سخنگوی صنعت آب ایران گفته است که «ورودی آب از افغانستان به ایران صفر است و ما حق‌آبه خودمان را از هیرمند دریافت نکرده‌ایم و باید طرف مقابل به معاهده تن در دهد و حق‌آبه ایران را پرداخت کند.»
وب‌سایت «دیده‌بان ایران» به نقل از عیسی بزرگ‌زاده نوشت که «متاسفانه تاکنون حقابه ایران و مردم سیستان و بلوچستان از هیرمند داده نشده و پارسال هم آبی که رهاسازی شد وارد شوره‌زارها و گودزره در خاک افغانستان شد.»
به گفته سخنگوی صنعت آب ایران تلاش‌های دیپلماتیک با همکاری وزارت امور خارجه برای دریافت حق‌آبه ادامه دارد.
از طرفی «معاون سیاسی» وزارت خارجه طالبان اخیرا عنوان کرده که «ما آبی نداریم که حقابه ایران را بدهیم.»
بزرگ‌زاده در پاسخ به این ادعا نیز گفته است که مطابق معاهده حق‌آبه‌ای داریم اگر سال نرمال و سیلابی و ترسالی باشد این عدد مشخص است و اگر خشکسالی هم باشد فرمولی که میزان حق‌آبه را مشخص و رهاسازی می‌کند مشخص است.
با این حال «شیرمحمد عباس استانکزای» گفته است که در حال حاضر فقط به اندازه رفع نیاز شهروندان افغانستان آب وجود دارد و به مقداری نیست که به سمت ایران رها شود.
این تحولات در حالی است که سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی نهم مرداد ماه سال جاری در نشست خبری هفتگی خود مدعی توافق اولیه با طالبان درباره حق‌آبه هیرمند شده بود.
در همین رابطه شبکه سی‌ان‌بی‌سی آمریکا روز یکشنبه ١٨ ژوئن ۲۰۲۳ در گزارشی تحلیلی به بررسی تنش میان ایران و طالبان برای کنترل آب به عنوان یک منبع حیاتی در حال کاهش شدید پرداخته بود.
سی‌ان‌بی‌سی به نقل از یک کارشناس مسائل خاورمیانه و شمال آفریقا عنوان کرده بود که مشکل بتوان اختلافات میان ایران و افغانستان بر سر حق‌آبه خود از هیرمند را برطرف کرد زیرا هر دو کشور در نتیجه تغییرات اقلیمی از بحران کم‌آبی رنج می‌برند.
بر اساس این گزارش طالبان در اواسط ماه مه ۲۰۲۳ و پیش از درگیری اخیر در بیانیه‌ای اعلام کرده بود از توافق ١٩٧٣ حمایت می‌کند اما به دلیل خشکی، کاهش شدید بارش، و کمبود آب، درخواست‌های مکرر ایران برای کسب حق‌آبه خود بر اساس توافق مزبور را «مضر» می‌داند.
ابراهیم رئیسی در پاسخ به این بیانیه روز پنجشنبه ۲۸ اردیبهشت سال جاری به مقامات طالبان هشدار داد «فورا حقوق مردم سیستان و بلوچستان» را بدهند. پس از آن، یک فرمانده طالبان با تمسخر به مقامات جمهوری اسلامی هشدار داد: «به ما حمله نکنید. ما می‌ترسیم.»
جمهوری اسلامی در پاسخ به هشدار این فرمانده طالبان، با صدور بیانیه‌ای تاکید کرد حکومت طالبان بر افغانستان را به رسمیت نمی‌شناسد.
در پی اوج گرفتن بحران آب در سیستان و بلوچستان ششم اردیبهشت ماه سال جاری نماینده زابل در مجلس شورای اسلامی گفته بود که با توجه به این‌که تاکنون رودخانه هیرمند آورده‌ای برای منطقه سیستان نداشته و پروژه‌های تامین آب با جدیت دنبال نشده است اگر دولت منابع اعتباری را سریع‌تر برای تامین آب اختصاص ندهد ظرف دو الی سه ماه آینده منطقه سیستان و بلوچستان آب نخواهد داشت.
محمد سرگزی تاکید کرده بود که این انتظار از وزارت امورخارجه وجود دارد که یک دیپلماسی موثر در حوزه اصل حق‌آبه داشته باشد.
پس از آن نیز در ۲۳ خرداد ماه سال جاری مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب سیستان و بلوچستان با اشاره به وضعیت بحرانی منابع آبی گفت که ۹۰ درصد مساحت این استان هم‌اینک درگیر خشکسالی است.
تصاویر منتشر شده در شبکه‌های اجتماعی نشان دهنده عمق بحران آبی در استان سیستان و بلوچستان است و بسیاری از روستاها دسترسی به آب شرب را از دست داده‌اند.
