همزمان با نزدیک شدن به سالگرد کشته شدن مهسا امینی به هنگام بازداشت توسط گشت ارشاد، خبرگزاری آسوشیتدپرس در گزارشی اوضاع ایران را زیر ذره‌بین قرار داده است.
در این گزارش آمده است که حکومت مذهبی ایران این روزها سخت تلاش می‌کند که هم سالگرد اعتراضات سراسری به قانون حجاب اجباری در کشور را نادیده بگیرد و هم هرگونه احتمال ناآرامی بیشتر را کاهش دهد. ولی پیامدهای کشته شدن مهسا امینی همچنان در سراسر ایران طنین‌انداز است و با وجود سرکوب فزاینده، برخی از زنان تصمیم می‌گیرند که بدون حجاب از خانه بیرون بیایند.
نوشته‌ها و نقاشی های دیواری‌ای که احتمالا علیه حکومت ایران هستند به سرعت توسط کارگران شهرداری سیاه می‌شوند.
تعداد زیادی از استادان نیز به علت حمایت آشکار از معترضان از دانشگاه اخراج شده‌اند.
با آن‌که جمهوری اسلامی تلاش می‌کند تنش‌ها با کشورهای منطقه و غرب را کاهش دهد، ولی فشار بین‌المللی بر حکومت ایران همچنان بالا است و کارشناسان سازمان ملل متحد به ایران درباره به حاشیه راندن زنان و دختران، محروم کردن آنان از آزادی بیان، و گسترش تبعیض جنسیتی هشدار داده‌اند.
اعتراضات گسترده به مرگ مهسا امینی که ابتدا بر سر حجاب آغاز شد به مرور یکی از بزرگترین چالش‌های حکومت اسلامی پس از انقلاب سال ۱۳۵۷ شد. در پی سرکوب نیروهای امنیتی بیش از ۵۰۰ نفر کشته و بالغ بر ۲۲ هزار نفر بازداشت شدند.
حکومت جمهوری اسلامی و رهبر آن علی خامنه‌ای بدون ارائه مدرک غرب را به تحریک ناآرامی‌ها متهم کرده‌اند. اما فشار فزاینده اقتصادی بر جمعیت ۸۰ میلیونی ایرانیان، آتش اعتراضات را داغ‌تر کرد.
با بازگشت تحریم‌ها ارزش پول ایران سقوط کرد و پس‌انداز مردم از بین رفت. قیمت مواد غذایی و اقلام ضروری به علت تورم ناشی از تحریم‌ها، همه‌گیری کرونا، و تهاجم روسیه به اوکراین به شدت افزایش یافت. اگر چه نرخ رسمی بیکاری ۸ درصد اعلام شده، ولی از هر پنج جوان ایرانی یک نفر بیکار است.
آسوشیتدپرس در این گزارش اعتراضات سال گذشته را «به وضوح اعتراضات جوانان و دانشجویان» می‌داند و میگوید که همین امر باعث شد در هفته‌های اخیر مقامات جمهوری اسلامی فشارهای‌شان را بر دانشگاه‌های ایران متمرکز کنند، اقدامی که تا حدی به علت سوابق تاریخی نقش دانشجویان در رهبری اعتراضات از جمله در سال ۱۳۷۸ است.
شورای صنفی دانشجویان اعلام کرده است که در سال گذشته کمیته‌های انضباطی با صدها دانشجو به دلیل شرکت آنها در اعتراضات در دانشگاه‌های خود برخورد کرده است.
روزنامه اصلاح‌طلب اعتماد هم خبر از اخراج یا تعلیق حداقل ۱۱۰ استاد از دانشگاه های کشور داده است. این استادان یا از مخالفان ٰانتخاب ابراهیم رئیسی بوده‌اند و یا از اعتراضات سال گذشته حمایت کرده‌اند.
یکی از این اخراجشدگان علی شریفی زارچی، استاد هوش مصنوعی و بیوانفورماتیک دانشگاه صنعتی شریف، بود که در تظاهرات سال گذشته از دانشجویانش حمایت کرد و بعدتر توسط نیروهای امنیتی بازجویی شد. پانزده هزار نفر طوماری را با درخواست لغو اخراج او از دانشگاه را امضا کردند.
حسین علایی از فرماندهان سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و معاون سابق وزیر دفاع، و رضا صالحی امیری وزیر سابق فرهنگ در دولت حسن روحانی، نیز در میان اخراجشدگان بوده‌اند.
حسن روحانی، رئیس جمهوری نسبتا میانه‌رو سابق، با انتقاد از روند اخراج اساتید، از بین بردن حیثیت دانشگاه‌ها و اساتید را ضرری برای دانشجویان، علم و کشور دانسته است. اما در مقابل محمد مقیمی، رئیس دانشگاه تهران، از اخراج‌ها دفاع کرده و دلیل بسیاری از آنها را «مشکلات اخلاقی» دانسته است. روزنامه تندرو کیهان هم اخراج‌ها را مستقیما به اعتراضات سال گذشته مرتبط می داند.
اما آسوشیتدپرس به نقل از مردم کوچه و خیابان می‌نویسد این عکس‌العمل‌ها وضع را بدتر خواهد کرد. شیما، دانشجوی ۲۱ ساله، میگوید: «آنها می‌خواهند با وارد کردن آدم‌های خودشان به دانشگاه، اعتراض را سرکوب کنند. ولی ما اعتراضمان را جوری نشان خواهیم داد که تصورش را هم نمی‌کنند.»
یک دانشجوی ۲۷ ساله به نام فرناز هم میگوید: «آنها دارند با شمشیرهای چوبی با آسیاب‌های بادی می‌جنگند.»
دولت و رسانه های دولتی و نیمه رسمی ایران همه درباره سالگرد کشته شدن مهسا امینی سکوت کرده‌اند ولی فعالان، خبر از بازداشت و بازجویی تعداد بیشتری از افراد، افزایش تعداد ماموران حکومت در خیابان‌های تهران، و افزایش ایست‌های بازرسی از موتورسیکلت‌ها می‌دهند.
«نت‌بلاکز»، گروه مدافع حقوق اینترنتی، هم از اختلال شدید در دسترسی به اینترنت در روزهای اخیر خبر داده است.
در خارج از کشور فردی معترض آخر هفته گذشته چندین لاستیک را مقابل سفارت جمهوری اسلامی ایران در فرانسه به آتش کشید. تظاهرات اعتراضی متعددی نیز به مناسبت سالگرد کشته شدن مهسا امینی در چندین شهر بزرگ جهان برنامه‌ریزی شده است.
این مطلب با استفاده از گزارش آسوشیتدپرس تنظیم شده است
