امروز سوم اسفند برابر با ۲۱ فوریه از طرف یونسکو به عنوان روز جهانی زبان مادری نامگذاری شده است. ۱۸ سال پیش سازمان یونسکو این روز را با هدف به رشد زبان‌ها و فرهنگ اقوام و ملت‌ها در سرتاسر جهان نامگذاری کرد. به همین مناسبت کاربران بسیاری در فضای مجازی اعلام کردند قصد دارند در این روز درباره زبان مادری خود بنویسند.
آموزش زبانهای محلی و قومی طبق اصول قانون اساسی ایران آزاد است، اما طی دهه‌های گذشته نه تنها اجرا نشده، بلکه با محدودیت هایی نیز روبرو بوده است.
حسن روحانی رئیس جمهوری ایران خرداد ماه امسال در سفری که به استان آذربایجان غربی داشت در سخنرانی خود در شهر مهاباد، ضمن محکوم کردن تبعیض قومیتی و مذهبی در ایران، از دستور تأسیس مرکزی برای آموزش زبان کردی در منطقه خبر داد و گفت: برای اجرای اصل پانزدهم قانون اساسی در وزارت آموزش و پرورش بررسی‌های لازم انجام شده است.
اصل ۱۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران می گوید: « زبان و خط رسمی و مشترک مردم ایران فارسی است. اسناد و مکاتبات و متون رسمی و کتب درسی باید با این زبان و خط باشد ولی استفاده از زبانهای محلی و قومی در مطبوعات و رسانههای گروهی و تدریس ادبیات آنها در مدارس، در کنار زبان فارسی آزاد است. »
دکتر پزشکیان، نائب رئیس اول مجلس هم در صفحه اینستاگرامش بخشی از ویدیوی سخنرانی خود در صحن علنی مجلس شورای اسلامی را که مربوط به سال گذشته است به اشتراک گذاشته است.
در این ویدیو آقای پزشکیان به لزوم یادگیری و آموزش زبان مادری در مدارس تاکید می کند.
تدریس زبانهای مادری در مدارس و دانشگاه‌ها یکی از وعده‌های حسن روحانی در ایام تبلیغات انتخابات ریاست جمهوری سه سال پیش بود.
او در خرداد ۱۳۹۲ در بیانیه‌ای ۱۰ وعده را مطرح کرد که تدریس زبان مادری ایرانیان بطور رسمی در سطوح مدارس و دانشگاه‌ها دراجرای کامل اصل ۱۵ قانون اساسی از آن جمله بود. در بندهای دیگر نیز از رفع تبعیضات ناروا و تغییر نگاه امنیتی به اقوام و مذاهب سخن گفته شده بود.
در همین ارتباط در مرداد ماه سال جاری پس از توزیع دفترچه‌های انتخاب رشته مشخص شد آموزش زبان ترکی آذری به رشته‌های دانشگاهی اضافه شده است.
از سوی دیگر رشید قربانی، مدیر کل آموزش و پرورش استان کردستان خبر داد از سال آینده کتاب ادبیات فارسی که در دبیرستان‌های کردستان تدریس می‌شود، بخش زبان کردی خواهد داشت.
مدیرکل آموزش و پرورش استان کردستان در توضیح این خبر گفت: بخش کردی حدود یک سوم از کتاب ادبیات فارسی پایه اول تا سوم دوره متوسطه را به خود اختصاص خواهد داد و مطالب بخش کردی در حال حاضر «در دست تهیه و تدوین» است. این مقام احتمال داده که بخش کردی ممکن است تا مهر ماه آماده نشود که در این صورت تدریس کردی به سال آینده تحصیلی موکول خواهد شد.
زبان مادری، زبان لالایی‌ها و عاشقانه‌ها
کوروش در توصیف زبان مادری نوشته زبان مادری یک اصطلاح است و ربطی به مادر بیولوژیک آدم ندارد. تمام زبان‌هایی که تا ۵ سالگی می‌آموزید زبان مادری شما هستند.
احمد مدادی که خود نیز پیش از این عضو کانون صنفی معلمان در ایران بود توئیت کرده، این حق آدم‌هاست که به همان زبانی که لالایی می شنوند، عاشق می شوند و مویه می کنند، به همان زبان نیز بتوانند درس بخوانند.
حسین در پاسخ به کسانی که می گویند زبان مادری موجب اختلاف می شود توئیت کرده زبان مادری نه‌تنها عامل تفرقه در یک کشور نیست، که هم‌زیستی این زبان‌ها در کنار هم، فرهنگ مدارا رو بین اقوام مختلف تقویت می‌کنه
کاربر دیگری یک کلمه از زبان گیلکی را توئیت کرده و به توصیف آن پرداخته است.
با توجه به وعده‌ها و عملکرد حسن روحانی در این راستا و پیشبرد این بخش از مطالبات اقوام ایرانی بسیاری امیدوارند این بار و برای اولین شاهد آموزش زبان مادری در مقاطع مختلف تحصیلی در ایران باشند چرا که از این طریق بتوان از این میراث فرهنگی مراقبت کرد و آنرا به نسلهای بعد انتقال داد.
