در حالی که دولت چهاردهم با اعلام شخص مسعود پزشکیان از ۲۰ آبان، آغاز خاموشیها در ایران را کلید زد و «توقف مازوتسوزی» در برخی نیروگاهها برای رسیدن به هوایی پاک را بهانه این بیبرقی قرار دادند، شواهد نشان میدهد این امر محقق نشده است.
روزنامه همشهری، ارگان مطبوعاتی شهرداری تهران روز شنبه ۲۶ آبان شاخص آلودگی هوای تهران را ۱۵۸ و خبرگزاری فارس شاخص کیفیت هوای تهران در شامگاه شنبه را ۱۶۰ و هوای پایتخت را ناسالم اعلام کردند.
روزنامه همشهری همچنین با اذعان به آلودگی هوای تهران در روزهای اخیر و پس از آغاز خاموشیها به بهانه رسیدن به هوای پاک نوشت: «روز شمارش شاخص آلودگی هوا نشان میدهد از ابتدای سال تا ۲۶ آبان فقط ۵ روز هوای پاک در تهران تجربه شده و تعداد روزهای ناسالم برای گروههای حساس به عدد ۷۱ رسیده است.»
بهزاد احمدینیا، روزنامهنگار حوزه نفت و انرژي ۲۱ آبان در گفتگو با صدای آمریکا «تصور نگرانی مقامات جمهوری اسلامی برای جان شهروندان» را «دور از ذهن» دانست و گفت: «بحران آلودگی هوا در ایران به ویژه در کلانشهرها به حدی رسیده است که مردم را با سونامی سرطان روبرو کرده و احتمالا برای دولت نیز نگرانیهایی ایجاد کرده است.»
او این آلودگی را ناشی از «ورشکستگی انرژی» ایران حاصل مدیریت غلط جمهوری اسلامی دانست و افزود: «نبود گاز، پالایشگاههای فرسوده را مجبور کرده تا نفت را به مازوتی بیکیفیت و مضر تبدیل کنند و همین مازوت خطرناک را بسوزانند تا بتوانند برق کشور را تامین کنند.»
عطا حسینیان روزنامهنگار حوزه انرژی هم به صدای آمریکا گفت علت این بیبرقی و خاموشی و اجبار نیروگاههای در سوزاندن مازوت این است که دولت ابراهیم رئیسی به «علتی که چرایی آن مشخص نیست»، ۱ میلیارد و ۳۰۰ میلیون لیتر گازوئیل مصرفی نیروگاهها را فروخته و حالا نیروگاهها علاوه بر مشکل گاز با کمبود گازوئیل و حتی مازوت نیز روبرو هستند که همین امر دولت را مجبور کرده تا به بهانه آلودگی هوا، نیروگاهها را از مدار خارج و بیبرقی و تاریکی را بر مردم ایران تحمیل کند.
محمدجعفر قائمپناه، معاون اجرایی پزشکیان، ۱۶ آبانماه در حاشیه جلسه کارگروه ملی کاهش آلودگی هوا، سرما و وارونگی هوا را به کمبود انرژی و ناترازی انرژی در تولید برق و تامین گاز نیروگاهها ربط داد و گفت: «پزشکیان دستور داده مازوت سوزی که باعث آلودگی هوا و بیماری میشود، در سه نیروگاه اراک، کرج و اصفهان متوقف شود، البته این اتفاق منجر به کاهش برق در شبکه توزیع و خاموشی میشود، اما چارهای نداریم زیرا نمیتوانیم شاهد مرگ مردم بر اثر آلودگی باشیم.»
شرکت توانیر هم روز شنبه ۱۹ آبان از مشترکان خواست با توجه به شروع فصل سرما و افزایش مصرف گاز و محدودیت تامین سوخت گاز نیروگاهها و مطابق تصمیمات اتخاذ شده مبنی بر عدم مصرف مازوت در برخی از نیروگاهها، در مصرف گاز و برق صرفهجویی کنند.