در روز یکشنبه ۱۷ اردیبهشت، امانوئل مکرون هشتمین و جوانترین رئیس جمهوری فرانسه در انتخابات پیروز شد. به گفته روزنامه آمریکایی واشنگتن پست پیروزی آقای مکرون به معنای پایان حاکمیت دو حزب اصلی سیاسی در فرانسه است: حزب سوسیالیست و حزب راستگرای سنتی جمهوریخواه. به این معنی که نظام حزبی فرانسه در پاسخ به میل مردم برای جایگزینی طبقه الیت سیاسی دچار دگرگونی شده است.
روزنامه واشنگتنپست میگوید از انتخابات فرانسه چهار درس باید آموخت:
درس اول:این انتخابات در مقایسه با انتخابات دیگر کمتر غافلگیرکننده بود
تحلیلگران فرانسه میدانند که مردم این کشور اغلب ناظران را شگفتزده میکنند. این اتفاق در انتخابات ۲۰۰۲ نیز افتاد وقتی که ژان ماری لوپن در دور اول انتخابات دوم شد و لیونل ژوسپین نخست وزیر سوسیالیست دولت حاکم را از دور خارج ساخت. آنان در همهپرسی ۲۰۰۵ درباره قانون اساسی اروپا شگفتی آفریدند. اما انتخابات امسال یک زلزله سیاسی نبود.
رشد اقتصاد فرانسه اندک است، بیکاری ده درصدی است و رشد ناخالص ملی بیش از یک درصد در سال ۲۰۱۶ بود. این کشور با ورود مهاجران جدید نیز مواجه است. اما در عین حال برخلاف بریتانیا و آمریکا، رایدهندگان فرانسوی طور دیگری عمل کردند.
درس دوم: نظام حزبی فرانسه از درون تغییرشکل میدهد
در سراسر جهان رایدهندگان صراحتا میگویند که با الیتگرایی سیاسی مخالفند. بنابراین اتفاقی نیست که همه کاندیداها خود را به عنوان ضدسیستم تعریف میکنند و این گرایش در انتخابات فرانسه منجر به پیدایش دو نامزد غیرمعمول شد. اما با آن که امانوئل مکرون و ماری لوپن هیچیک قبلا تجربه ریاست جمهوری نداشتند، اما از دور خارج نبودند.
تغییرحزبی دهههاست که جریان دارد و نظام حزبی فرانسه از دهه ۹۰ میلادی دچار ریزش آرا بوده است.
درس سوم: جمهوری پنجم فرانسه تحکیم شده
بزرگترین درس انتخابات فرانسه تضعیف یک قانون نانوشته از مدل فرانسوی است: مارین لوپن برای پیشبرد خود از یک جنبش جدید سیاسی خبر داد. به نظر میرسد که او در نهایت خود را از سایه پدرش و حزب او فرانت ناسیونال بیرون میکشد.
درس چهارم: همه چیز بسته به انتخابات عمومی ماه ژوئن است
معمای بزرگ در حال حاضر این است که مکرون و لوپن جنبشهای خود را چطور در قالب حزبهای مستحکمی پیش میبرند که بتواند در کسب ۵۷۷ کرسی مجلس درست عمل کند.
سیستم فعلی فرانسه گرفتن کرسیهای مجلس را برای رئیسجمهور آسان میکند اما چهرههای محبوب و احزاب نیز در نحوه ساختار مجلس و تشکیل اکثریت پارلمانی نقش دارند.