کنفرانس بین المللی اقتصادی معروف به «داووس صحرا» به منظور جذب سرمایه گذاریهای خارجی در عربستان سعودی روز سهشنبه، زیر سایه سنگین پرونده قتل یک روزنامهنگار منتقد ولیعهد، در ریاض آغاز به کار کرد.
در پی بالا گرفتن ماجرای کشته شدن جمال خاشقجی در داخل کنسولگری سعودی در شهر استانبول ترکیه، برخی مقامهای دولتی و نمایندگان شرکتهای غربی در واکنش اعلام کردند در کنفرانس ریاض شرکت نخواهند کرد.
آقای خاشقجی دوم اکتبر به کنسولگری سعودی رفت اما هرگز از آن خارج نشد و ترکیه میگوید به قتل رسیده است. ریاض دست داشتن در قتل این روزنامه نگار ۵۹ ساله را رد کرده و آن را به عوامل «خودسر» نسبت داده است.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، محمد بن سلمان ولیعهد پادشاهی سعودی که برخی میگویند او فرمان قتل را صادر کرده یا دست کم از آن اطلاع داشته است، در افتتاحیه کنفرانس که ابتکار خود او بوده شرکت نکرد و دیرتر رفت.
خالد الفالح وزیر نفت عربستان سعودی که از ابتدا در این مراسم حضور داشت، در بخشی از سخنان افتتاحیه خود به کشته شدن جمال خاشقجی اشاره و آن را «شنیع» توصیف کرد و گفت روزهای سختی برای ما در پادشاهی سعودی است.
وی در ادامه با بیان این که هیچکدام از مقامهای حکومت عربستان نمیتوانند این مساله را توجیه کنند یا توضیحی در ارتباط با آن ارائه بدهند، گفت که «از رهبری تا مقامهای پائین، همه ما از آنچه روی داده است بسیار متأسف هستیم.»
به رغم انصراف بسیاری از مدیران ارشد شرکتهای بزرگ غربی و برخی مقامهای آمریکایی و اروپایی در کنفرانس چشم انداز سرمایه گذاری در عربستان سعودی، رسانهها از انعقاد قراردادهایی به ارزش حدود ۵۰ میلیارد دلار خبر دادهاند.
به نوشته آسوشیتدپرس، این قراردادها را شرکتهای روسی و آسیایی امروز با طرف سعودی بستهاند که در غیاب رقبای غربی حالا برای تجارت با این قدرت مسلمان خاورمیانه و صادرکننده بزرگ نفت جهان اشتیاق بیشتری پیدا کردهاند.
هر چند رئیس جمهوری ایالات متحده پیشتر گفته است که نمیخواهد موضوع قتل جمال خاشقجی بر روابط تجاری واشنگتن با ریاض تاثیر منفی بگذارد، اما وزیر دارایی دولت او هفته گذشته اعلام کرد که به کنفرانس ریاض نمیرود.
استیون منوشن روز پنجشنبه در پیامی در توئیتر نوشت که این تصمیم در دیدار با پرزیدنت ترامپ و مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در کاخ سفید – که به تازگی از سفر به عربستان سعودی و ترکیه به واشنگتن بازگشته است، گرفته شد.
به دنبال افشای قتل روزنامه نگار سعودی در ترکیه، تعدادی از نمایندگان کنگره آمریکا خواستار توقف اجرای قراردادهای فروش سلاح به عربستان شدند. این درخواست قبلا هم در ارتباط با نقش ریاض در جنگ یمن مطرح شده بود.