یک سال از اعلام موجودیت گروه موسوم به دولت اسلامی یا داعش می‌گذرد. از آن زمان تا کنون، پیشروی‌ها و درگیری‌های این پیکارجویان افراطی با نیروهای مخالف در دو کشور عراق و سوریه، در صدر اخبار جهان بوده است. اما سوال اینجاست که دقیقا ایدئولوژی این گروه و ارتباطش با القاعده چیست؟
در نشستی در اندیشکده بروکینگز در شهر واشنگتن، یکی از سخنرانان حاضر در جلسه می‌گوید شکل گیری ایدئولوژی این گروه به ۱۲ سال قبل باز می‌گردد، و بسیار افراطی‌تر از القاعده است.
در سال ۲۰۱۳ میلادی و در پی پیشروی‌هایی در سوریه، این گروه نام خود را به دولت اسلامی عراق و شام (داعش) تغییر داد. کمتر از یک سال، مناطق بزرگی از عراق و سوریه را به کنترل خود در آورد و طولی نکشید که نام خود را به «دولت اسلامی» تغییر داد و یک نفر را هم به عنوان خلیفه معرفی کرد.
کول بانزل، یکی از سخنرانان در این نشست گفت ایدولوژی این گروه سال ۲۰۰۶ میلادی شکل گرفت و شامل ساعت‌ها بیانیه‌های صوتی به رهبران کشورها، و همینطور یک منشور ۹۰ صفحه‌ای بود. اما این گروه از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۱۳ به عنوان گروه وابسته به القاعده در عراق شناخته می‌شد، که به تدریج تبدیل به گروه «دولت اسلامی» شد.
به گفته بانزل «آنچه ما امروز به عنوان گروه دولت اسلامی و خلیفه مسلمین ابوبکر البغدادی می‌شناسیم، در واقع پیاده کردن همان برنامه اسلامگرایان در ۱۲ سال پیش است، که از القاعده جدا شده و شکلی بسیار خشن‌تر از سایر جهادیون است. حالا این ایدئولوژی به دلیل دسترسی افراطگرایان به شبکه‌های اجتماعی به سرعت در حال گسترش است.»
آناستازیا نورتون، دیگر سخنران این نشست می‌گوید، سختی کار اینجاست که انگیزه افرادی که در شبکه‌های اجتماعی درباره گروه دولت اسلامی بحث می‌کنند را دریابید.
وی می‌افزاید، با قدرت گرفتن داعش و روی آوردن آنها به شبکه‌های اجتماعی، ما باید تمام مدت برای پیدا کردن این افراطگرایان تلاش کنیم. در صورتی که پیش از بهره گیری این افراد از شبکه‌های اجتماعی، پیدا کردن آنها بسیار راحت‌تر بود. مسئله اینجاست که کسانی که درباره این گروه در فضای مجازی بحث می‌کنند، نمی‌دانیم چه انگیزه‌هایی دارند.
اینکه ایدئولوژی گروه موسوم به دولت اسلامی با سابقه‌ای بیش از یک دهه، هم در خاک کشورها و هم در فضای مجازی، به سرعت در حال گسترش است، چنان نگرانی‌هایی در بین کشورها ایجاد کرده است که تا اینجای کار، به ایجاد یک ائتلاف بین المللی علیه آن گروه، و اختصاص برنامه‌هایی ویژه برای کنترل افراط‌گرایی در شبکه‌های مجازی منجر شده است.
