قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای آتشبس فوری در غزه روز جمعه سوم فروردین توسط روسیه و چین در شورای امنیت سازمان ملل متحد وتو شد.
این قطعنامه که با رای منفی این دو عضو دائمی شورا، و رای منفی الجزایر و رای ممتنع گویان، به عنوان دو عضو موقت شورا، از تصویب بازماند خواستار آتشبس فوری و پایدار به مدت شش هفته به منظور محافظت از غیرنظامیان و ممکن کردن تحویل کمکهای بشردوستانه به آنها بود.
- واکنش آمریکا
لیندا توماس-گرینفیلد، نماینده آمریکا در سازمان ملل، نسبت به استفاده روسیه و چین از حق وتوی خود به رغم پشتیبانی اکثریت اعضای شورای امنیت از این قطعنامه پیشنهادی ابراز تاسف کرد. ١١ عضو دیگر شورای امنیت به این قطعنامه رای مثبت داده بودند.
خانم توماس-گرینفیلد گفت روسیه و چین این قطعنامه را بنا به دلایلی «خودخواهانه» و «ناچیز» وتو کردهاند.
به گفته او، مسکو و پکن تنها بدین دلیل که پیشنویس قطعنامه توسط واشنگتن تهیه شده، با آن مخالفت کردند.
خانم توماس-گرینفیلد از این دو عضو دائمی شورای امنیت همچنین به دلیل محکوم نکردن حمله تروریستی ۱۵ مهر حماس به اسرائیل انتقاد کرد.
او پیش از رایگیری شورای امنیت هشدار داده بود که عدم موافقت با این قطعنامه «اشتباهی تاریخی» خواهد بود.
- روسیه و چین
واسیلی نبنزیا، نماینده روسیه در سازمان ملل، پیش از آغاز رایگیری از اعضای شورای امنیت خواست به این قطعنامه پیشنهادی رای منفی بدهند.
او مدعی شد قطعنامه پیشنهادی آمریکا «بیش از حد سیاستزده» است و به منزله چراغ سبزی برای عملیات نظامی احتمالی اسرائیل در رفح خواهد بود.
به گفته او، تعدادی از اعضای غیردائم شورای امنیت سازمان ملل پیشنویس قطعنامهای دیگر را آماده کردهاند که به ادعای او «متوازن» است.
ژانگ جون، نماینده چین در سازمان ملل، نیز گفت کشورش از این قطعنامه پشتیبانی خواهد کرد.
او همچنین قطعنامه پیشنهادی آمریکا را «نامتوازن» خواند و مدعی شد با تهاجم اسرائیل به رفح به وضوح مخالفت نکرده است.
اما نماینده آمریکا در سازمان ملل در واکنش به این قطعنامه پیشنهادی گفت متن کنونی آن از دیپلماسی حساس در منطقه خاورمیانه پشتیبانی نمیکند و به حماس این بهانه را خواهد داد که از توافق روی میز دور شود.
این در حالی است که قطعنامه پیشنهادی آمریکا از مذاکرات با میانجیگری این کشور، قطر، و مصر حمایت میکرد.
- آتشبس تا آخر ماه رمضان؟
خبرگزاری رویترز به نقل از یک دیپلمات گفت که پیشنویس قطعنامه پیشنهادی توسط ۱۰ عضو غیردائمی شورای امنیت با هماهنگی موزامبیک ممکن است بعد از ظهر روز جمعه به رای گذاشته شود.
علاوه بر آمریکا، چین، روسیه، بریتانیا، و فرانسه به عنوان اعضای دائمی شورای امنیت، در حال حاضر ۱۰ کشور الجزایر، اکوادور، گویان، ژاپن، مالت، موزامبیک، سیرالئون، اسلوونی، کره جنوبی و سوئیس اعضای غیردائمی این شورا هستند.
رویترز که به پیشنویس قطعنامه پیشنهادی مزبور دسترسی یافته، گزارش داده که این قطعنامه خواستار آتشبس فوری تا آخر ماه رمضان و آزادی همه گروگانها است و بر نیاز به گسترش کمکهای بشردوستانه به غزه تاکید میکند.
- تلاشهای فرانسه
دقایقی پس از وتوی قطعنامه پیشنهادی آمریکا از سوی روسیه و چین، امانوئل مکرون، رئیس جمهوری فرانسه، گفت کشورش به همراه اردن و امارات متحده عربی تلاش خواهد کرد این دو عضو دائمی شورای امنیت را به پذیرش قطعنامهای دیگر برای برقراری آتشبس در غزه متقاعد کند.
به گفته او، فرانسه تلاشها بر اساس پیشنویس قطعنامه خود در شورای امنیت را از سر میگیرد و در این راستا با ایالات متحده، قدرتهای اروپایی، و شرکای عرب خود به منظور رسیدن به توافق همکاری میکند.
رئیس جمهوری فرانسه افزود «تغییر در لحن آمریکا» او را امیدوار کرده که پیشنویس قطعنامهای جدید با همکاری دولتهای عرب ممکن است پس از موافقت روسیه و چین به تصویب شورای امنیت برسد.
وزارت امور خارجه فرانسه روز پنجشنبه اعلام کرده بود تهیه پیشنویس یک قطعنامه را آغاز کرده و در صورت ناکامی قطعنامه پیشنهادی ایالات متحده، آن را مطرح خواهد کرد.