شیوه وانگ، نامزد دکترای تاریخ در دانشگاه پرینستون و پژوهشگر «انستیتو آمریکن اینترپرایز»، در یادداشتی در روزنامه وال استریت جورنال نوشته است مقصر نفرت ریشه‌دار ملاها از آمریکا و آمریکایی‌ها سیاست خارجی ایالات متحده نیست.
وانگ می گوید ایران، اروپا، و بسیاری از ترقی خواهان آمریکایی دولت بایدن را برای احیای توافق هسته ای ۲۰۱۵ تحت فشار گذاشته اند. این گروه حول محور این ذهنیت که ایالات متحده در گذشته با ایران بسیار بد رفتاری کرده است و اکنون باید با جمهوری اسلامی تعامل و مماشات کند، گرد هم آمده اند. من این نگاه را می فهمم، چون زمانی به آن باور داشتم. این ذهنیت در سال ۲۰۱۶ من را وا داشت که تصور کنم می توانم به راحتی برای پایان نامه دانشگاهی ام در ایران تحقیق کنم. مدت زیادی از ورود من به ایران نگذشته بود که توسط رژیم بی رحم ایران به زندان افتادم و بیش از سه سال گروگان گرفته شدم.
وقتی به ایران می رفتم دیدگاه دانشگاهی غالب درباره خاورمیانه را داشتم. تصورم این بود که اسلام سیاسی در واکنش به استعمار و امپریالیسم غرب برخاسته است و رفتار آمریکا در خاورمیانه دلیل اصلی آشوب در منطقه است. من باور داشتم نقش آمریکا در کودتای ۱۳۳۲ که به برکناری محمد مصدق، نخست وزیر، منجر شد جواب همه اشتباهات رخ داده در ایران است. متقاعد شده بودم که در خصومت ملاها با آمریکا اغراق شده و ادعای رفتار بدخواهانه رژیم اغلب تبلیغات آمریکا است.
تصور می کردم اگر از سیاست پرهیز کنم و بر تحقیق تاریخی ام متمرکز باشم کسی کاری به من نخواهد داشت. وقتی وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی من را در اوت ۲۰۱۶، به فاصله اندکی پس از اجرای برجام، به اتهام جاسوسی دستگیر کرد شوکه شدم. من را به سلول انفرادی انداختند و مجبور کردند به کارهایی اعتراف کنم که بازجوها می دانستند انجام نداده بودم. برایم حکم ۱۰ سال زندان صادر کردند.
بازجویم روشن کرد تنها جرم من این است که آمریکایی هستم. او گفت از من به عنوان مهره در مبادله با زندانیان ایرانی در آمریکا و آزاد شدن دارایی های توقیف شده ایران استفاده خواهد شد (من در یک مبادله زندانی در سال ۲۰۱۹ آزاد شدم).
دوره ۴۰ ماهه زندان من یک آموزش دوباره درباره روابط آمریکا و ایران بود. جمهوری اسلامی قدرتی جاه طلب است، اما سازنده نیست.
هیچ یک از مطالبی که در برج های عاج دانشگاهی خوانده بودم من را برای واقعیتی که در زندان در ایران با آن روبرو شدم آماده نکرده بود. آن چیزی را آموختم که بسیاری از ایرانیان از پیش می دانستند: خصومت رژیم با ایالات متحده واکنشی نیست، ریشه در ایدئولوژی ضد امپریالیستی اش دارد. رژیم با این خصومت خودساخته با غرب که بخش جدایی ناپذیری از هویت رژیم است به حیات خود ادامه می دهد.
رژیم به تعامل پرزیدنت اوباما به چشم حسن نیت نگاه نمی کرد، بلکه آن را «دست چدنی زیر دستکش مخملی» می دید. این ایده که جلب اعتماد ایران پس از خروج آمریکا از برجام دشوار خواهد بود، تصور نادرستی است. رژیم ایران هرگز به ایالات متحده اعتماد نکرده است و نخواهد کرد.
وقتی در تابستان ۲۰۱۶ در زندان اوین تحت بازجویی بودم، بازجوی من با افتخار می گفت که او و همکاران تندروی اش چشم انتظار انتخاب دونالد ترامپ بودند؛ نه به این دلیل که رژیم او را رهبری عملگرا می داند، بلکه از این رو که اتخاذ موضعی تخاصمی تر علیه «شیطان بزرگ» را توجیه می کند.
با تهدید جمهوری اسلامی نمی توان مماشات کرد. با این خطر باید مقابله کرد و آن را مهار کرد. فقط آمریکا ظرفیت چنین رویکردی را دارد. ایران طی ۴۲ سال نشان داده است که رفتارش را تنها در واکنش به قدرت، در شکل فشار بین المللی تحت رهبری آمریکا، تغییر داده است. اگر دولت بایدن بدون گرفتن امتیازی از تهران، فراتر از برنامه هسته ای، به برجام بازگردد، همه اهرم های فشار بر رژیم را از دست خواهد داد.
دیپلماسی بدون اهرم فشار به موفقیت نمی رسد. پرزیدنت بایدن تنها با نمایش اراده ای قوی می تواند امیدوار به پیشرفت واقعی در مهار تهدید ناشی از ایران برای صلح باشد.
*برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
در همین مورد، یک دیدگاه دیگر را نیز بخوانید:
