بقایای فسیلی غشای سلولی شناسایی شده در سنگهایی با قدمت حدود ۱.۶ میلیارد سال، دانشمندان را به درک بهتر از آنچه آن را «دنیای گمشده» موجودات میکروسکوپی میخوانند نزدیکتر کرده است.
پژوهشگران که نتایج تحقیقات خود را در مجله «نیچر» منتشر کردهاند میگویند که این فسیلهای دریایی باستانی نشاندهنده اولین شکارچیان شناخته شده روی زمین هستند.
فسیلهای تازه شناساییشده از شکل ابتدایی یک استروئید هستند؛ یک مولکول چربی که عنصری ضروری در غشای سلولی یوکاریوتها بود.
یوکاریوتها ساختار سلولی پیچیدهای دارند که شامل هستهای است که دربرگیرنده یک مرکز کنترل و ساختارهای درون سلولی به نام میتوکندری است که به سلول نیرو میدهد.
یوکاریوتهای امروزی شامل قارچها، جلبکها، گیاهان و حیوانات میشوند.
فسیلهای تازه پیدا شده شامل بدن این موجودات نمیشود و تنها بقایای مولکولی آنها را دربرمیگیرد و بنابراین اندازه، ظاهر، رفتار و پیچیدگی آنها را از جمله اینکه همه آنها تکسلولی بودند یا خیر نامشخص باقی میگذارد.
بنجامین نترشایم، یکی از نویسندگان این پژوهش، از دانشگاه برمن در آلمان به رویترز گفته است که آنها به رغم اندازه کوچکشان ممکن است شامل شکارچیانی شوند که باکتریهای کوچکتر یا حتی یوکاریوتهای دیگر را شکار میکردند.
اشکال مدرن یوکاریوتها امروزی به قدری قدرتمند و غالب هستند که محققان تصور میکردند باید بیش از یک میلیارد سال پیش اقیانوسها را تسخیر میکردند.
دانشمندان مدتهاست به دنبال شواهد فسیلشده این یوکاریوتهای اولیه بودهاند اما بقایای فیزیکی آنها بسیار کمیاب بود.
دانشمندان نام «دنیای گمشده» را از این جهت برگزیدهاند که هرچند آنها دنیای بزرگی داشتند، نایاب نبودند و صدها میلیون سال عمر کردند ولی قابل مشاهده و شناسایی نبودند.
نابودی آنها مسیر را برای تشکیل شکلهای مدرن یوکاریوت حدود ۸۰۰ میلیون سال پیش هموار کرد.
«دنیای گمشده» همچنین به این دلیل به آنها اطلاق میشود که اکنون کاملاً منقرض شدهاند.
تاکنون تصور میشد که یوکاریوتها کمیاب یا محدود به زیستگاههای خاصی مانند سواحل یا رودخانهها بودند ولی مولکولهای استروئیدی فسیلی که در سنگهای رسوبی در بسترهای دریاهای باستانی به دام افتادهاند، نشان میدهند که آنها بهطور شگفتآوری فراوان بودهاند.
قدیمیترین سنگهای حاوی این فسیلها در منطقه دورافتادهای در شمال استرالیا، نزدیک داروین کشف شد.
کنراد بلوخ، دانشمند آلمانی که در سال ۱۹۶۴ برنده جایزه نوبل شد و در سال ۲۰۰۰ درگذشت، این فرضیه را مطرح کرده بود که یوکاریوتهای اولیه چنین استروئیدهای را تولید میکنند اما نسبت به کشف آنها تردید داشت.
یکی از پژوهشگران این مطالعه به رویترز گفته است: «کاش میتوانستم به او بگویم که آنها را پیدا کردیم.»