لینکهای قابل دسترسی

خبر فوری
سه شنبه ۲۰ آذر ۱۴۰۳ ایران ۱۱:۵۴

فریبا عادلخواه: تظاهرات ضدحجاب اجباری، ایران و زندان‌هایش را تغییر داد


فریبا عادلخواه، پژوهشگر ایرانی-فرانسوی که پس از تحمل زندان اجازه یافت ایران را ترک کند.
فریبا عادلخواه، پژوهشگر ایرانی-فرانسوی که پس از تحمل زندان اجازه یافت ایران را ترک کند.

فریبا عادلخواه، پژوهشگرایرانی-فرانسوی، در گفت‌وگویی با خبرگزاری فرانسه که روز شنبه سیزدهم آبان منتشر شد، گفت تظاهرات سراسری سال گذشته ایران و زندان‌هایش را متحول کرده است.

خانم عادلخواه که اواخر مهرماه پس از مجموع چهار سال و نیم حبس و ممنوع‌الخروجی اجازه یافت از ایران خارج شود، گفت در زندان شاهد «شجاعت» زنان ایرانی از جمله نرگس محمدی، برنده جایزه صلح نوبل سال جاری، بوده است.

به گفته خانم عادلخواه، در زندان اوین «جنبش مقاومت» نشات‌گرفته از کشته‌شدن مهسا (ژینا) امینی، اقشار مختلف از جمله فعالان حقوق بشر، فعالان محیط زیست، مخالفان سیاسی، و نمایندگان اقلیت‌های مذهبی را متحد کرد.

فریبا عادلخواه در ارتباط با بازداشت و حبس خود گفت روز پانزدهم خرداد سال ١٣٩٨ در حالی که در فرودگاه منتظر رولان مارشال، شهروند فرانسوی، بود بازداشت شد. به گفته خانم عادلخواه، ماموران حکومتی «بسیار محترمانه» از او خواستند آنها را دنبال کند.

چند ساعت بعد، درحالی که «رو به دیوار» ایستاده بود، برای نخستین بار مورد بازجویی قرار گرفت.

خانم عادلخواه افزود پس از آن بارها بازجویی شد اما هرگز مورد ضرب و جرح قرار نگرفت.

به گفته او، ضرب و جرح زندانیان غالبا برای مردان اتفاق می‌افتد اما هرگز نشنیده که چنین اتفاقی برای زندانیان زن بیفتد.

با این حال، این پژوهشگر ایرانی-فرانسوی تاکید کرد عدم خشونت فیزیکی مانع تحقیر مداوم روانی نمی‌شود.

برخی از زندانیان سیاسی از جمله نرگس محمدی پیشتر درباره بدرفتاری و آزار و اذیت جنسی زندانیان زن سخن گفته‌اند.

خانم عادلخواه سپس به شش سال زندان محکوم شد که پنج سال آن به اتهام «همکاری با بیگانگان» و یک سال آن نیز به اتهام «تبلیغ علیه جمهوری اسلامی» بود.

رولان مارشال، جامعه‌شناس، نیز که به همراه خانم عادلخواه بازداشت شده بود، در نخستین روز سال ١٣٩٩ در چارچوب مبادله زندانیان میان تهران و پاریس آزاد شد.

خانم عادلخواه در گفت‌وگوی خود با خبرگزاری فرانسه گفت: «هنوز نمی‌فهمم به چه چیزی متهم شدم.»

او در زندان به همراه کایلی مور-گیلبرت، شهروند استرالیایی که در آن زمان زندانی بود، به مدت ۵۰ روز دست به اعتصاب غذا زدند.

فریبا عادلخواه و کایلی مور-گیلبرت در میان ده‌ها شهروند خارجی و دوتابعیتی بودند که به گفته فعالان حقوق بشری و دولت‌های غربی قربانی سیاست «گروگانگیری» جمهوری اسلامی شده‌اند.

اگرچه برخی از این افراد از زندان‌های ایران آزاد شده و به کشورهای خود بازگشته‌اند، اما هنوز شماری از شهروندان خارجی و دوتابعیتی از جمله چهار شهروند فرانسوی در زندان‌های ایران هستند.

به گفته خانم عادلخواه، در نتیجه «جنبش زن، زندگی، آزادی» زندانیان زن از مقامات زندان سرپیچی می‌کردند و یکی از موارد سرپیچی، خودداری زندانیان زن از پوشیدن روسری هنگام حضور مقامات مرد زندان میان آنها بود.

چهارشنبه هفته گذشته، از انتقال نرگس محمدی به بخش مراقبت‌های بهداشتی به دلیل خودداری او از پوشیدن حجاب اجباری ممانعت شد.

خانم عادلخواه در تحسین نرگس محمدی او را یکی از رهبران جنبش ضد حجاب اجباری زنان ایرانی خواند که زندان را به «بهترین مکان برای مبارزه [و] اعتراض» تبدیل کرده است.

به باور خانم عادلخواه، به‌رغم سرکوب‌های حکومتی، شعار «زن، زندگی، آزادی» تبدیل به بخشی از فرهنگ ایران شده و «جمهوری اسلامی مجبور به عقب‌نشینی در خیلی زمینه‌ها» شده است.

XS
SM
MD
LG