محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، در مصاحبهای با خبرگزاری اسپوتنیک روسیه که روز شنبه ۴ دی منتشر شد گفت ایران قادر به تولید سوخت هستهای در داخل است و «به زودی» از این سوخت در نیروگاه اتمی بوشهر استفاده خواهد شد.
این اظهارات در شرایطی است که قرار است دور هشتم مذاکرات هستهای قدرتهای جهانی و ایران روز دوشنبه ۶ دی ماه برگزار شود.
یک سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه گذشته با بیان این که ایران، در حالی که بنا دارد این مذاکرات را به درزا بکشاند، در حال توسعه برنامه هستهای خود است، تاکید کرد که این روش «کارساز نیست» و ایران باید ضمن خودداری «از سرعت بخشیدن به برنامه هستهای» در مذاکرات وین «حضور جدی» داشته باشد.
محمد اسلامی در این مصاحبه با اشاره به مذاکرات ایران و سازمان انرژی اتمی «روساتم» روسیه گفته است جمهوری اسلامی بر اساس طرحها و قراردادهایی که با این سازمان امضا خواهد کرد، قادر به این کار خواهد بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران افزوده است جمهوری اسلامی از «روساتم» انتظار دارد به عملیات احداث واحدهای دوم و سوم در نیروگاه هستهای بوشهر، که تقریبا دو سال از برنامه عقب است، سرعت ببخشد.
مسکو سوخت مورد نیاز برای عملیاتیشدن راکتور واحد اول را تامین میکند و آخرین محموله سوخت آوریل ٢٠٢٠ تحویل داده شد.
آقای اسلامی در پاسخ به پرسشی پیرامون مسائل مالی میان دو کشور گفت، ایران هزینه کامل ساختن بخش اول نیروگاه هستهای بوشهر را به روسیه پرداخت کرده و بدهی عمدهای به این کشور ندارد.
این در حالی است که لوان دژاگاریان، سفیر روسیه در ایران، چند ماه پیش گفته بود مسکو و تهران هنوز مساله بدهی جمهوری اسلامی به کشورش برای ساختن نیروگاه هستهای بوشهر را به دلیل تحریمهای ایالات متحده و مسدود شدن داراییهای ایران در بانکهای ژاپن و کره جنوبی حل نکردهاند.
ساختن واحدهای تولید برق در نیروگاه هستهای بوشهر، بزرگترین پروژه مشترک ایران و روسیه است. احداث نخستین بخش از این نیروگاه با همکاری روسیه به پایان رسید و در سپتامبر ٢٠١١ به شبکه ملی برق ایران متصل شد. بخش دوم در حال حاضر در دست ساخت است و قرارداد برای احداث بخش سوم نیز به امضای دو طرف رسیده است.
پس از فروپاشی اجرای برجام که در پی خروج آمریکا از برجام و واکنش ایران به بازگشت تحریمهای آمریکا صورت گرفت، تهران غنیسازی اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد را آغاز کرده است. این یک گام فنی و فاصلهای کوتاه تا رسیدن به غنا در سطح درجه تسلیحاتی ۹۰ درصدی است. برجام غنیسازی در ایران را به ۳.۶۷ درصد محدود کرده است و این سطح از غنیسازی برای استفاده در یک نیروگاه هستهای کافی است.
ذخایر اورانیوم غنی شده ایران نیز هر روز به مراتب بیشتر از محدوده تعیین شده در توافق سال ۲۰۱۵ برجام میشود. ایران همچنین سانتریفیوژهای پیشرفتهتری را میچرخاند که بر اساس این قرارداد استفاده از آنها ممنوع است.
ایران و قدرتهای جهانی گفتوگوهایی را از ماه آوریل در وین با هدف احیای برجام آغاز کرده اند که همچنان ادامه دارد.