لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۹ اسفند ۱۴۰۲ ایران ۰۶:۱۷

پنجمین پالایشگاه بزرگ نفت جهان محصول سرمایه‌گذاری حکومت پهلوی است


پالایشگاه نفت - آرشیو
پالایشگاه نفت - آرشیو

پالایشگاه نفت «اس اویل» زیرمجموعه شرکت پالایش نفت «سانگ یانگ» در کره جنوبی که در سال ۱۳۵۵ با سرمایه‌گذاری ایران و با نام اصلی «شرکت نفت ایران و کره» تأسیس شده بود، اکنون پنجمین پالایشگاه نفت بزرگ جهان است.

در سال ۱۳۵۵ که ایران برای تأسیس شرکت نفت ایران و کره سرمایه‌گذاری کرد، تولید ناخالص داخلی ایران بیش از دو و نیم برابر کره جنوبی بود، اما گزارش تطبیقی پایگاه داده باز ایران نشان می‌دهد ۴۴ سال بعد، یعنی در سال ۱۳۹۹ تولید ناخالص داخلی کره جنوبی به بیش از ۱۳ برابر ایران رسیده است.

نمودار مقایسه سرانه تولید ناخالص داخلی کره جنوبی با ایران
نمودار مقایسه سرانه تولید ناخالص داخلی کره جنوبی با ایران

رشد چشم‌گیر صنایع نفت کره جنوبی می‌توانست از آن شرکت نفت ایران و کره باشد، اما پس از انقلاب ۵۷، در سال ۱۳۵۸ کره نام این شرکت را هم عوض کرد و در سال ۶۹ شرکت آرامکو عربستان سعودی ۳۵ درصد از سهام سانگ یانگ را خرید.

استراتژی ادغام عرضه نفت خام ایران با محصولات پالایشی کره که منطقه در حال رشد جهان بود، تقریبا ۲۰ سال پیش از عقد قرارداد بلندمدت عربستان آغاز شده بود، اما از سال ۹۳ آرامکو بزرگترین سهامدار اس اویل شد و مدیرعامل آن حسین القحطانی، شهروند عربستان است.

نمودار مقایسه میزان تولید پالایشگاه‌های نفت ایران و کره جنوبی
نمودار مقایسه میزان تولید پالایشگاه‌های نفت ایران و کره جنوبی


یک نمونه از هزینه‌های فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی


سرمایه‌گذاری‌های آینده‌نگرانه ایران در زمان محمدرضا شاه پهلوی به کره جنوبی محدود نبود؛ چنان که پایگاه داده باز ایران پیش از این گزارش داده، سرمایه‌گذاری در میدان نفتی فراساحلی بریتانیا یکی دیگر از این نمونه‌ها است.

درآمد ایران پس از شوک نفتی سال ۱۳۵۱، طی چند ماه به چهار برابر، یعنی نزدیک به «۲۰ میلیارد دلار در سال» رسید. این منابع مالی جدید به محمدرضا شاه فرصت داد ظرفیت‌های اقتصادی و صنعتی ایران را افزایش دهد و سرمایه‌گذاری نفتی و گازی در کشورهایی از جمله آفریقای جنوبی، کره جنوبی و بریتانیا آغاز کند.

قرارداد دریای شمال بریتانیا میان شرکت ملی نفت و بریتیش پترولیوم که کشف میدان میعانات گازی «رام» در شمال شرقی اسکاتلند را در پی داشت، یکی از پیامدهای سرمایه‌گذاری‌های ایران در آن زمان بود که در سال ۱۳۸۳ به بهره‌برداری رسید.

بریتیش پترولیوم، در سال ۸۸ به دلیل تحریم جهانی برنامه هسته‌ای ایران فعالیت خود را متوقف کرد و در سال ۹۶ سهام خود را به شرکتی به نام «سریکا انرژی» فروخت.

رام اکنون پرسودترین میدان گازی سریکا انرژی است، اما سهم ایران از این سود به دلیل تحریم به یک «حساب مسدود» واریز می‌شود.

XS
SM
MD
LG