با آغاز روند محاکمه جیمی لای، سرمایه‌دار رسانه‌ای حامی دموکراسی در هنگ‌کنگ، در رابطه با اتهامات امنیت ملی، آمریکا و بریتانیا خواستار آزادی او شدند. این اتهامات ممکن است به صدور حکم حبس ابد علیه لای منجر شود.
جیمی لای بنیان‌گذار روزنامه چینی‌زبان «اپل دیلی» هنگ کنگ است که اغلب از پکن انتقاد می‌کرد و از جنبش اعتراضی بزرگی که در سال ۱۳۹۸ در هنگ کنگ به راه افتاد، حمایت می‌کرد.
او که ۷۶ سال دارد بر اساس قانون امنیت ملی گسترده‌ای که پکن در سال ۱۳۹۹ بر هنگ کنگ وضع کرد، به «تبانی» با نیروهای خارجی متهم شد.
محاکمه جیمی لای، که از روز دوشنبه ۲۷ آذر آغاز شد و قرار است طی ۸۰ روز کاری آینده در دادگاهی علنی برگزار شود، به عنوان محکی برای آزادی‌های سیاسی و استقلال قضایی هنگ‌کنگ به دقت زیر نظر خواهد بود.
لای، سرمایه‌دار خودساخته‌ای که پیش از روی آوردن به صنعت رسانه ثروتش را از راه فروش لباس به دست آورده بود، تابعیت بریتانیایی هم دارد.
او که از سال ۱۴۰۰ در انظار عمومی دیده نشده بود، روز دوشنبه با کت و شلوار در دادگاه حاضر شد. نمایندگانی از کنسولگری‌های ایالات متحده، بریتانیا، استرالیا، و کانادا برای مشاهده شروع محاکمه حضور داشتند. لای که پیشتر از حق انتخاب وکیل محروم شده است، بدون حضور هیأت منصفه محاکمه خواهد شد.
پرونده لای به طور گسترده از سوی جامعه بین‌المللی محکوم شده است؛ اما پکن این انتقاد را انگ‌زنی و مداخله در امور داخلی چین خوانده و آن را رد کرده است.
دیوید کامرون، وزیر امور خارجه بریتانیا، در بیانیه‌ای پیش از برگزاری دادگاه گفت که او «به ویژه نگران انگیزه‌های سیاسی در پیگرد لای» است.
وزیر امور خارجه بریتانیا جیمی لای را یک «روزنامه‌نگار و ناشر برجسته و صریح» توصیف کرد و گفت که او «در تلاشی آشکار برای جلوگیری از اجرای مسالمت‌آمیز حق آزادی بیان و اجتماع، هدف قرار گرفته است.»
کامرون افزود: «من از مقامات هنگ کنگ می‌خواهم که به محاکمه پایان دهند و جیمی لای را آزاد کنند.»
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، هم خواستار آزادی لای شد. متیو میلر گفت: «اقداماتی که آزادی مطبوعات را سرکوب و جریان آزاد اطلاعات را محدود می‌کند، نهادهای دموکراتیک هنگ کنگ را تضعیف کرده است.»
لای از سال ۱۳۹۹ تاکنون بیش از ۱۱۰۰ روز را در زندان گذرانده است. او قبلاً در پنج پرونده دیگر، از جمله به جرم سازماندهی و شرکت در راهپیمایی‌ها در جریان اعتراضات دموکراسی‌خواهانه ۱۳۹۸، محکوم شده بود.
به گزارش رسانه‌های محلی، برنامه‌ریزی به گونه‌ای است که هزار مأمور پلیس در طول دوره محاکمه به طور شبانه‌روزی از دادگاه محافظت می‌کنند.
به رغم تدابیر امنیتی شدید در بیرون دادگاه، از جمله استقرار خودروهای زرهی و پلیس با تجهیزات تاکتیکی، مخالفان محاکمه لای در اطراف دادگاه دیده می‌شدند.
پلیس از نزدیک شدن الکساندرا وونگ، فعال دموکراسی‌خواه برجسته و معروف به «مادربزرگ وونگ»، به ورودی دادگاه جلوگیری کرد. او با پرچم بریتانیا در دست فریاد می‌زد: «از اپل دیلی حمایت کنید، از جیمی لای حمایت کنید!»
امیلی لائو، از قانون‌گذاران پیشین هنگ کنگ که دموکراسی‌خواه بود، هم در دادگاه حضور داشت. او گفت: «من به این جا آمده‌ام تا از لای حمایت کنم و امیدوار باشم که در هنگ‌کنگ هنوز یک دستگاه قضایی مستقل و حاکمیت قانون وجود دارد.»
هنگ کنگ تحت نظام حقوق عرفی، که از گذشته استعماری بریتانیا به ارث رسیده است، اداره می‌شود. اما منتقدان می‌گویند قانون امنیت ملی پکن آزادی‌های مدنی آنها را محدود کرده، مخالفت‌ها را سرکوب کرده، و استقلال قضایی را که زمانی کسب‌وکارهای خارجی را به این مرکز مالی جذب می‌کرد، از بین برده است.
اپل دیلی در سال ۱۴۰۰ پس آن که دو بار تحت عنوان قانون امنیتی هدف حمله پلیس قرار گرفت و بیش از دو میلیون دلار از دارایی‌هایش مسدود شد، مجبور به تعطیلی شد.
پسر جیمی لای طی روزهای گذشته در گفت‌و‌گو با خبرگزاری فرانسه از وضعیت سلامتی پدرش در زندانی با حداکثر امنیت ابراز نگرانی کرد و گفت: «توهم منصفانه بودن نظام حقوقی هنگ کنگ از بین رفته است. مقامات در واقع نظام حقوقی را برای حمله به افرادی مانند پدرم، که به دموکراسی و ارزش‌های دموکراتیک اعتقاد دارند، به کار می‌گیرند.»
منبع: خبرگزاری فرانسه
