آمریکا هفته گذشته سازمان لبنانی «سبز بدون مرز» را تحریم کرد. آیا این گروه، همانطور که نامش میگوید، یک سازمان محیط زیستی است یا اینکه حزبالله لبنان برای پوشش فعالیتهای خود در مرز لبنان آن را راهاندازی کرد؟
کارشناسان میگویند حزبالله، نظیر سپاه پاسداران که بیشترین ارتباط سازمانی را با آن دارد، برای فعالیتهای خود سازمانهای پوششی مختلفی را راهاندازی کرده است تا از جمله بتواند مخفیانه فعالیت کند و یا تحریمها را دور بزند.
«سبز بدون مرز» در سال ۲۰۱۳ و در پوشش حفاظت از محیط زیست لبنان و فعالیتهای احیای جنگلها، تاسیس شد. اما به گفته آمریکا و اسرائيل، این گروه در واقع، به عنوان پوششی برای فعالیتهای حزب الله در مناطق مرزی جنوب عمل کرده است.
یفتح بورمن، کارشناس امور حزبالله در اسرائيل و موسس «آکادمی آموزشی خاورمیانه» در اسرائيل، در گفتوگویی با بخش فارسی صدای آمریکا درباره «سبز بدون مرز» گفت: «تحقیقات نشان میدهد که این سازمان در سال ۲۰۱۳ به عنوان یک سازمان محیطزیست شکل گرفت و پروژههای حفاظت از طبیعت بسیاری را در سالهای اولیه خود انجام داد، اما از پیش در مناطق شیعهنشین جنوب لبنان فعالیت میکرد و ارتباط نزدیکی با (بخش) ‘جهاد البناء’، بنیاد ساختمانی/عمرانی حزبالله، داشت.»
این کارشناس اسرائيلی گفت: «امروزه حضور عوامل مسلح حزبالله را در فضای باز و در همان مواضعی که در اصل به عنوان بخشی از رصدخانههای به اصلاح محیط زیستی «سبز بدون مرز» تاسیس شدهاند، شاهد هستیم.»
اسرائيل پیشتر تلاش کرده بود که به سازمان ملل متحد نشان دهد که «سبز بدون مرز»، یک بازوی حزبالله لبنان در مرز با اسرائيل است.
یفتح بورمن، در این باره گفت که اسرائيل نتوانسته است سازمان ملل را متقاعد کند که علیه این گروه اقدام کند.
فعالیت «سبز بدون مرز» در مرزهای لبنان با اسرائيل در حالی است قطعنامه ۱۷۰۱ شورای امنیت به صراحت میگوید شبه نظامیان مسلح حزب الله نباید در آن مناطق حضور داشته باشند و فقط ارتش لبنان باید آنجا باشد.
به گفته بورمن، یونیفل یا صلحبانان سازمان ملل متحد در لبنان، «نمیخواهند» قطعنامه ۱۷۰۱ را اجرا کنند چرا که چنین کاری به منزله اقدام علیه حزبالله خواهد بود که چندین سال است «قویترین نیرو» در لبنان و بهویژه در جنوب این کشور به شمار میرود. اجرای آن قطعنامه به این معنی است که سازمان ملل باید مانع حضور افراد مسلح حزبالله در جنوب منطقه لیتانی شود.
بورمن گفت تغییر این سیاست، سازمان ملل را مجبور میکند تا «مأموریت پذیرفته شده موجود» خود در لبنان را تغییر دهد، و این در حالی است که به زودی حضور نیروهای صلحبان سازمان ملل در لبنان باید دوباره به تأیید برسد.
به عقیده یفتح بورمن تحریم تازه این گروه از سوی آمریکا به این معنی است که واشنگتن سعی دارد نقشی را که سازمان ملل «از اجرای آن خودداری کرده است،» اجرا کند. او گفت این نقش کمک به لبنان برای رها شدن از «فلجکنندهترین عامل در بازسازی خود، و در جلوگیری از رسیدن اسرائيل و لبنان به یک تفاهم سودمند دوجانبه است.»
سازمان ملل متحد ژوئیه امسال و پس از اعتراضات اسرائیل، دولت لبنان را تحت فشار گذاشت تا دو چادر حزبالله را که در قلمروی اسرائيل بود جمع آوری کند. در ماه اوت، نشریات اسرائيلی گزارش دادند که اعضای حزبالله دیگر در آن نیستند. اسرائيل ترجیح داد به جای اقدام نظامی رویکرد دیپلماتیک را پیش بگیرد.
با توجه به نفوذ حزبالله در لبنان و حجم تسلیحات آن، بسیاری در اسرائيل چندان به نتیجه بخش بودن فعالیتهای این سازمان در لبنان به طور کل خوشبین نیستند.
اندیشکده بروکینگز در آمریکا، پیشتر در گزارشی که در سال ۲۰۲۰ منتشر کرد در این باره نوشت: « با بیش از ۱۰هزار نیرو و پرسنل و بودجه بیش از ۵۰۰ میلیون دلاری، یونیفیل» تاثیر حضور آنها در لبنان توام با احساس رضایت نیست.
ماموریت یونیفیل در سازمان ملل باید سالانه به تایید برسد.
یفتح برومن میگوید حزبالله سازمانی با جریانهای مخفی متفاوت است که هر کدام برای سیاست متفاوتی فشار میآورند: «در حالی که جنوب حزبالله به دنبال رویارویی بیشتر با اسرائیل، اصطکاک بیشتر در مرزها است، مردم در ضاحیه بیروت شکاف عمیق (موجود) بین شیعیان لبنان و بقیه مردم را احساس میکنند که از فشارهای فاجعه اقتصادی رنج میبرند.»
به گفته برومن، این موضوع باعث شده است که حزبالله در سیاستهای ستیزهجویانه خود دقت بیشتری کند تا لبنان را وارد جنگ دیگری نکند.
او همچنین با اشاره به فعالیتهای حزبالله در حوزه مواد مخدر گفت:«جنگ با اسرائيل به عملیات مواد مخدر حزبالله در دره بقاع آسیب خواهد زد.»
برومن گفت به همین دلیل است که ما شاهد تحریکات محلی در مرز هستیم، مانند چادر ساخته شده یک شبه در مرز بدون اطلاع رهبری حزبالله، ولی همزمان، نصرالله در مورد وعده اقتصادی میادین گازی دریایی به لبنانیها وعده میدهد.
به گفته یفتح برومن، اسرائیل به «هر اقدام حزب الله، نمایش قدرت، یا حتی سخنرانی، واکنش نشان میدهد. من تعجب نخواهم کرد اگر به رسمیت شناختن سبز بدون مرز به عنوان بخشی از حزب الله از سوی ایالات متحده درخواستی از دولت اسرائیل باشد.» به گفته او، چرا که اسرائيل انجام هر اقدام دیگری را بیش از حد تهاجمی ارزیابی میکرد.
او گفت هر دو رهبری حزبالله و اسرائیل در حال حاضر به دنبال جنگ نیستند؛ با این حال، یک اشتباه محاسباتی توسط یکی از نیروهای زمینی طرفین، میتواند به راحتی اوضاع را تشدید کند.
خطر این اشتباه محاسباتی با فعالیت حزبالله در مرز و بر خلاف قطعنامه سازمان ملل بالا است.