به دنبال عدم موفقیت حزب حاکم اعتدال و توسعه در کسب حد نصاب لازم در انتخابات پارلمانی روز یکشنبه برای تشکیل دولت جدید، احمد داود اغلو رهبر این حزب و نخست وزیر ترکیه، از مقام خود کناره‌گیری کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آقای داود اغلو روز سه‌شنبه و طبق یک سنت سیاسی قدیمی در دیدار با رئیس جمهوری ترکیه استعفای خود را تقدیم کرد، اما گفت تا زمان تشکیل دولت جدید در این مقام خواهد ماند.
بر اساس بیانیه دفتر ریاست جمهوری ترکیه، رجب طیب اردوغان استعفای آقای داود اغلو را پذیرفته است.
به دنبال از دست دادن اکثریت پارلمان، حزب حاکم ترکیه برای تشکیل دولت جدید نیاز به ائتلاف با دیگر احزاب راه یافته با پارلمان را دارد؛ اما با توجه به عدم تمایل دیگر احزاب برای ائتلاف با حزب حامی اردوغان، تشکیل دولت جدید در موعد مقرر در هاله‌ای از ابهام قرار گرفته است.
مازیار شکوری تحلیلگر سیاسی از دنیزلی ترکیه، در گفتگو با صدای آمریکا گفت استعفای آقای داود اغلو قولی بود که او پیش از انتخابات داده بود مبنی بر این که اگر حزب متبوع وی نتواند اکثریت لازم برای تشکیل را بدست آورد، از سمت خود استعفا خواهد داد.
به عقیده آقای شکوری، استعفای نخست وزیر ترکیه، همچنین نشانه آن است که حزب عدالت و توسعه با پذیرش نتایج انتخابات، تمایل به تشکیل یک دولت ائتلافی دارد.
به گزارش رسانه های ترکیه، انتظار می رود رئیس جمهوری پس از پذیرش استعفای آقای داود اغلو، از او بخواهد یک دولت اقلیت تشکیل دهد.
گزینه‌های پیش روی این حزب، ائتلاف با حزب دست راستی «جنبش ملی‌گرا»، ائتلاف با حزب سکولار جمهوریخواه خلق، که پس از عدالت و توسعه دومین اکثریت پارلمان را دارد، تشکیل دولت اقلیت، و در نهایت اعلام برگزاری انتخابات پیش از موعد، هستند.
با این حال، عباس قره آغاجی استاد روابط بین الملل دانشگاه گیرسون ترکیه در گفتگویی برنامه افق صدای آمریکا درباره نتایج انتخابات پارلمانی ترکیه، از احتمال تلاش حزب عدالت و توسعه برای ناکارآمد جلوه دادن دولت ائتلافی با گروه های منتقد گفت.
حزب عدالت و توسعه، موفق به کسب ۲۵۸ کرسی پارلمان شد که ۱۸ کرسی از حد نصاب لازم برای تشکیل دولت به تنهایی، کمتر است. با این حال، هیچ حزبی تاکنون تمایلی برای ائتلاف با حزب عدالت و توسعه نشان نداده است.
حزب حامی اردوغان، که از ۱۳ سال پیش حزب حاکم ترکیه است، در تلاش بود در صورت کسب اکثریت در پارلمان و پس از آن اصلاح قانون اساسی، نظام سیاسی ترکیه را به ریاست جمهوری تبدیل کند، که به نظر می‌رسد تحقق این هدف ممکن نیست.
قدیر گلکاریان کارشناس روابط بین الملل امور خاورمیانه در قبرس در برنامه افق صدای آمریکا، تلاش رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه برای تغییر ساختار سیاسی از پارلمانی به ریاست جمهوری را عاملی مهم در شکست حزب حاکم عدالت و توسعه دانست.
در همین میان، رجب طیب اردوغان که پیش از این در موارد مختلف سخن می‌گفت و همه روزه حضور رسانه‌ای فعالی داشت، تاکنون سکوت اختیار کرده است؛ و تنها دفتر او روز دوشنبه بیانیه‌ای را منتشر کرد و از همه نیروهای سیاسی خواست «رفتاری مسئولانه» نشان دهند.
سکوت رسانه‌ای آقای اردوغان بطور وسیعی در شبکه‌های اجتماعی ترکیه بازتاب داشته است. روزنامه جمهوریت که از منتقدان دولت محسوب می‌شود، عبارت «ترکیه از سکوت لذت می‌برد» را تیتر صفحه اول روزنامه قرار داده است.
شگفتی‌ساز این انتخابات، حزب دموکراتیک خلق، حزب حامی کردهای ترکیه، بود که موفق شد حدود ۱۳ درصد کل آرا را کسب کند و در نخستین ورود خود به پارلمان ترکیه حدود ۸۰ کرسی را به خود اختصاص دهد. حد نصاب لازم برای ورود به پارلمان به عنوان یک حزب، ۱۰ درصد کل آرا است.
تورج اتابکی استاد پژوهشگر برجسته پژوهشکده بین المللی تاریخ اجتماعی آمستردام در برنامه افق صدای آمریکا، پیروزی درخشان حزب دموکراتیک خلق ها برای دستیابی به آرای ۱۳ درصدی در انتخابات اخیر پارلمانی ترکیه را نتیجه در پیش گرفتن رویکرد مسالمت آمیز رهبران کردهای ترکیه و کنار گذاشتن مبارزه مسلحانه دانست.
