روزنامه گاردین چاپ لندن مقاله‌ای به قلم جولین بورگر تحت عنوان «ایران و آمریکا در مذاکرات وین به توافق تاریخی هسته‌ای نزدیک می‌شوند» منتشر کرده است.
نویسنده این مقاله به نقل از دیپلمات‌هایی که راهی آخرین دور از گفتگوهای هسته‌ای در هفته جاری در وین پیش از مهلت مقرر ۳ آذر ماه هستند، می‌گوید کارشناسان نسبت به عدم دستیابی به توافق هسته‌ای هشدار داده‌اند و در عین حال امیدوار هستند با رسیدن به توافق جامع، بن‌بست ۱۲ ساله بر سر برنامه هسته‌ای ایران خاتمه یابد.
به نوشته گاردین، این دیپلمات‌ها می‌گویند حدود ۹۵ درصد از کار آنها پایان یافته و درباره برخی از موضوعات مصالحه‌هایی صورت گرفته است، اما تصمیم درباره مسائل کلیدی میزان و ابعاد غنی‌سازی اورانیوم ایران طی چند سال آینده و همچنین نحوه برداشته شدن تحریم‌های اعمال شده علیه تهران هنوز باقی مانده است.
به باور نویسنده مقاله، راه حل این دو اختلاف باقی مانده، اساساً سیاسی است و بستگی به میزان توانایی حسن روحانی رئیس جمهوری ایران و باراک اوباما رئیس جمهوری ایالات متحده در قانع کردن گروه‌های سیاسی منتقد در داخل کشورهای خود دارد.
شکست مذاکرات نتایج جدی و سریعی را به دنبال خواهد داشت.
به عنوان مثال، در صورت سختگیری کنگره با اکثریت جمهوریخواه در برابر دولت اوباما، تندورها در ایران دولت روحانی را برای برداشتن محدودیت‌های جزئی صورت گرفته در برنامه اتمی ایران، تحت فشار قرار خواهند داد. بنابراین اوضاع از هر دو سو وخیم خواهد شد و حتی ممکن به آستانه جنگ سوق داده شود.
در بین اعضای گروه ۱+۵، فرانسه بیش از سایرین مخالف امتیازدهی به تهران است.
در صورتی که دستیابی کاملی به یک توافق جامع تا سوم آذرماه به دست نیاید، دو طرف ممکن است موارد کلی که روی آن توافق شده را اعلام کنند و به جزئیات باقی مانده در آینده نزدیک بپردازند، یا این که ضرب‌الاجل مذاکرات را دوباره کمی به عقب بیاندازند.
به نوشته گاردین، غرب به ایران پیشنهاد داده که رئیس جمهوری آمریکا با اختیارات ریاست جمهوری خود، برخی از تحریم‌های آن کشور علیه ایران را تعلیق خواهد کرد و تهران به پول‌های مسدود شده خود دسترسی خواهد داشت؛ با این حال برداشته شدن کامل تحریم‌ها به آینده موکول خواهد شد. اما تهران خواستار برداشته شدن کلی تحریم‌ها، از جمله آن دسته که توسط شورای امنیت سازمان ملل متحد اعمال شده است، از همان ابتدای دستیابی به توافق جامع اتمی است.
غرب خواستار کاهش تعداد سانتریفویژهای فعال ایران که همگی از نسل اول هستند، از حدود ۱۰ هزار به ۴ هزار هستند، اما تهران اصرار دارد برنامه غنی‌سازی خود را بدون محدودیت ادامه دهد.
ایران همچنین به دنبال محدودیت ۳ ساله برای توافق جامع هسته‌ای است، اما غرب به دنبال یک دوره ۲۰ ساله برای اجرای آن است، که احتمالا دو طرف به یک مصالحه ۸ تا ۱۰ سال تن خواهند داد.
از سوی دیگر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارشی باید اعلام کند که ایران درباره گذشته مبهم برنامه اتمی خود همکاری کامل کرده است، تا جامعه جهانی مجوز برداشته شده تحریم‌های عمده علیه ایران را صادر کند.
ایران باید تعهد بدهد که کارخانه بازفرآوری سوخت هسته‌ای را راه‌اندازی نخواهد کرد و همچنین تغییراتی در نیروگاه آب سنگین اراک ایجاد کند که میزان پلوتونیم برداشتی آن بسیار کاهش یافته باشد. تاسیسات غنی‌سازی فردو نیز باید تحت اشراف کامل بازرسان آژانس قرار بگیرد و ایران مجوز حضور بازرسان مقیم در ایران را صادر کند.
اگر چه مذاکره‌کنندگان دو طرف در هفته آینده احتمالا سعی خواهند کرد با ارائه پیشرفت‌های حاصل شده، تمدید مهلت مقرر شده مذاکرات را خواستار شوند، اما این امکان هم وجود دارد که این درخواست، با مخالفت محافظه‌کاران هم در تهران و هم در واشنگتن روبرو شود.
---------------------------------------------
برگردان فارسی اين مقاله تنها به جهت اطلاع‌رسانی منتشر شده و نظرات بيان شده در آن، الزاماً بازتاب ديدگاه صدای آمريکا نيست.
