سازمان حفاظت محیطزیست ایران از استقرار بخشی از نیروهای «یگان حفاظت محیط زیست» سمنان و پارک ملی توران و نیروهای مردمی در مسیر «جاده ترانزیت تهران - مشهد» برای حفاظت از «یوز مادر و تولهاش» خبر داده است.
اخیر در این جاده یک توله یوزپلنگ آسیایی ماده در برخورد یک خودرو کشته شد. سازمان حفاظت محیطزیست ایران گزارش داده که تصادف حوالی ساعت ۲۰ و ۴۵ دقیقه روز جمعه چهاردهم مرداد ماه در فاصله ۱۵ کیلومتری خارج از منطقه حفاظت شده توران (مناطق آزاد میامی) در حد فاصل سه راهی «زیدر» تا کاروانسرای «میان دشت» (محدوده کال تاغی) اتفاق افتاده است.
معاون سازمان حفاظت محیطزیست ایران با اشاره به اینکه محیط بانان در دو شب گذشته «مادر و توله بزرگ» دیگر همراه او را در «زیستگاههای مجاور جاده» و در حوزه استان سمنان مشاهده کردهاند، گفته است: با توجه به مشاهده آنها، «تیم پایش استان» به همراه چند نفر از «تشکل های مردم نهاد» از روز گذشته (شانزدهم مردادماه) در منطقه مستقر هستند و «پایشهای نظارتی» انجام میدهند.
حسن اکبری با ابراز نگرانی نسبت به ترددهای امروز دوشنبه هفدهم مردادماه و امشب در جاده «مشهد به تهران» به دلیل «حجم خودروهای عبوری» از سمت مشهد به تهران برای بازگشت بازدیدکنندگان از مزار امام هشتم شیعیان، افزوده است: «همکاران استان خراسان شمالی» به صورت «آماده باش» هستند تا در صورت نیاز برای «پایش بیشتر»، عازم منطقه شوند.
مدیرکل دفتر حیات وحش سازمان حفاظت محیط زیست شهریورماه ۹۷ با اعلام اینکه «۷۰ درصد» یوزپلنگها طی «۱۶ سال» اخیر در سوانح جادهای تلف شدهاند، اظهار داشته بود: «جاده میامی» در مسیر تهران – مشهد، «قتلگاه» یوز ایرانی محسوب میشود.
مجید خرازیان همچنین گفته بود مناطق «توران» در استان سمنان، «راور» در کرمان، «نایبندان» در خراسان جنوبی، «میاندشت» خراسان شمالی، «بردسکن» خراسان رضوی و همچنین «پارک ملی کویر عباس آباد» اصفهان به عنوان «زیستگاههای یوز» از اهمیت بسیاری برخوردار هستند که نایبندان، میاندشت و توران نسبت به دیگر زیستگاهها از نظر «وضعیت جمعیتی» یوز مهمتر هستند.
معاون سازمان حفاظت محیط زیست ایران در سخنان امروز خود با اشاره به اینکه «اکیپهای محیط بانان» در محل به صورت شبانهروزی مستقر هستند و با «پروژکتورکشی و روشن کردن آتش» در منطقه و ایجاد هشدار، در صورت مشاهده یوز مادر و توله همراه «آنها را از منطقه خطر دور میکنند»، از «پلیس راهور» خواسته است تا «تیمهای نظارتی» برای «کنترل سرعت مطمئنه» در این منطقه مستقر کند.
بر اساس اعلام سازمان حفاظت محیطزیست «یوزپلنگ آسیایی» گونه «در معرض انقراض» است که تنها زیستگاه آن، «کشور ایران» و بر اساس بررسیهای به عمل آمده، «آخرین پناهگاه جمعیتی» این گونه، «منطقه توران با وسعت حدود یک و نیم میلیون هکتار در استان سمنان و بخشهایی از جنوب استان خراسان شمالی، خراسان جنوبی تا استانهای یزد و کرمان» است.
معاون محیطزیست طبیعی سازمان حفاظت محیطزیست دیماه ۱۴۰۰ با اشاره به «شرایط شکننده یوزپلنگ آسیایی در ایران» گفته بود: یوزپلنگ یک گونه خاص است و اکنون با «مشکلات درون جمعیتی» مواجه است و در بهترین شرایط هم «ممکن است به سمت انقراض برود.»
بخش مهمی از «کریدور مهاجرتی» یوزپلنگ آسیایی در محور تهران - مشهد قرار دارد و «تصادفات جادهای خودروها با یوزها»، در سالهای اخیر، شماری از آنها را قربانی دستکاری انسان در دل طبیعت کرده است.
در سالیان اخیر بسیاری از فعالان محیط زیستی با برخوردهای امنیتی نهادهای مختلف جمهوری اسلامی مواجه و برخی نیز بازداشت شدهاند که از جمله آنها افراد فعال در پروژه ملی حفاظت از یوز ایرانی بودهاند.