به نقل از دیپلماتهای نزدیک به گفتگوهای هستهای گفته میشود وزیران امور خارجه شش قدرت جهانی موسوم به گروه ۱+۵، در تلاش برای رسیدن به توافق نهایی با ایران بر سر برنامه هستهای آن کشور تا پیش از مهلت تعیین شده ۲۹ تیرماه، برای پیوستن به گفتگوهای جاری در وین آماده میشوند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس دیپلماتهای نزدیک به این مذاکرات محرمانه که گزارشی از جزئیات آن منتشر نشده، روز پنجشنبه گفتند جان کری وزیر امور خارجه آمریکا و همتایان او از کشورهای بریتانیا، فرانسه و آلمان قرار است روز شنبه وارد شوند.
به گفته این منابع آگاه، وزیر امور خارجه روسیه و یک مقام ارشد وزارت امور خارجه چین نیز ممکن است به وین بروند.
خبرنگار آسوشیتدپرس حضور وزیران خارجه در مذاکرات را یک «ماموریت نجات دیپلماتیک» توصیف کرد، اما با این حال نوشت احتمال نمیرود این اقدام بتواند اختلافات عمده بر سر فعالیتهای هستهای ایران را تا مهلت ۲۹ تیرماه برطرف کند. در این گزارش همچنین گفته میشود اختلافات عمیقی در مورد میزان اورانیومی که ایران مجاز است غنیسازی کند، وجود دارد.
مایکل مان روز چهارشنبه در گفتگو با صدای آمریکا در مورد زمان پیوستن وزرای خارجه کشورهای عضو گروه ۱+۵ به مذاکرات گفته بود «خانم اشتون درحال بررسی این است که شاید بد نباشد فرصتی به این روسای سیاسی داده شود تا در این مرحله در اینجا جمع شوند و با یکدیگر و با آقای ظریف دیدار کنند؛ هیچ تصمیم قطعی گرفته نشده، اما خانوم اشتون در حال بررسی این موضوع است.»
ایالات متحده آمریکا و همپیمانان غربی به فعالیتهای هستهای ایران به دیده تردید نگاه میکنند و خواهان محدودشدن آن هستند؛ در حالی که تهران میگوید این برنامه صلحامیز است و میخواهد اجازه توسعه آن را داشته باشد.
گفتگوهای میان ایران و غرب بر سر برنامه هستهای ایران از سال ۲۰۰۳ میلادی آغاز شد و باوجود فراز و نشبهای فراوان، به نتیجهای نرسید.
پس از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۳۹۲ در ایران و تعدیل مواضع تهران در عرصه سیاست خارجی، بویژه موضوع هستهای، این گفتگوها از سر گرفته شد و در آذر ماه منجر به یک توافق موقت شد که بر مبنای آن دوطرف باید ظرف ۶ ماه به یک توافق جامع بر سر برنامه هستهای ایران دست یابند.
خبرگزاری آسوشیتدپرس روز پنجشنبه در گزارش دیگری به نقل از گری سیمور، از اعضای پیشین تیم مذاکرهکننده هستهای آمریکا با ایران، گفت «ظاهراً دو طرف مواضع انعطافناپذیری اتخاذ کردهاند؛ به این دلیل است که مذاکرات به توافق منجر نخواهد شد.»
به باور آقای سیمور دو طرف با تمدید مذاکرات برای یک دوره ۶ ماهه دیگر موافقت میکنند. وی با بیان این که تمدید مذاکرات ضمن حفظ وضعیت فعلی، به نفع آمریکا و ایران است، افزود «از نقطه نظر آمریکا، توافق موقت با متوقف کردن پیشرفت برنامه هستهای ایران، بدون آن که اجازه دهد رژیم تحریمها فرو ریزد، یک موفقیت بوده است. در همین حال ایران هم از فشار تحریمهای اضافه آسوده شده است.»
دور ششم گفتگوهای ایران و قدرتهای جهانی، از روز چهارشنبه ۱۱ تیر در وین با دیدار محمدظریف وزیر خارجه ایران و کاترین اشتون مسئول سیاست خارجی اتحادیه آغاز شد و نشست رسمی و عمومی هیاتهای مذاکره کننده، با هدف نگارش متن توافق نهایی، صبح پنجشنبه برگزار شد. انتظار میرود این گفتگوها تا ۲۹ تیرماه، روز آخر مهلت ۶ ماهه تعیین شده، ادامه داشته باشد.
لورن فابیوس وزیر امور خارجه فرانسه روز سهشنبه از وجود اختلافهایی بین روسیه و برخی از اعضای گروه ۱+۵ در چند روز گذشته خبر داد. اما سخنگوی خانم اشتون، روز گذشته گفت این گروه «متحد بوده و هنوز هستند.»
آلن ایر، سخنگوی فارسی زبان وزارت امور خارجه ایالات متحده نیز روز دوشنبه در گفتگو با بخش فارسی صدای آمریکا با بیان این که نمیتواند جزئیات مذاکرات را با رسانهها مطرح کند، گفت «هنوز شکافهای عمده سر جایشان باقی است.»
بنابر گزارشهای منتشر شده از وین، موضوع غنیسازی اورانیوم ئ تعداد سانتریفیوژهایی که ایران میتواند در اختیار داشته باشد، یکی از موارد اصلی مورد اختلاف است.
آقای ایر با بیان این که برخی درباره زیادهخواهی طرف غربی صحبت میکنند، گفت «ولی ما پیشنهادهای معقول و قابل راستیآزمایی و دست یافتنی روی میز گذاشتیم که اگر واقعا ایران قصد دارد به دنیا نشان بدهد که برنامه هستهای اش صرفاً صلحآمیز است، این عالی است، از این چه بهتر. این زیادهخواهی نیست.»
علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز روز چهارشنبه از پیشنهادات جدید تهران، به منظور برطرف کردن نگرانیها در مورد تاسیسات زیرزمینی غنیسازی فوردو، خبر داد.
پیوستن وزیران امور خارجه کشورهای حاضر در مذاکرات، در هر زمانی میتواند نشان از رسیدن مذاکرات به نقطهای حساس دارد و مشخص نیست در این مقطع از گفتگوها آیا دو طرف به نتیجهای رسیدهاند که نیاز به تصمیمگیری دارد یا مذاکرات با مشکلی مواجه که نیاز به حضور مقامات بالاتر است.