وزارت آموزش و پرورش بدون ارائه آماری از میزان خودکشی و خشونت، اعلام کرد میزان خطرپذیری دانش‌آموزان طی شش سال گذشته «۱۰ برابر» افزایش یافته و «خشونت» و «خودکشی» در سه سال گذشته از خطرهای تهدیدکننده دانش‌آموزان است.
به گزارش خبرگزاری دانشجویان ایران در روز شنبه ۱۵ آبان آموزش و پرورش این مطلب را بر اساس ارزیابی‌های «سامانه پایش و آسیب‌های اجتماعی دانش‌آموزان» که بر مبنای «داده‌های آزمون غربالگری سلامت روانی – رفتاری» و گزارش‌های مراکز مشاوره و روانشناسی کشور، اعلام کرده است.
در این گزارش، هشدار داده شده است که بخش قابل توجهی از دانش‌آموزان «در معرض خطر» هستند و به «اقدامات فوری و تخصصی» نیاز دارند و بی‌توجهی به آنان، بروز اختلالات روانی مثل «اضطراب، افسردگی و خشم» را افزایش خواهد داد.
«آزار جنسی»، «فرار از منزل یا مدرسه»، «فقر شدید» و «بی‌خانمانی»، « بدسرپرستی»، و «سوءمصرف مواد مخدر» از دیگر مخاطراتی عنوان شده که دانش‌آموزان با آن روبه‌رو هستند.
سعید پیوندی، جامعه‌شناس و استاد دانشگاه در پاریس، در مصاحبه‌ای با بخش فارسی صدای آمریکا مفهوم خطرپذیری دانش‌آموزان را توضیح داد.
وی گفت: «منظور از خطرپذیری در بین گروه‌های مختلف اجتماعی از جمله در بین جوانان این است که آنها در حقیقت کنش‌ها یا اعمالی که دارند، در مورد خطراتش و در مورد پیامدهایش تامل نکنند و دست به کارهایی بزنند که می‌تواند برای مثال سلامتی یا حتی جانشان را به خطر بیاندازد. و به خاطر همین هم وقتی در ایران برای مثال ما با افزایش خطرپذیری سر و کار داریم به این معنا است که افراد به پیامدهای ناگوار یا مضر سلامتی و زندگی‌شان کمتر فکر می‌کنند و می توانند دست به اقداماتی بزنند که این نوع پیامدها را داشته باشد.»
آقای پیوندی در رابطه با دلایل این بحران در ایران گفت که رابطه بین جوانان و «نهاد‌های مرجع جامع‌پذیری جوانان» - از جمله مدرسه، خانواده، و رسانه های جمعی - که در واقع باید الگوی شکل‌گیری نظم اخلاقی و تاثیرگذاری بر رفتار جوانان باشند، نقش و کارکرد خود را از دست داده‌اند، بی‌اعتبار شده‌اند، و در نگاه جوانان مشروعیت لازم را ندارند.
به گفته این جامعه‌شناس، در نتیجه این وضعیت شبکه‌های اجتماعی که کنترل آنها دست جامعه نیست می‌توانند بر جوانان تاثیر منفی بگذارند، و جوانان را به سمت و سویی بکشانند که گاه می‌تواند آنها خطرات معینی داشته باشند و موجب رفتار خشونت آمیز در آنها شود.
آقای پیوندی گفت: «کاهش خطرپذیری جوانان نیازمند برقراری دیالوگ مستقیم با جوانان است.»
وی افزود متخصصین تربیتی، متخصصین روانشناسی، متخصصین مسائل جوانان و نوجوانان باید در یک دیالوگ مستقیم با جوانان در محیط‌های آموزشی و در رسانه‌ها صحبت کرده و با مشاوره با آنها در مدارس یا خارج از مدارس کم کم کمک کنند که جوانان را از این چرخه منفی و باطل و خشونت زا خارج کرده و در بین آنها یک نوع هوشیاری جدید به وجود آوردند.
خودکشی ناشی از فقر دانش‌آموزان در ایران طی سال‌های اخیر به طور مکرر از سوی منابع خبری و حقوق بشری گزارش شده است.
علاوه بر دانش‌آموزان، تاکنون خودکشی چند معلم در ایران بر اثر مشکلات معیشتی نیز گزارش شده است.
