مرکز آمار ایران که به صورت سالانه و فصلی میزان بیکاری در سراسر کشور را بر اساس کل جمعیت، شهر ها و روستاها و زنان و مردان بررسی می کند، روز پنج شنبه نتایج طرح آمارگیری نیروی کار را در فصل پاییز ۱۳۹۳ منتشر کرد.
اشتغال و بیکاری، از مهم ترین موضوع ها در اقتصاد کشورها و رشد میزان اشتغال یکی از مهم ترین شاخص های ارزیابی میزان توسعه یافتگی است.
بالارفتن نرخ بیکاری نسبت به سال ۱۳۹۲
براساس گزارشی که روز پنج شنبه ۱۱ دی ماه بر سایت مرکز آمار ایران قرار گرفته، نرخ بیکاری در ایران در پاییز ۱۳۹۳، نسبت به سال گذشته در همین زمان، ۲دهم درصد و نسبت به تابستان ۱۳۹۳، یک درصد افزایش یافته و با رسیدن به رقم ۱۰/۵ درصد از کل جمعیت فعال اقتصادی، بار دیگر دورقمی شده است. نرخ بیکاری در پاییز سال گذشته ۱۰/۳ درصد بود اما در تابستان ۱۳۹۳ کاهش یافته و به عدد تک رقمی ۹/۵ درصد رسیده بود.
بیکاری در شهرها بیش از روستاها
براساس این گزارش نرخ بیکاری در نقاط شهری بیش از نقاط روستایی بوده ( ۱۱/۷ درصد در شهرها در برابر ۷/۴ درصد در روستاها).
زنان شاغل یک سوم مردان
در گزارش مرکز آمار، نرخ بیکاری مردان بسیار کمتر از زنان است و نسبت زنان بی کار نزدیک به سه برابر مردان است ( ۸/۷ درصد برای مردان در برابر ۲۰/۳ درصد برای زنان درکل کشور).
این گزارش نرخ بیکاری جوانان ۱۵ تا ۲۹ ساله را ۲۱/۸ دهم درصد نشان می دهد که برای مردان در این گروه سنی برابر ۲۱/۹ درصد و درمیان زنان این گروه سنی ۴۲/۸ درصد بوده است. یعنی حدودنیمی از زنان این گروه سنی بیکارند.
اشتغال در بخش خدمات سه برابر بخش کشاورزی
از حیث نوع اشتغال نیز گزارش مرکز آمار نشان می دهد که در حالی که سهم اشتغال درکل کشور در بخش کشاورزی ۱۶/۸ در صد و در بخش صنعت ۳۴/۴ بوده است در بخش خدمات این رقم به ۴۸/۸ رسیده است. یعنی بخش خدمات بیشتر ن سهم اشتغال را داشته و بخش های بعدی به ترتیب صنعت و کشاورزی بوده اند. نرخ اشتغال در بخش خدمات تقریبا سه برابر بخش کشاورزی است. نکته جالب آن که در بخش خدمات تعداد زنان شاغل بیش از مردان و ۵۵/۶ درصد در برابر ۴۷/۷ برای مردان است. در بخش کشاورزی نیز سهم اشتغال زنان بیش از مردان و برابر ۱۸/۳ در برابر ۱۶/۶ است حال آن که در بخش صنعت این رقم برای مردان بالاتر از زنان است. ۳۵/۷ درصد برای مردان در برابر ۲۶ درصد برای زنان.
نرخ بیکاری در استان ها، کرمانشاه با کمترین اشتغال
در گزارش مرکز آمار ایران استان کرمانشاه با ۱۵/۳ درصد بیشترین نرخ بیکاری و استان مرکزی با ۵/۵ درصد کم ترین درصد بیکاری را داشته است.
استان های لرستان (۱۴/۹ درصد)، چهارمحال و بختیاری (۱۴/۱درصد)، قزوین (۱۴ درصد) ومازندران(۱۳/۸ درصد) به ترتیب پس از کرمانشاه بالاترین نرخ بیکاری را از نظر استانی داشته اند. کم ترین نرخ بیکاری پس از استان مرکزی، به ترتیب در همدان (۶/۴ درصد)، یزد(۶/۷ درصد)، و استان های هرمزگان و خراسان جنوبی(هردو ۷/۴ درصد) بوده است.
نرخ بیکاری در استان فارس ۱۰/۱ درصد، در استان اصفهان ۱۱/۸ درصد و در استان های آذربایجان شرقی و غربی به ترتیب ۸/۱ و ۹/۸ درصد بوده است .
جمعیت فعال اقتصادی بنا به تعریف این گزارش به تمام افراد ۱۰ ساله و بالاتر اطلاق می شود که یا در تولید کالا و خدمات مشارکت داشته اند- که به آنان جمعیت شاغل گفته می شود، ویا از قابلیت مشارکت برخوردار بوده اند-که «بیکار» نامیده می شوند.
به این ترتیب حداقل سن تعیین شده برای کار در گزارش این مرکز رسمی ۱۰ سال است.
فرد شاغل در تعریف مرکز آمار به فردی گفته می شود که در هفته آمارگیری دست کم یک ساعت کار کرده باشد. که افراد بی دستمزد خانوادگی، کارآموزان در مؤسسات، محصلان، کسانی که درنیروهای مسلح به طرز دائم یا موقت کار می کنند را نیز شامل می شود.