تأثير عميق سخنرانی محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطينيها، در زمينه تصميم او برای طرح مسأله تشکيل يک کشور فلسطينی در شورای امنيت سازمان ملل، روز يکشنبه در محافل ديپلماتيک نيويورک و کرانه باختری رود اردن کاملاً محسوس بود. مقامهای ارشد آمريکا و اروپا روز يکشنبه به منظور يافتن راهی برای بازگرداندن اسراييل و فلسطينيان به ميز مذاکره صلح با يکديگر ديدار کردند.
شهر مذهبی بيت اللهم روز يکشنبه شاهد رژه سنتی دسته های پيشاهنگی بود. مراسمی رسمی که معمولاً به مناسبت های مختلف، از جمله کريسمس يا عيد پاک برگزار می شود و با نواختن مارشهای پيشاهنگی، حمل پرچم و پوشيدن شالهای سنتی همراه است. انجام اين مراسم نشان می دهد که ساکنان بيت اللهم تا چه اندازه از خبر مربوط به طرح پيشنهاد تشکيل يک کشور فلسطينی در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، خشنود هستند.
در همين حال، مقامهای آمريکايی و اروپايی به تکاپو افتاده اند تا، يا به نحوی فلسطينيان را از اين کار منصرف کنند، يا حداقل با به تعويق انداختن آن جلوی به هدر رفتن کامل تلاشهايی که تا کنون در جهت پيشبرد مذاکرات صلح صورت گرفته است را بگيرند.
به همين منظور، روز يکشنبه، جلسه ای که در نيويورک تشکيل شد، ديپلماتهای ارشد اروپا و آمريکا سعی کردند، فرمولی بيابند تا بدون در واقع مخالفت با هيچيک از طرفين يا تحريک احساسات مردم منطقه، آنها را راضی کنند تا مجدداً به ميز مذاکره برگردند.
بيل کلينتون، رييس جمهوری پيشين آمريکا، در اين زمينه می گويد: مهم اين است که طرفين با حسن نيت وارد مذاکره شوند. اسراييلی ها حداقل هنوز انکار نکرده اند که فلسطينی ها بايد يک کشور در کرانه باختری داشته باشند. و در غزه اگر مردم عليه حماس رأی می دادند، يا حداقل حماس قبول می کرد اسلحه اش را بطور کامل زمين بگذارد و تروريسم را نفی کند مسأله طرح اين پيشنهاد در سازمان ملل پيش نمی آمد. اين در واقع نشانه دلسرد شدن فلسطينيهاست. ما هم صبر می کنيم ببينيم چه می شود. ما بايد به حمايت خود از مسأله امنيت اسراييل ادامه دهيم و به آنها کمک کنيم فلسطينيان را به ميز مذاکره بازگردانند.
تونی بلر، نخست وزير پيشين بريتانيا و نماينده فعلی جامعه بين المللی در خاورميانه، نيز در اين باره می گويد: می خواهيم ببينيم می توانيم کاری کنيم که هم فلسطينيها بتوانند حرفشان را در سازمان ملل پيش ببرند و هم چارچوبی ايجاد شود که گفتگوها ادامه پيدا کند، چون حل مسائل مهمی نظير ادامه شهرک سازيها فقط با مذاکره و گفتگو و رفع اختلافات در زمينه های های هسته ای، مرزها، امنيت، پناهندگان و اورشليم، ميسر خواهد شد.
ديپلماتها می گويند، با توجه به اينکه هيچيک از دو طرف حاضر نمی شود از موضع قبلی خود دست بردارد و امکان موافقت سازمان ملل متحد با به رسميت شناختن کشور فلسطينی بطور يکجانبه چندان زياد نخواهد بود، بنابراين از ديدگاه غرب کار از ديپلماسی گذشته است و در حال حاضر فقط تلاش می کند جلوی بدتر شدن اوضاع را بگيرد.
***
اما درخواست تشکيلات خودگردان فلسطينی از شورای امنيت برای عضويت کشور مستقل فلسطينی در سازمان ملل با واکنش های مختلفی روبرو شده است. علاوه بر اسراييل و آمريکا، مقام های گروه حماس نيز از سخنان روز جمعه محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی، ابراز ناخشنودی کرده اند.
اين در حالی است که مردم کرانه غربی از عضويت کشور مستقل فلسطينی در سازمان ملل استقبال کرده اند. مردم کرانه غربی که بی صبرانه منتظر حضور محمود عباس در مجمع عمومی سازمان ملل بودند، از درخواست رهبرشان از شورای امنيت برای به رسميت شناختن کشور مستقل فلسطينی استقبال کرده اند.
محمود عباس، رييس تشکيلات خودگردان فلسطيني، پيش از عزيمت به نيويورک گفت: بعد از آنکه در مجمع عمومی سازمان ملل سخنرانی کردم، درخواست عضويت کامل در سازمان ملل را به دبير کل ارائه خواهم کرد.
