در حالی که صورت‌های مالی ۱۲ماهه خودروسازان حکایت از آن دارد که سه شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو بار دیگر مشمول ماده۱۴۱ قانون تجارت شده و در مسیر ورشکستگی قرار گرفته‌اند؛ شورای رقابت نیز به دنبال تخلف خودروسازان در اعلام قیمت‌ها، طی نامه‌ای به آنها اخطار داد.
شورای رقابت در نامه خود تاکید کرده است که شکایات مردمی نشان دهنده وقوع تخلف قیمتی در خصوص خودروهای سواری است و «هرگونه تغییر قیمت‌های درب کارخانه ابلاغی شورای رقابت، تخلف محسوب شده و علاوه بر رسیدگی در شورای رقابت، موضوع از طریق مراجع قضاوتی و نظارتی پیگیری خواهد شد.»
همزمان با این اخطار، روز چهارشنبه روزنامه دنیای اقتصاد نیز در گزارشی به صورت‌های مالی منتشر شده در سایت «کدال» پرداخت و یادآور شد که با در نظر گرفتن زیان انباشته سه خودروساز بزرگ کشور در بازه زمانی منتهی به ۲۹ اسفند ۱۴۰۱، «هر سه آنها مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده‌اند، زیرا زیانشان از نصف سرمایه و حتی کل آن بیشتر شده است.»
بر اساس با ماده ۱۴۱ قانون تجارت ایران «اگر بر اثر زیان‌های وارده، حداقل نصف سرمایه شرکت از میان برود، هیات‌مدیره مکلف است بلافاصله مجمع عمومی فوق‌العاده صاحبان سهام را دعوت کند تا موضوع انحلال یا ادامه بقا به رای گذاشته شود.»
به نوشته این روزنامه اقتصادی «هرچند ممکن است تحصیل زیان انباشته هنگفت خودروسازان، به ورشکستگی آنها تعبیر شود» اما به ادعای نویسنده گزارش «کارشناسان مالی» معتقدند با وجود اینکه این خودروسازان مشمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت شده‌اند اما «فعلا ورشکسته محسوب نمی‌شوند» بلکه «در مسیر ورشکستگی قرار گرفته‌اند.»
به نوشته این روزنامه خودروسازان برای دور ماندن از ورشکستگی و خارج شدن از شمول ماده ۱۴۱ قانون تجارت، راهی به نام «تجدید ارزیابی» دارند. از این طریق آنها می‌توانند سرمایه‌های ثبت شده خود را بار دیگر ارزیابی کنند و با بالا بردن ارزش سرمایه ثبتی تراز سود و زیان را متعادل کنند. اما به نوشته دنیای اقتصاد با توجه به اینکه این خودروسازان پیش‌تر از این حربه استفاده کرده‌اند، «فعلا و برای مدتی امکان به‌کارگیری آن را نخواهند داشت.»
بر اساس صورت‌های مالی خودروسازان،سه شرکت ایران‌خودرو، سایپا و پارس‌خودرو در مجموع چیزی حدود ۱۳۰هزار میلیارد تومان زیان انباشته را به ثبت رسانده‌اند.
این سه شرکت خودروساز همچنین چیزی حدود ۲۴۴هزار میلیارد تومان بدهی نیز دارند.
بررسی آمار نشان می‌دهد در بین خودروسازان، ایران‌خودرو دارای بیشترین زیان انباشته با رقمی حدود ۷۵هزار میلیارد تومان است. نکته جالب اینجاست که سرمایه ثبت‌شده ایران‌خودرویی‌ها در بورس، کمی بیش از ۳۰ هزار میلیارد تومان است، بنابراین زیان انباشته آنها از دو برابر این سرمایه هم عبور کرده است.
طبق اطلاعات موجود در سایت کدال، ایران‌خودرو همچنین بالغ بر ۱۳۱ هزار میلیارد تومان بدهی دارد.
زیان انباشته سایپا نیز رقمی حدود ۳۹ هزار میلیارد تومان است. سرمایه ثبت‌شده سایپایی‌ها نیز در بورس، کمی بیش از ۱۹هزار و ۵۰۰هزار میلیارد تومان است، بنابراین زیان انباشته آنها از دو برابر این سرمایه هم بیشتر است.
از طرفی طبق اطلاعات موجود در سایت کدال، سایپایی‌ها بالغ بر ۹۳هزار و ۷۰۰میلیارد تومان بدهی دارند.
پارس‌خودرو نیز زیان انباشته با رقمی بالغ بر ۱۶ هزار و ۱۰۰میلیارد تومان را ثبت کرده است. سرمایه ثبت‌شده پارس‌خودرویی‌ها در بورس، کمی بیش از ۱۱هزار و ۳۰۰ میلیارد تومان است، بنابراین زیان انباشته آنها از کل سرمایه نیز بالاتر است. طبق اطلاعات موجود در سایت کدال، پارس‌خودرو همچنین بالغ بر ۱۳۱هزار میلیارد تومان بدهی دارد.
این اتفاق در حالی رخ داده است که خودروسازان انحصار بازار و تقاضای داخلی را در اختیار دارند و دولت‌های مختلف در جمهوری اسلامی همواره در راستای حفظ انحصار به نفع خودروسازان سیاست‌گذاری کرده‌اند. در آخرین اقدام نیز که تصویب شد تا خودروهای کارکرده برای تنظیم بازار وارد شود اما در نهایت دولت تعرفه بیش از ۱۷۰ درصدی واردات را لحاظ کرد. تعرفه‌ای که انتقاداتی را در پی‌داشت.
حمایت‌های مستمر دولت‌ها از خودروسازان در کنار زیان‌دهی‌های مستمر این شرکت‌ها در حالی اتفاق می‌افتد که کیفیت خودروهای ساخت ایران همواره مورد انتقاد شهروندان و کارشناسان قرار دارد.
در همین زمینه، تیمور حسینی، جانشین وقت رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی ایران، روز دوشنبه ۲۹ فروردین‌ماه سال گذشته از کیفیت پایین خودروهای تولید داخل انتقاد کرده بود و فاصله کیفیت خودروهای داخلی با استانداردهای روز دنیا را «کهکشانی» دانسته بود. این مقام انتظامی به خبرگزاری ایسنا گفته بود: «خودروسازان ما هیچ‌وقت ایراد خودشان را نپذیرفته‌اند و بابت این ایراد هیچ‌وقت از مردم عذرخواهی نکرده‌اند.»
