اقدامی، که به هرصورت، بدون موافقت دولت سوریه انجام شود، به منزله حمله به سوریه خواهد بود». با این حال تحلیل گران معتقدند که اسد احتمالا حمله به مواضع دولت اسلامی در خاک سوریه را نادیده خواهد گرفت و حتی خواستار همکاری خاموش با غرب است.
بشار اسد در دیدار با استفان ده میستورا، نماینده ویژه سازمان ملل در سوریه، بر«تعهد» خود به مبارزه با «تروریسم» تاکید کرد اما هیچ اشاره ای به سخنان چهارشنبه شب پرزیدنت اوباما نکرد.
به نوشته گاردین، جهاد مقدیسی، یک دیپلمات پیشین سوری، به این نشریه گفته است: «تا وقتی که بمباران های هوایی تنها مواضع دولت اسلامی را هدف بگیرند، این امر نقض قوانین بین المللی شمرده می شود اما از مقوله تجاوز به خاک کشور، که مستلزم حمله متقابل است، نخواهد بود.»
اوباما در آستانه سیزدهمین سالگرد حملات مرگبار ۱۱ سپتامبر در چارچوب سخنانی بشارت گونه، به ظهور شورشیان جهادی خشن در قلب جهان عرب واکنش نشان داد. نظرسنجی ها در آمریکا، درپی اشغال مناطقی از شمال عراق و شرق سوریه و سربریدن دو روزنامه نگار آمریکایی در ماه گذشته توسط داعش، از افزایش حمایت آمریکا از عملیات نظامی حکایت دارد.
اوباما این مبارزه را با حملات آمریکا علیه القاعده در یمن و سومالی مقایسه کرد که در آن پهپادهای آمریکایی و موشک های کروز و عملیات تهاجمی ویژه وابستگان محلی این سازمان را متلاشی کرده است. هرچند که،به نوشته گاردین، در ثبات این کشورها بهبود قابل توجهی ایجاد نشده است.
درجهان عرب
به نوشته گاردین، این در حالی ست که استراتژی جدید اوباما در میان متحدان عربی آمریکا با استقبال فوری، اما وعده های مبهم حمایت روبرو شده و تنها عربستان سعودی موافقت خود را با آموزش جنگجویان شورشی سوری اعلام کرده است.
پس از دیدار جان کری، وزیرخارجه آمریکا، وزیرانی از عراق، اردن، لبنان، مصر، و شش کشور ساحل خلیج فارس که در بندر جده برگزار شد، شرکت کنندگان از موافقت خود با ائتلاف نظامی علیه دولت اسلامی، با جلوگیری از رساندن پول و نفرات به آن، و در کمک به بازسازی جوامع آسیب دیده از «وحشی گری» این گروه- در «بسیاری جهات» و به نحو «مقتضی»- خبر دادند. آنان همچنین حمایت خود را از دولت جدید و فراگیرتر بغداد، که به نظر می رسد در ترغیب سنی های عراق به عدم حمایت ازدولت اسلامی نقش بسیار مهمی دارد، اعلام کردند.
با این حال نمایندگان مجلس اردن هشدار دادند که هیچ گونه همکاری در عملیات نظامی آمریکا راتحمل نخواهند کرد.
هشیار زیباری، از سیاستمداران کرد و معاون نخست وزیر جدید عراق گفت: «ما از این استراتژی جدید استقبال می کنیم. ... ما نیاز فوری به عمل داریم... نمی توان کنار نشست. این خطری مرگبار است که همه را تهدید می کند.»
دو متحد عمده آمریکا درغرب
به نوشته گاردین، پس از سخنان وزیرخارجه بریتانیا که گفت کشورش در حمله های هوایی مشارکت نخواهد کرد، نوعی آشفتگی در موضع بریتانیا نمایان شد. دفتر نخست وزیری بریتانیا فورا اعلام کرد که با مشارکت بریتانیا مخالفتی وجود ندارد. آلمان اعلام کرد در عملیات مشارکت نمی کند. هر دو کشور در چارچوب استراتژی کلی مبارزه با داعش برای کردهای عراقی سلاح و تجهیزات می فرستند.
و در آمریکا
به گفته مقام های کاخ سفید، وزارت دفاع آمریکا در حال حاضر سرگرم تعیین هدف های مناسب در سوریه است. آمریکا ۴۷۵ نیروی جدید نیز برای تعیین هدف های مورد حمله به عراق اعزام خواهد کرد.
به گفته مقام های آمریکایی کری در صدد است به کویت و قطر فشار آورد تا از کمک های مالی اتباع خود به القاعده و داعش جلوگیری کنند. سعودی ها که انگ اتهام حمایت از جهادی ها برآنان خورده است، اقدام هایی در جهت جلوگیری از رساندن کمک های مالی انجام داده و از دستگیری افراد مظنون به هواداری از تروریست ها در هفته های اخیر خبر داده اند.
اوباما گفته است حمله های هوایی تصمیمی ضروری در جهت مبارزه با تروریسم است تا از تبدیل این گروه به خطری آتی برای آمریکا جلوگیری شود، و از همین رو نیازی به تصویب کنگره ندارد. همچنین انتظار می رود بتواند موافقت اکثریت کنگره را برای گرفتن اختیارات در زمینه اقدام نظامی برای حمایت از شورشیان سوریه به دست آورد. اتخاذ این سیاست خارجی محکم از سوی اوباما، جمهوری خواهان را نگران کرده است که در انتخابات میان دوره ای نوامبر شانس دمکرات ها بالا برود.
---------------------------------------------
برگردان فارسی اين مقاله تنها به جهت اطلاع‌رسانی منتشر شده و نظرات بيان شده در آن، الزاماً بازتاب ديدگاه صدای آمريکا نيست.
