افول حکومت های خودکامه خاورمیانه و درگیری های جاری در آن منطقه به کاهش منابع نفت منتهی شده و سیاست این کشورها را با نگرانی های بین المللی تازه ای در بخش انرژی همراه کرده است.
قطع نفت عراق، لیبی، سودان جنوبی و ایران به طور کلی به بالا نگهداشتن قیمت نفت به بالای بشکه ای صد دلار کمک کرده اند و تا حدودی مانع افزایش قیمت نفت ایالات متحده شده اند و نگرانی هایی در مورد افزایش نرخ تقاضای چین پدید آورده اند.
سوزانا چوی، تحلیلگر دویجه بانک می گوید: «جغرافیای سیاسی بار دیگر تاثیر مهمی در این امر داشته و تعمیرات میدان های نفتی دریای شمال و افزایش نرخ تقاضای پالایشگاه ها برای نفت خام نیز در این امر موثر بوده اند.»
نرخ تقاضای فصلی برای منابع نفت خام در حالی افزایش یافته است که عرضه نفت از خاورمیانه و شمال آفریقا با اخلال روبرو شده، فعالیت های تعمیری و احیای پالایشگاه های دریای شمال به دلیل مصادف شدن با فصل تابستان با سرعت بیشتری انجام می شوند، میزان صادرات نفت خام اورالز روسیه به اروپا کاهش یافته و بیشتر نفت این کشور وارد چین می شود و در نتیجه میزان عرضه نفت افزایش یافته و منابع نفتی تا حدودی محدود شده اند.
برپایه ارقام منابع صنعت نفت و محاسبات رویترز، عرضه روزانه نفت ۷۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است و اگر سودان جنوبی تهدیدهای خود در مورد متوقف کردن صدور نفت را عملی کند، احتمال دارد این میزان به ۱ میلیون بشکه در روز نیز برسد، رقمی که معادل حدود ۱ درصد کل تولید جهان است.
دیوید هافتون، سخنگوی شرکت نفتی موسوم به پی. وی. ام. می گوید: «در حال حاضر تولید نفت به میزان قابل توجهی کاهش یافته و در عرصه تجارت جهانی که مبادلات آن کوتاه مدت است، برای کشورهای گوناگون بسیار دشوار است که جایگاه خود را در مقام قدرت نفتی در عرصه بین المللی حفظ کنند.»
کاهش میزان تولید و عرضه نفت به افزایش قیمت آن منتهی شده است. نفت خام برنت روز سه شنبه (۳۰ مه) به بهای اندکی بیشتر از بشکه ای ۱۰۷ دلار مبادله شد. در حالی که این رقم در ماه آوریل به بشکه ای ۹۶ دلار و ۷۵ سنت ( پایین ترین رقم سال ۲۰۱۳) رسید.
تولید نفت لیبی پس از وقفه در انقلاب سال ۲۰۱۱ در این کشور بار دیگر از سر گرفته شده است. لیبی به دلیل اعتراض های کارگری در ترمینال ها و میدان های نفتی برای احیا و بازگرداندن میزان تولید به سرعت عادی با چالش های بسیاری روبرو بوده است.
براساس ارقام منابع صنایع نفت، میزان تولید نفت لیبی هم اکنون حدود ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز است که در مقایسه با سال پیش ۱۵۰ هزار بشکه در روز کمتر است. کارگران راس لانوف، بزرگترین پالایشگاه نفت لیبی، دست به اعتصاب زده اند.
عراق که رشد صادرات نفت آن در طی سال گذشته در صدر کشورهای جهان بود، در افزایش میزان تولید سال ۲۰۱۳ ناکام مانده است. شورشیان سنی عراق خطوط لوله شمال کشور را هدف حمله قرار داده اند و مشکلات فنی خطوط لوله جنوب عراق نیز فشارهای بیشتری بر نرخ تولید نفت اعمال کرده اند.
ایران، کشور دیگر عضو اوپک نیز با چالش های متعددی روبرو بوده و تحریم های ایالات متحده و اتحادیه اروپا سبب شده تولید نفت این کشور به حدود ۲ و نیم میلیون بشکه در روز کاهش یابد، رقمی که بسیار پایین تر از توانایی بالقوه ایران برای تولید و صادرات است. براساس آمار آژانس بین المللی انرژی، ایران در ژوییه سال ۲۰۱۲، حدود ۳میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود.
صادرات نفت ایران در حال حاضر حدود ۱ میلیون بشکه در روز و حدود نیمی از میزانی است که در اوایل سال ۲۰۱۲ بود.
اختلافات بین سودان و سودان جنوبی بر سر حمایت از ستیزه جویان، خطر مسدود شدن خطوط لوله حامل نفت سودان جنوبی و قطع منابع نفتی این کشور و کاهش چشمگیر صادرات نفت را پدید آورده است.
سودان جنوبی بخشی از تولید خود را که اخیراً ۱۸۰ هزار بشکه در روز تخمین زده شده متوقف کرده است. سودان هفته گذشته تصمیم خود برای مسدود کردن دو هفته ای خطوط نفت را به تعویق انداخت تا برای پایان دادن به اختلافات داخلی زمان بیشتری داشته باشد.
