ماه رمضان درحالی از نیمه گذشته که بر خلاف سنت دیرینه، رونق مورد انتظار بازار در این ماه تحقق نیافته است و فروشندگان از نبود مشتری شکایت می‌کنند.
اگرچه مقامات دولت ابراهیم رئیسی بارها وعده «کنترل قیمت‌ها» را داده‌اند، اما بازار ایران مسیری دیگر را می‌رود و روند افزایش شتابان قیمت‌ها موجب شده است که میزان خرید شهروندان در ماه رمضان ۱۴۰۱ نیز نسبت به سال‌های گذشته، کاهشی چشمگیر نشان دهد.
- خریدهای نیم‌کیلویی
از جمله خریدهای متداول در این ماه قمری، تهیه شیرینی «زولبیا و بامیه» است که به گفته رئیس اتحادیه قنادان، میزان فروش امسال آن نسبت به سال‌های گذشته، قابل توجه نیست.
علی بهره‌مند به خبرگزاری ایلنا می‌گوید که «حجم خرید مردم کاهش پیدا کرده» و توضیح می‌دهد که «مردم به‌جای خرید یک کیلو زولبیا و بامیه، به خرید نیم کیلو رضایت می‌دهند.»
غلامرضا نوری قزلجه، نایب رئیس کمیسیون ویژه جهش و رونق تولید مجلس شورای اسلامی بهمن‌ماه ۱۴۰۰ با ضعیف ارزیابی کردن «نظارت‌های میدانی» در «دستگاه‌های ذی‌ربط» و اشاره به اینکه «نتوانستیم روند افزایشی قیمت کالاهای اساسی را کنترل کنیم و نرخ‌ها همچنان روزانه بالا می‌روند»، گفته بود: «نتوانستیم ترمز افزایش قیمت‌ها را بکشیم.»
- افت توان خرید
این درحالی است که بیست و هشتم فروردین‌ماه نیز یک عضو هیات مدیره اتحادیه فروشندگان گوشت گاو از «کاهش ۱۰ تا ۱۵ درصدی خرید گوشت گوساله در ماه رمضان» خبر داده بود.
نیما حبیب‌‌فر با اشاره به این که «بودجه مردم» کاهش پیدا کرده و در نتیجه خرید گوشت قرمز «روند نزولی» به خود گرفته، در ارتباط با وضعیت بازار اظهار داشته بود: «عرضه کاهش و تقاضا نیز به دلیل افزایش قیمت‌ها و افت توان خرید مصرف کنندگان، کاهش پیدا کرده است.»
ابراهیم رئیسی خردادماه ۱۴۰۰ در میانه تبلیغات انتخابات مناقشه برانگیز ریاست‌جمهوری، وعده‌های اقتصادی از جمله «تغییر وضع موجود به نفع مردم»، «تک رقمی شدن تورم» یا «در اولویت بودن سفره مردم» را داده بود.
- شکایت فروشندگان
از سوی دیگر، رئیس اتحادیه حلیم و غذاهای سنتی از «کاهشی شدن» خرید این ردیف از محصولات مناسبتی در ماه رمضان خبر داده و تاکید کرده است که در سال جدید، میزان خرید آش و حلیم نسبت به سال‌های پیش از شیوع بیماری کرونا «روند کاهشی» به خود گرفته است.
حسین محمدی با بیان این که «کاهش قدرت خرید و افزایش قیمت‌ها باعث افت فروش آش و حلیم شده»، تصریح کرده است که «بسیاری از واحدهای صنفی از کاهش فروش آش و حلیم شکایت دارند.»
در آستانه نوروز ۱۴۰۱ و در پایان اسفندماه ۱۴۰۰ نیز به رغم فرایند سنتی بازار ایران که رونق محسوسی در حوزه خرید و فروش برخی کالاها از جمله پوشاک، خشکبار و میوه ایجاد می‌شود، اتحادیه‌ها و صنوف مختلف مرتبط با «فروش نوروزی» و «خریدهای شب عید» ایران، از «کاهش محسوس» مراجعه مردم خبر داده بودند.
- اقبال بی‌افول خرما
اما در این میان، رئیس انجمن ملی خرما مصرف آن در این ماه را «همردیف سال گذشته» دانسته و گفته است: «از آنجایی‌که میزان صادرات و موجودی سردخانه‌های نسبت به سال گذشته تغییر محسوسی نکرده، می‌توان نتیجه گرفت میزان مصرف خرما مانند سال گذشته است.»
محسن رشید فرخی متذکر شده است که در حال حاضر «تلاطم بازار خرما» بعد از گذشت بیش از ۲ هفته از ماه رمضان، فروکش کرده، زیرا «مردم این مدت نیاز خرما برای یک ماه رمضان را خریداری کردند.»
بی‌رونقی بازار خورد و خوراکی در ایران در شرایطی رخ می‌دهد که در سالیان اخیر، قیمت کالاها و اقلام خوراکی مورد نیاز مردم ایران به شدت افزایش یافته است و اقدامات دولت سیزدهم برای مهار و کنترل قیمت این اقلام تا کنون مثمر ثمر نبوده‌است.
