شی جين پينگ، رئيس جمهوری چین، بعد از ظهر روز دوشنبه سفر دو روزهاش را به کوبا آغاز کرد، سفری که به اميدهای بسياری در کوبا مبنی بر اين دامن زده است که چين بالاخره پس از آنکه چند معامله مهم صورت تحقق پيدا نکرد، سرانجام در اين کشور سرمايهگذاری خواهدکرد.
بناست شی روز سه شنبه با رائول کاسترو، رئیس جمهوری، ديدار کند، و پس از آن به سانتياگو دکوبا، دومين شهر بزرگ کوبا، برود. رئيس جمهوری چين قرار است در سانتياگو دکوبا از برنامههايی که برای بهبود امکانات بندری صورت گرفته ديدار کند و کوششهای بازیابی صدمات ناشی از توفان «سندی» که ۲ سال پيش اين شهر را تقریبا ویران کرد را از نزديک ببيند.
هفته گذشته آقای شی برای شرکت در نشست سران کشورهای عضو بلوک اقتصادهای نوظهور (بريکس) که شامل چين، روسيه، هند، آفريقای جنوبی و برزيل است، به برزیل رفته بود. پس از برزيل او به آرژنتين و ونزوئلا رفت و چندين قرارداد سرمايهگذاری و گشايش خط اعتباری را به ارزش ميلياردها دلار به امضا رساند. پس از اين توقف دو روزه در کوبا آقای شی به کشور خود بازخواهد گشت.
چین کمونیست و کوبا متحدان سیاسی نزدیکی هستند.
چين با دادن اعتبارهای سخاوتمندانهای، نه تنها بزرگترين منبع قرض دهنده به کوبا است، بلکه با مبادلات تجاری به ارزش ۱ ميليارد و ۴۰۰ ميليون دلار، پس از ونزوئلا دومين شريک تجاری اين جزيره منطقه کارائيب نيز هست.
چین مدت پرداخت وامهای دولتی و خصوصی کوبا را، که تصور میرود حدود ۶ ميليارد دلار است، تمديد کرده است. اما موافقتنامههای سرمایه گذاری بزرگ در صنعت ورشو، که در سال ۲۰۰۰ امضا شد، و سرمايهگذاری در هتلها، و معاملهای بر سر توسعه يک پالايشگاه نفت، که ۵ سال پیش بر سر آن توافق حاصل شده بود، هنوز تحقق پيدا نکرده است.
اتومبیلها، اتوبوسها، لوکوموتیوها، کشتیها و لوازم خانگی ساخت چین، به طور فزایندهای در کوبا رواج پيدا کرده است. در امتداد ساحل شمال غربی کوبا اين پرچم چين است که بر فراز سکوهای نفتی اجاره شده به اهتزاز در می آيد، و يک بندر مدرن کانتينر مجهز به ابزار چينی است. اما سرمايهگذاری مستقيم تنها به يک شرکت ارتباطات که ۱۵ سال پيش تاسيس شد و يک بلوک نفتی در ساحل استان پينار دل ريو محدود مانده است.
تجار و دیپلماتهای چینی در طول ساليان به خبرگزاری رویترز گفتهاند که آنها اعتماد به نفس کمی نسبت به توانایی کوبا به همکاری موثر با چينی ها دارند، و گله و در مورد هزینههای بالای انجام هرکاری شکایت کردهاند و گفتهاند کوبا از آوردن خدمه ساختمانی از چین برای ساختن پروژهها خودداری کردهاست.
مقدار بسيار کمی از ۸۰ ميليارد دلار سرمايهگذاری های چين در سال های اخیر در آمریکای لاتین و حوزه کارائیب به کوبا اختصاص يافته است.
پرداختن به اين موضوعات همراه با بررسی بدهی و مبادلات تجاری، در دستور کار این هفته خواهد بود.
رائول کاسترو، با بدست گرفتن زمام امور کوبا پس از آغاز بيماری برادرش فیدل کاسترو در سال ۲۰۰۶، همچون چين در دهه ۱۹۸۰ ميلادی، دست به نهادينه کردن اصلاحات بازار محور زد.
امسال کوبا نخستين منطقه ويژه توسعهاش را به سبک چینی تاسیس نمود و قانون سرمایهگذاری خارجی جذابتری را با نظرخاصی به کشورهای دوست مانند روسیه، چین و برزیل به تصویب رساند. این قانون برای خوشآيند چين شامل بندی است که برای اولین بار اجازه میدهد سرمایه گذاران اتباع خود را برای اجرای پروژههايشان به کوبا بياورند.
بنا به گزارشها مذاکرات برای تعدادی از پروژههای سرمایهگذاری در جریان است، از جمله در صنايع داروسازی و مونتاژ خودرو، اما هیچ موافقتنامه نهایی برای سرمایهگذاری این هفته انتظار می رود.
کریستوفر ساباتینی، مدیر ارشد سیاست در انجمن کشورهای آمریکا و شورای کشورهای آمریکا، میگويد، «چينیها از سرعت و عمق اصلاحات در کوبا راضی نیستند.»
او گفت، «چين در نهايت کشوری است عملگرا و اگر منفعت يا منابعی قرار نيست بزودی گيرش بيايد، نمیآيد در کوبا به دلايل ايدئولوژيکی يا حتی ملاحظات درازمدت ژئوپليتيکی سرمايه گذاری کند.»