قطع نفت عراق، لیبی، سودان جنوبی و ایران به طور کلی به بالا نگهداشتن قیمت نفت به بالای بشکه ای صد دلار کمک کرده اند و تا حدودی مانع افزایش قیمت نفت ایالات متحده شده اند و نگرانی هایی در مورد افزایش نرخ تقاضای چین پدید آورده اند.
سوزانا چوی، تحلیلگر دویجه بانک می گوید: «جغرافیای سیاسی بار دیگر تاثیر مهمی در این امر داشته و تعمیرات میدان های نفتی دریای شمال و افزایش نرخ تقاضای پالایشگاه ها برای نفت خام نیز در این امر موثر بوده اند.»
نرخ تقاضای فصلی برای منابع نفت خام در حالی افزایش یافته است که عرضه نفت از خاورمیانه و شمال آفریقا با اخلال روبرو شده، فعالیت های تعمیری و احیای پالایشگاه های دریای شمال به دلیل مصادف شدن با فصل تابستان با سرعت بیشتری انجام می شوند، میزان صادرات نفت خام اورالز روسیه به اروپا کاهش یافته و بیشتر نفت این کشور وارد چین می شود و در نتیجه میزان عرضه نفت افزایش یافته و منابع نفتی تا حدودی محدود شده اند.
برپایه ارقام منابع صنعت نفت و محاسبات رویترز، عرضه روزانه نفت ۷۰۰ هزار بشکه کاهش یافته است و اگر سودان جنوبی تهدیدهای خود در مورد متوقف کردن صدور نفت را عملی کند، احتمال دارد این میزان به ۱ میلیون بشکه در روز نیز برسد، رقمی که معادل حدود ۱ درصد کل تولید جهان است.
دیوید هافتون، سخنگوی شرکت نفتی موسوم به پی. وی. ام. می گوید: «در حال حاضر تولید نفت به میزان قابل توجهی کاهش یافته و در عرصه تجارت جهانی که مبادلات آن کوتاه مدت است، برای کشورهای گوناگون بسیار دشوار است که جایگاه خود را در مقام قدرت نفتی در عرصه بین المللی حفظ کنند.»
کاهش میزان تولید و عرضه نفت به افزایش قیمت آن منتهی شده است. نفت خام برنت روز سه شنبه (۳۰ مه) به بهای اندکی بیشتر از بشکه ای ۱۰۷ دلار مبادله شد. در حالی که این رقم در ماه آوریل به بشکه ای ۹۶ دلار و ۷۵ سنت ( پایین ترین رقم سال ۲۰۱۳) رسید.
تولید نفت لیبی پس از وقفه در انقلاب سال ۲۰۱۱ در این کشور بار دیگر از سر گرفته شده است. لیبی به دلیل اعتراض های کارگری در ترمینال ها و میدان های نفتی برای احیا و بازگرداندن میزان تولید به سرعت عادی با چالش های بسیاری روبرو بوده است.
براساس ارقام منابع صنایع نفت، میزان تولید نفت لیبی هم اکنون حدود ۱ میلیون و ۲۵۰ هزار بشکه در روز است که در مقایسه با سال پیش ۱۵۰ هزار بشکه در روز کمتر است. کارگران راس لانوف، بزرگترین پالایشگاه نفت لیبی، دست به اعتصاب زده اند.
عراق که رشد صادرات نفت آن در طی سال گذشته در صدر کشورهای جهان بود، در افزایش میزان تولید سال ۲۰۱۳ ناکام مانده است. شورشیان سنی عراق خطوط لوله شمال کشور را هدف حمله قرار داده اند و مشکلات فنی خطوط لوله جنوب عراق نیز فشارهای بیشتری بر نرخ تولید نفت اعمال کرده اند.
ایران، کشور دیگر عضو اوپک نیز با چالش های متعددی روبرو بوده و تحریم های ایالات متحده و اتحادیه اروپا سبب شده تولید نفت این کشور به حدود ۲ و نیم میلیون بشکه در روز کاهش یابد، رقمی که بسیار پایین تر از توانایی بالقوه ایران برای تولید و صادرات است. براساس آمار آژانس بین المللی انرژی، ایران در ژوییه سال ۲۰۱۲، حدود ۳میلیون بشکه در روز نفت تولید کرده بود.
صادرات نفت ایران در حال حاضر حدود ۱ میلیون بشکه در روز و حدود نیمی از میزانی است که در اوایل سال ۲۰۱۲ بود.
اختلافات بین سودان و سودان جنوبی بر سر حمایت از ستیزه جویان، خطر مسدود شدن خطوط لوله حامل نفت سودان جنوبی و قطع منابع نفتی این کشور و کاهش چشمگیر صادرات نفت را پدید آورده است.
سودان جنوبی بخشی از تولید خود را که اخیراً ۱۸۰ هزار بشکه در روز تخمین زده شده متوقف کرده است. سودان هفته گذشته تصمیم خود برای مسدود کردن دو هفته ای خطوط نفت را به تعویق انداخت تا برای پایان دادن به اختلافات داخلی زمان بیشتری داشته باشد.