به رغم شک و ترديدها در خصوص به رسميت شناختن کشور مستقل فلسطينی از سوی شورای امنيت، مردم کرانه باختری از تصميم محمود عباس، استقبال کرده اند.
جمال، ساکن الخليل، می گويد: البته که ما از محمود عباس حمايت می کنيم. ما با اقداماتی که انجام می دهد موافقيم. حضور محمود عباس در سازمان ملل در راستای مقابله با اقدامات خشونت آميز اسراييل است.
ماجد، يک ساکن ديگر الخليل، می گويد: ما از حرکت غيرخشونت آميز مردمی استقبال می کنيم، اين حرکت از اقدامات رهبری فلسطينيان در سازمان ملل، حمايت می کند.
برخی هم معتقدند محمود عباس در سخنان روز جمعه خود، علاوه بر جامعه جهانی به فلسطينيان هم پيام مهمی فرستاد. بصام زبيده، استاد دانشگاه بيرزيت، می گويد: محمود عباس در نطق خود پيام مهمی به فلسطينيان فرستاد. اين پيام که وی در خصوص مسائل اساسی مصالحه نخواهد کرد.
محمود عباس تاکيد کرده است که کشور مستقل فلسطينی بايد بر اساس مرزهای پيش از ١۹۶۷ تأسيس شود و بيت المقدس شرقی پايتخت اين کشور، اعلام گردد.
اما مقام های حماس گفته اند از تصميم رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی حمايت نمی کنند و هرگونه دستاوردی در اين خصوص را نيز، ظاهری قلمداد کرده اند.
بی اعتمادی به اقدام محمود عباس در اظهارنظر يک شهروند غزه نمايان است که می گويد: بعد از ۶۰ سال تازه يادشان افتاده که به سازمان ملل بروند. چيزی بيشتر از يک کاغذ پاره گيرشان نخواهد آمد.
به رسميت شناخته شدن کشور مستقل فلسطينی توسط سازمان ملل مستلزم رای موافق شورای امنيت و رای مثبت پنج عضو دائم اين شوراست. با توجه به مخالفت آمريکا با تصميم محمود عباس، بايد منتظر ماند و ديد گفتگوهای اين هفته اعضای شورای امنيت به کجا خواهد انجاميد.
***
از سوی ديگر گروهی از فلسطينی ها در حمايت از درخواست محمد عباس رييس تشکيلات خودگردان فلسطينی مبنی بر به رسميت شناخته شدن کشور مستقل فلسطين از سوی سازمان ملل متحد، در يکی از پست های بازرسی در کرانه باختری، تظاهرات کردند.
محمود عباس روز جمعه گفت، در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در اين هفته، خواهان عضويت کامل يک دولت فلسطينی در اين سازمان خواهد شد. اظهارات آقای عباس به تنش های جديدی با اسراييل و آمريکا منجر شده است.
نبيل شعث، مقام ارشد فلسطينی ها، در يک مصاحبه مطبوعاتی در رام الله گفت: محمود عباس روز جمعه، به مسئوليت جهانی در قبال فلسطينی ها اشاره کرد. او به آمريکا، اروپا و ديگر کشورهای جهان گفت، اگر صلح می خواهيد، اگر می خواهيد ما به مذاکرات جدی باز گرديم، ما را بر اساس مرزهای به رسميت شناخته شده از سوی جامعه جهانی در سال ۱۹۶۷، به عنوان يک کشور به رسميت بشناسيد.
شرکت کنندگان در اين تظاهرات با در دست داشتن پرچم فلسطينی ها و ضمن سر دادن شعار در دو طرف پست بازرسی قلنديه، بين رام الله و اورشليم، تجمع کردند.
يکی از تظاهرات کنندگان اسراييلی با تأکيد اين نکته که از تشکيل دولت فلسطينی در کنار دولت اسراييل پشتيبانی می کند، می گويد: من به اين جا آمده ام تا در کنار دوستان فلسطينی ام در آن طرف پست بازرسی قلنديه، بگويم، هم زنان فلسطينی و هم زنان اسراييلی خواهان دو دولت مستقل در کنار هم هستند.
اسراييل و آمريکا هر دو قويا ً با پيشنهاد محمود عباس مخالفند و می گويند، دولت فلسطينی ها تنها می تواند در روند مذاکرات به وجود آيد. آقای عباس می گويد: دولت فلسطينی به اشغال خاتمه نمی دهد، اما موقعيت فلسطينی ها را تقويت خواهد کرد.
واشنگتن از قبل گفته است، هر گونه قطعنامه ای مبنی بر تشکيل دولت فلسطينی ها را در شورای امنيت سازمان ملل متحد وتو خواهد کرد.
برخی از سياستمداران آمريکايی نيز می گويند، در صورتی که فلسطينی ها بر اين مساله پافشاری کنند، از کمک های آمريکا به فلسطينی ها که حدود ۵۰۰ ميليون دلار در سال است، خواهند کاست.