با تداوم بازداشت شماری از فعالان مدنی در ارتباط با خشک شدن دریاچه ارومیه از اواخر شهریور، یک وکیل دادگستری به صدای آمریکا گفت که قوه قضاییه برای ۱۳ تن از بازداشتشدگان پرونده مشترک تشکیل داده و روز سهشنبه نیز یک رپر معترض در پی حمایت از آنها بازداشت شده است.
سینا یوسفی، وکیل دادگستری، در گفتوگو با بخش فارسی صدای آمریکا با بیان این که اواخر شهریور بازداشتهای گستردهای در ارتباط با «خشکاندن عمدی» دریاچه ارومیه در شهرهای مختلف آذربایجان از جمله تبریز صورت گرفته، گفت که به فعالان مدنی بازداشتشده اتهام «تشکیل گروه» و «اجتماع و تبانی» زدهاند.
بنا بر این گزارش، حامد یگانهپور، ناصر رزمجو، مرتضی نورمحمدی، حسین آزادی، علی بابایی، محمدرضا موحد، یوروش (آیت) مهرعلی بیگلو، آراز ابراهیمنژاد، جواد سودبر، ابراهیم عوضزاده، داوود شیری، مهرداد قادری، و امیرحسین آقایی ۱۳ فعال مدنی بازداشتشده هستند که برای آنها پروندهای مشترک تشکیل شده است.
همچنین، میلاد جلیلی، رپر معترض با نام هنری «ایلشن» که در حمایت از این فعالان مدنی آهنگی خوانده نیز روز سهشنبه هفتم آذر در تبریز بازداشت شده است.
به گفته سینا یوسفی، بیشتر بازداشتها ساکن شهر تبریز هستند ولی از شهرهای دیگر هم بازداشت شدهاند و آنها را نیز به اداره اطلاعات تبریز انتقال دادهاند.
این وکیل دادگستری با اعلام این که این بازداشتها «مرتبط با اعتراضات مربوط به خشکانیدن عمدی دریاچه ارومیه است»، گفت: «ولی اتهاماتی که به آنها وارد کردهاند تشکیل گروه و اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم است که در شعبه ۱۵ بازپرسی تشکیل شده. البته پرونده در این شعبه ثبت نشده و در مراجعه خانوادهها هیچ اطلاعی دقیقی به خانوادهها ارائه نمیشود.»
سینا یوسفی تأکید کرد: «حتی دادستان و خود بازپرس هم خانوادهها را به خاطر پیگیری پرونده و اطلاعرسانی از وضعیت بازداشتشدهها تهدید هم کردهاند.»
بر اساس این گزارش، در سه روز گذشته پنج تن از این بازداشتشدگان شامل مرتضی نورمحمدی، مهرداد قادری، حسین آزادی، حامد یگانهپور، و امیرحسین آقایی با سپردن وثیقه آزاد شدهاند، اما بقیه بازداشتشدگان با گذشته بیش از ۸۰ روز همچنان در اداره اطلاعات تبریز در بازداشت هستند.
سینا یوسفی با تأکید بر این که درباره برخی از بازداشتشدگان «هیچ خبری از وضعیتشان نیست»، افزود به «برخی بازداشتشدگان در روزهای اولیه اجازه تماس داده بودند، ولی علی بابایی که از بازداشتشدگان است دو ماه است که هیچ گونه تماسی با خانواده نداشته و خانواده نگران وضعیت روحی و جسمی او هستند.»
این وکیل دادگستری با تأکید بر قانونی بودن حق اعتراض برای شهروندان، گفت: «اعتراض چه زیستمحیطی باشد و چه دیگر حقوق شهروندی، از نظر خود قانون اساسی جمهوری اسلامی در اصل ۲۷ اگر مخل مبانی اسلامی نباشد آزاد است. یعنی نیاز به مجوز هم ندارد.»
با وجود این، به گفته یوسفی، از سال ۸۹ با آغاز روند خشکیدن دریاچه ارومیه و آغاز اعتراضات به آن، «بازداشتهای گستردهای در این زمینه در آذربایجان انجام شده و میشود گفت افراد زیادی که فعال سیاسی و مدنی هستند، یک پرونده مرتبط با اعتراضات دریاچه ارومیه هم در سوابقشان هست. یعنی اعتراض به خشکیدن دریاچه ارومیه در آذربایجان برای افراد زیادی سابقه کیفری داشته است.»
دریاچه ارومیه یک دریاچه شور در شمال غربی ایران، بزرگترین دریاچه داخلی کشور است که روند خشک شدن آن از اواخر دهه ۸۰ خورشیدی آغاز شده است. به گفته بسیاری از کارشناسان خشکیدن دریاچه ارومیه به سیاستهای زیستمحیطی جمهوری اسلامی مرتبط است. چنان که مهدی کتابچی، کارشناس حوزه آب پیش از این به صدای آمریکا گفته، این دریاچه قربانی بیبرنامگی و آمارهای دروغین حکومتی شده است.