تظاهرات ضدحکومتی معترضان در ایران، چهل و دو روز پس از کشته شدن مهسا (ژینا) امینی در بازداشت گشت ارشاد، همچنان در شهرهای مختلف ایران ادامه دارد.
شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان از جمله زاهدان، ایرانشهر، و سراوان همانند جمعههای گذشته صحنه تظاهرات مردمی برای خونخواهی و پاسخگو کردن عاملان کشتار «جمعه خونین» زاهدان بود.
معترضان در زاهدان با شعارهای «مرگ بر خامنهای» و «آخوند باید گم بشه» به خیابانها رفتند.
برخی شهروندان از هدف قرار گرفتن معترضان در زاهدان «با تیر جنگی» خبر میدهند:
ویدیوهای منتشر شده در شبکههای اجتماعی نشان میدهند که ماموران حکومتی در سراوان به سوی معترضان گاز اشکآور شلیک میکنند.
در شمال غرب ایران، مردم خشمگین مهاباد روز جمعه نیز به تظاهرات ضدحکومتی خود ادامه دادند و نیروهای امنیتی در پاسخ به سوی آنها تیراندازی کردند.
همچنین در ویدیویی که از تشییع جنازه مسعود احمدزاده، از کشتهشدگان اعتراضات مهاباد، منتشر شده مردم شعار میدهند «شهید نمیمیرد.»
علی کریمی روز جمعه با انتشار توییتی که در آن تصویر یکی از ماموران حکومتی در محاصره مردم نقاط مختلف ایران دیده میشود، و متن نوشته آن شبیه بندهای ترانه «برای» شروین است به رخدادهای اخیر، از جمله شاهچراغ در شیراز و استانهای سیستان و کردستان و خوزستان واکنش نشان داد.
او در این توییت نوشت: «برای شیراز و شاهچراغ، برای زاهدان و سیستان، برای مهاباد و کردستان، برای اهواز و خوزستان، برای آرامش مردم کل ایران.»
در روز جمعه مراسم چهلم سه کشته شده اعتراضات جاری در سقز، کرمانشاه، و بابل به صحنه ابراز مخالفت با کلیت نظام جمهوری اسلامی تبدیل شد.
شامگاه پنجشنبه نیز در بسیاری از شهرها از جمله تهران، اصفهان، سنندج، مشهد، جیرفت، بندر انزلی، رشت، مهاباد، بهبهان، بروجرد قزوین، لاهیجان و اراک جو امنیتی شدید برقرار بود. در تصاویر منتشر شده در رسانههای اجتماعی صدای شلیک پیاپی گلوله شنیده میشود.
- واکنشهای بینالمللی
دفتر حقوق بشر سازمان ملل متحد روز جمعه نسبت به رفتار نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با بازداشتشدگان و خودداری مقامات ایران از تحویل اجساد کشتهشدگان به خانوادههای آنها ابراز نگرانی کرد.
جاوید رحمان، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در ایران، روز پنجشنبه گفت جمهوری اسلامی به جای انجام تحقیقاتی مستقل و شفاف درباره چرایی مرگ مهسا (ژینا) امینی، معترضان را به شدت سرکوب کرده است.
به گفته آقای رحمان، با توجه به اینکه مجاری پاسخگویی در ایران وجود ندارد، باید سازوکار مستقلی از سوی جامعه بینالمللی ایجاد شود تا موارد نقض حقوق بشر در ایران شناسایی و عاملان آن پاسخگو دانسته شوند.
بنیاد نوبل روز جمعه اعلام کرد سفیر ایران به دلیل «وضعیت جدی و رو به وخامت» این کشور، از شرکت کردن در مراسم اهدای جایزه نوبل امسال کنار گذاشته شده است. به طور معمول، سفرای مستقر در سوئد به این رویداد سالانه که در ١٠ دسامبر برگزار میشود، دعوت میشوند. نمایندگان روسیه و بلاروس نیز به دلیل جنگ در اوکراین از حضور در این مراسم محروم شدهاند.
- آخرین آمار قربانیان سرکوب اعتراضات
بنا بر آخرین گزارشهای حقوق بشری، در جریان سرکوب اعتراضات سراسری طی شش هفته، دستکم ۲۶۶ تن کشته شدهاند که از میان آنها ۳۷ تن زیر ۱۸ سال بودهاند. جاوید رحمان در کنفرانس خبری روز پنجشنبه خود گفت احتمالا آمار واقعی کشتهشدگان بسیار بالاتر است.
بر اساس گزارش ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران، در این مدت بیش از ۱۳ هزار و ۵۲۳ معترض بازداشت شدهاند که فقط هویت یکهزار و ۱۱ نفر از آنها اعلام شده و از این تعداد ۲۱۷ نفر دانشجوهای بازداشتی دانشگاههای مختلف کشور بودهاند.
۴۲ روز پس از کشته شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد جمهوری اسلامی، شهرهای مختلف ایران و جهان همچنان صحنه تظاهرات ایرانیان از اقشار، اصناف، گروههای سنی، اقوام، و گرایشهای جنسی و جنسیتی مختلفی است که به طور فزایندهای خواهان برچیدن کلیت نظام جمهوری اسلامی هستند.
همزمان با گسترش اعتراضات ضد حکومتی ایرانیان، کشورهای غربی نیز دایره تحریمهای خود علیه اشخاص و نهادهای جمهوری اسلامی را گستردهتر میکنند و بنا به گفته مقامات غربی، هماینک پشتیبانی از ایرانیان معترض، به جای مذاکرات احیای برجام، به اولویت سیاست خارجی این کشورها در رابطه با ایران تبدیل شده است.