الکس وارد، ستون‌نویس نشریه اینترنتی «ووکس»، در یادداشتی در این نشریه نوشته است پرزیدنت بایدن با ایران و عربستان سعودی آن طور که جو بایدن در رقابت های انتخاباتی گفته بود، برخورد نکرده است.
نحوه برخورد پرزیدنت جو بایدن با ایران و عربستان سعودی در ماه نخست ریاست جمهوری اش نشان می دهد که دولت جدید ایالات متحده تسلیم یک مشکل قدیمی شده است: طرح ها و وعده های اولیه که در مبارزات انتخاباتی ارائه می شود، به ندرت در دوران اداره دولت دوام می آورد.
بایدن در مقام نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا از حزب دموکرات وعده بازگشت سریع به توافق هسته ای ایران را داد. او تصمیم داشت از مذاکرات برای محدود کردن دیگر جنبه های رفتار خصمانه تهران - مانند برنامه موشک های بالستیک - استفاده کند.
اما پرزیدنت بایدن در کاخ سفید، متوجه شد که جمهوری اسلامی در برابر دیپلماسی سرسختی نشان می دهد و مایل است گروه های نیابتی اش به سوی آمریکایی ها در خاورمیانه راکت شلیک کنند. این امر باعث شد بایدن با امید به جلوگیری از حملات آتی دستور یک عملیات تلافی جویانه در سوریه علیه آن شبه نظامیان را صادر کند، ضمن این که در را برای مذاکرات با ایران باز گذاشت.
بایدن در جریان کارزار انتخاباتی از عربستان سعودی به عنوان کشوری یاغی نام برد و وعده داد کاری کند ریاض بهای نقض حقوق بشر شامل قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار سعودی دارای اجازه اقامت دائم در ایالات متحده، را بپردازد.
هر چند بایدن نسخه از طبقه بندی خارج شده گزارش سی آی ای درباره مسئولیت مستقیم محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، در قتل خاشقجی را منتشر کرد، اما رهبر بالفعل عربستان را مجازات نکرد. رئیس جمهوری آمریکا به جای این که محمد بن سلمان را هدف محدودیت صدور ویزا، سفر یا توقیف دارایی قرار دهد، طرح «ممنوعیت خاشقجی» را اعلام کرد. این ممنوعیت افرادی را تحریم می کند که تلاش کنند مخالفان را در دیگر کشورها ساکت کنند. روشن نیست این ممنوعیت شامل رهبران کشورها می شود یا نه.
دولت بایدن در عین حال به حمایت آمریکا از عملیات تهاجمی عربستان در یمن پایان داد و فروش تسلیحات را متوقف کرد. هدف از این کار نه از هم گسیختن، بلکه اعمال تغییرات در، روابط دو کشور بود. نگرانی عمده این بود که محمد بن سلمان احتمالا به زودی پادشاه عربستان سعودی خواهد شد، و از این رو هدف گرفتن شخص او به روابط واشنگتن و ریاض لطمه ای شدید می زد.
پرزیدنت بایدن در این حوزه های کلیدی سیاست خارجی آن طور که در زمان مبارزات انتخاباتی وعده داد عمل نکرده است. این امر با انتقادات متحدان و کنشگران روبرو شده است.
ولی این اتفاق تازه ای نیست. هر رئیس جمهوری در جریان رقابت های انتخاباتی طرح های متعددی را در سیاست خارجی وعده می دهد که پس از قدرت گرفتن نمی تواند آن ها را عملی کند. پرزیدنت ترامپ وعده داده بود به جنگ های آمریکا در خاورمیانه پایان دهد، اما پس از چهار سال نیروهای آمریکا همچنان در سوریه، عراق، و افغانستان هستند.
اگر چه بسیاری از کارشناسان معتقدند واشنگتن و تهران در نهایت به برجام بازخواهند گشت، اما دولت جدید آمریکا آموخت طرح هایی که به خوبی چیده بود نیاز به بازنگری دارد. می توان انتظار داشت به زودی شاهد تغییر رویکرد دولت بایدن در برابر ایران و عربستان سعودی باشیم.
* برگردان فارسی این گزارش تنها به منظور آگاهی رسانی منتشر شده و نظرات بیان شده در آن الزاماً بازتاب دیدگاه صدای آمریکا نیست.
در همین مورد، یک دیدگاه دیگر را نیز بخوانید:
