تصویری که با شروع هفته کاری در ذهن بسیاری از مردم پاریس زنده شد این بود: خیابان‌ها و بناهای دودگرفته، دسته‌های گل، شمع و قلم‌هایی که در سوگ و به یادبود سردبیر و اعضای تحریریه شارلی ابدو در میدان «رپوبلیک» (جمهوری) روشن شد.
دفاع از آزادی، مردم فرانسه را بارها به میدان «رپوبلیک» – نماد آزادی کشور – کشانده، و راه‌پیمایی همبستگی روز یکشنبه با حضور شماری از رهبران کشورهای جهان، تازه‌ترین گواه عشق مردم به آزادی بود.
حمله تروریستی روز چهارشنبه، بازماندگان حمله به دفتر هفته‌نامه را در شوک فرو برده؛ مخصوصاً وقتی صحنه‌های حمله مهاجمان به همکارانشان را شرح می‌دهند، اندوه‌شان بیشتر می‌شود. رویدادهای هفته گذشته پاریس به این زودی‌ها از ذهن مردم آن شهر و دیگر شهرهای فرانسه و مردم کشورهای اروپا پاک نخواهد شد.
پروفسور آنا ریدینگ، استاد کینگز کالج لندن، عضو یک گروه از پژوهشگرانی است که سال‌هاست روی تأثیر وقایع خشونت‌بار بر جامعه کار می‌کند. این پژوهشگران به ویژه به تأثیر صحنه‌های خشونت‌آمیز روی افرادی می‌پردازند که شاهد این صحنه‌ها هستند – از جمله کارکنان بخش پزشکی، ژورنالیست‌ها و حتی بینندگان آن صحنه‌ها در رسانه‌ها.
خانم ردیدینگ می‌گوید «اختلال تنش‌زای بعد از واقعه» نشانگان بسیار متنوعی دارد، و معمولاً واکنش ما به ناتوانی یا عدم تمایل به رویارو شدن با وحشتی است که در یک رویداد دلخراش تجربه کرده ایم. مثلاً دیدن صحنه حمله تروریستی هفته گذشته به دفتر نشریه طنز شارلی ابدو در پاریس، ممکن است علائم «اختلال تنش‌زای بعد از واقعه» را در افرادی که سال‌ها پیش با صحنه دلخراش مشابهی رو به رو شده اند، بار دیگر فعال کند:
«ذهن بازماندگان تلاش می‌کند آن خاطرات دلخراش را از خود دور کند؛ ولی بدنشان مدام آنها را بازسازی می‌کند. کابوس‌های شبانه، تداعی مکرر واقعه در ذهن، یا حتی علائم جسمانی مثل لرزیدن، یا مشاهده آنی تصویر واقعه از گوشه چشم، خشم بی‌اندازه، حالت تهاجمی، احساس گناه از این که آنها زنده ماندند و بقیه کشته شدند، و غیره.
به نظر این استاد دانشگاه، رشد رسانه‌های دیجیتالی به این معناست که عده بیشتری از مردم، به ویژه کودکان، در معرض صحنه‌های خشونت‌بار زندگی روزمره در گوشه و کنار جهان قرار می‌گیرند:
«چیزی هست به اسم «سندروم دنیای پست»، که مخصوصاً در مورد بچه‌های کوچک و نوجوان‌ها صدق می‌کند. وقتی آنها دائم در اخبار رسانه‌ها رویدادهای خشونت‌بار را می‌بینند، به این فکر می‌افتند که دنیایی که ما در آن زندگی می‌کنیم خیلی بد است و هیچ چیز خوبی در این دنیا نیست. دنیا پر از تبه‌کاران و تروریست‌‌هاست، و هر کار خوبی هم بکنید نمی‌توانید وضع را عوض کنید. یک روی سکه این بدبینی است، و روی دیگرش «اختلال تنش‌زای بعد از واقعه» و واکنش‌های متفاوت به رویدادها و نظم یا اغتشاش روحی است.»
در فرانسه، تنها چند روز بعد از حملات تروریستی اخیر، حالت شوک، اضطراب و نگرانی در مردم به خوبی دیده می‌شود. روانشناسان و پژوهشگران می‌گویند این رویدادهای دلخراش اجتماعی می‌تواند به خشونت خانگی دامن بزند. به گفته پروفسور ریدینگ « وقتی در جامعه‌ای حمله‌ای از این نوع اتفاق می‌افتد، خشونت‌های خانگی هم بیشتر می‌شود. این در واقع نشان می‌دهد که واکنش افراد مختلف به یک اتفاق خشونت‌بار در جامعه می‌تواند خیلی متفاوت باشد.»
خانم ریدینگ معتقد است گاه رویدادهایی از این دست می‌تواند به جامعه کمک کند تا به حال اول برگردد. یعنی وقتی خشونتی وحشیانه در جامعه روی می‌دهد، مردم با همبستگی و همکاری می‌توانند بدی را کنار بگذارند و بار دیگر جامعه را به جایی بهتر و سالمتر تبدیل کنند.
